وداع با پرولتاریا/ آن سوی سوسیالیسم

«وداع با پرولتاریا» با عنوان فرعیِ «آن سوی سوسیالیسم» کتابی است در باب «مسئله کار» و «تعریف کار» در دنیای مدرن. آندره گورز در این کتاب با بیانی شیوا، نشان می‌دهد که تغییرات وسیع در زمینۀ نقش کار و نیروی کار در سال‌های آخر قرن بیستم، چگونه موجب افول تقاضا برای نیروی کار متخصص و سخت‌کوش شده است. این کتاب درواقع نشان می‌دهد که قشر کارگر متخصص جای خود را به پویش‌های متعدد نظام‌ سرمایه‌داری داده است. به طور کلی، «وداع با پرولتاریا» را می‌توان اثری تحلیلی و عمیق اما کلاسیک در باب مفهوم کار و بی‌کاری در دنیای سرمایه‌داری دانست.

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشد

پشت جلد کتاب آمده است: «دیگر امر بر این دایر نیست که بدانیم کجا می رویم یا اینکه با قوانین درونی پیشرفت تاریخ همگام شویم. به جایی نمی رویم و تاریخ مسیر از پیش بوده ای ندارد نباید هیچ چیز از تاریخ انتظار داشت یا چیزی را فدای آن کرد دیگر امر بر این دایر نیست که خود را قربانی راهی برین کنیم که باز خرید رنج هایمان باشد و بهای فداکاری هایمان را با بهره بپردازد. از این پس برعکس امر بر این دایر است که ما چه می خواهیم و در جستجوی چه هستیم. منطق سرمایه ما را تا آستانه آزادی هدایت کرده است. اما به شرطی میتوان از این آستانه گذشت که به جای تعقل تولیدی تعقل دیگری بگذاریم. این کار فقط از خود مردمان ساخته است. هیچگاه قلمرو آزادی از فرایندهای مادی نتیجه نمی شود: قلمرو آزادی تنها با عمل بنیادی و خلاق آزادی که آزادی را به مثابۀ خودبنیادی مطلق در نظر گیرد، و آن را هدف نهایی هر شخص ببیند، مستقر می‌شود.»

درباره نویسندۀ کتاب وداع با پرولتاریا

«آندره گورز» نویسنده، فیلسوف اجتماعی، منتقد و روزنامه‌نویس مشهور اتریشی-فرانسوی بود. او یکی از مدافعان مکتب «اگزیستانسیالیسم» و به خصوص، تفسیر فلسفی «ژان پل سارتر» از مکتب «مارکسیسم» بود. مسئله کار یکی از مهم‌ترین ارکان تمام تفکرات و نوشته‌های گورز بود. متاسفانه، از آندره گورز در ایران تنها کتاب «وداع با پرولتاریا» به فارسی ترجمه و چاپ شده است. کار ترجمۀ این اثر را مترجم فقید ایرانی، «مصطفی رحیمی» بر عهده داشته است و چاپ جدید آن، پس از سال‌های بسیار، توسط نشر نو صورت گرفته است.