کتاب فصل تاریکی (به فرانسوی: La Saison de l'ombre)، رمانی پُرمایه است که روزهای اولیه تجارت برده را از منظری جدید در جمعیت صحرا مینگرد که اولین قربانیان آن شدند. کتاب فصل تاریکی نوشته لئونورا میانو است.
لئونورا میانو، رماننویس کامرونی، جهانی در آستانه ناپدید شدن را ارائه میکند. تمدنی پیش از استعمار با ریشههایی که به قرنها پیش بازمیگردد. روزی گروهی از روستاییان دوازده نفر از افراد خود را از دست دادهاند. کجا رفتهاند؟ چه کسی مسئول است؟ یک کابوس جمعی که گروهی از مادران را در یک شرایط مشترک آزار میدهد. در همان زمان، سایهای ضخیم بر روی کلبهها مینشیند و نور روز را مسدود میکند. این سایه بردگی است که به زودی رشد خواهد کرد تا تمام جهان را متلاشی کند.
میانو این داستان وحشیانه را با نثری عمداً عجیب و رویایی به تصویر میکشد که برازنده موقعیتی است که در ظاهر برای روستاییان باورش غیرممکن است. در این رمان قدرتمند، لئونورا میانو به تجارت برده باز میگردد تا صدای کسانی به گوش برسد که یکی از عزیزانشان را از آنها دزدیدهاند. تاریخ جنوب صحرای آفریقا در نثری باشکوه و اسرارآمیز پیچیده شده است که با عرفان، اعتقادات و تلاش برای زنده ماندن، همراه است.
البته باید توجه داشت از آنجایی که اصل این کتاب به زبان فرانسوی است، مخاطبان کمی در سایت گودریدز دارد.
والری نظرش در مورد کتاب را در سایت گودریدز اینگونه بیان میکند:
«کمی زمان برد تا وارد این رمان شوم، اما خوشحالم که اصرار کردم زیرا در پایان از داستان و روایت قدرتمند کتاب غافلگیر شدم. این داستان رویارویی جوامع آفریقایی در غرب آفریقا با تجارت برده را به تصویر میکشد. کتاب همچنین داستانی از انعطافپذیری فردی را روایت میکند، زیرا اعضای مختلف قبیله مولاگو به دنبال پاسخگویی و زنده ماندن درامی هستند که در جامعه آنها در حال رخ دادن است.»
خواننده فرانسوی زبان این کتاب در سایت گودریدز در مورد تجربهی مطالعهی این کتاب نوشته است:
این رمان به ریشههای بردهداری میپردازد که پرتغالیها برای خرید مردان و زنان از قبایلی آفریقایی آمدند که توسط قبایل دیگر اسیر شده بودند. به دور از سادهانگاری یا با تقلیل این پدیده اجتماعی به کلیشه، داستان پیچیدهای را کشف میکنیم که در آن تشخیص مقصران و قربانیان دشوار است.»
برای اینکه با فضای کلی این رمان آشنا بشویم، بخشی از کتاب را با هم میخوانیم:
«بنا بر تصمیم رئیسموکانو، زنهایی که فرزندانشان ناپدید شدهاند اکنون میتوانند خانهی تبعیدیشان را ترک کنند. اهالی سه روز و سه شب مراسم آیینی برپا کردهاند تا شرّ و بدی دور شود. آن زنها هم در این مراسم شرکت دارند، هرچند روحانی قبیله برخلاف نظر رئیس وادارشان کرده جدا از بقیه بنشینند. چند قدم عقبتر از زنهای دیگر، اما در هر صورت بقیه را همراهی میکنند. سه روز و سه شب صدای طبل و سُرنا قطع نمیشود مگر برای بلند شدن صدای اهالی که نالهکنان وردها و دعاهایی میخوانند که امید را در آنها زنده نگه میدارد. برای بیرون راندن انرژیهای بد میرقصند و پایکوبی میکنند. با رقص مفاهیمی را ادا میکنند که کلام از بیانش قاصر است. سپس زنهای تبعیدشده اجازه پیدا میکنند که دوباره به خانههایشان برگردند، جایی که هنوز هم خیلی گرم از آنها استقبال نمیشود. در آن گردهمایی همه میتوانند احساساتشان را به زبان بیاورند تا فکرهای زننده ته قلبشان نماند و دلشان صاف شود، بااینحال هنوز فضا آرام نشده است.
نگاه سنگین زنهای دیگرِ همسرانشان مدام دنبالشان است. وقتی نوبت آشپزی آنها میرسد، کسی به آن غذا دست نمیزند. آنها را تحقیر میکنند. همسرانشان هم به سراغ آنها نمیروند... اما آنها دم نمیزنند. گاهی حتی حسرت زمانی را میخورند که از خانه دور بودند. حالا در خانهی خودشان اینگونه مدام دلواپساند. موقع کار و رفتن به مزرعه نگران برخورد دیگرانی هستند که در گذشتهی نهچندان دور، از یکدیگر حمایت میکردند و همهچیز را با هم شریک میشدند. همانها حالا آنها را در تنهایی به حال خود گذاشتهاند. حالا که به کمک نیاز دارند، کسی به دادشان نمیرسد.»
لئونورا میانو (Léonora Miano)، در سال 1973 در دولا، کامرون به دنیا آمد. او نویسنده حدود بیست اثر داستانی و غیرداستانی است. نوشتههای او برنده جوایز ادبی متعددی شده است، از جمله جایزه فمینا در سال 2013 برای فصل تاریکی.
برخی از جوایز ادبی او عبارتند از:
از دیگر آثار او میتوان به کتابهای «داخل شب»، «امپراتور قرمز» و «افروپیا: مدینه فاضله پساغربی و پسا نژادپرستی» اشاره کرد.
این اثر تاریخی، خوانندگان را به قلب یک جامعه منزوی آفریقایی میبرد که از ورود بردگان اروپایی ویران شده است. رمان لئونورا میانو، با ترجمه گیلا واکر، فاجعهای درکناشدنی را به نمایش میگذارد و تصویر گیرا از آیینها و آداب و رسوم دنیای گمشده، آن را به یک عمل حیاتی برای بازسازی تبدیل میکند. - بهترین کتابهای وال استریت ژورنال در سال 2018
اگر اولین باری است که از بوک لند خرید میکنید میتوانید کتاب فصل تاریکی را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب میتوانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.