کتاب «تئوری انتخاب« با عنوان فرعی «درآمدی بر روانشناسی امید» اثری است از ویلیام گلسر -روانپزشک آمریکایی- که در سال 1998 با عنوان اصلی Choice theory به زبان انگلیسی به چاپ رسید. تئوری انتخاب، که ویلیام گلسر بنیانگذار آن بوده، یک تئوری روانشناسی است که با تمرکز بر اصول کنترل درونی، چرایی و چگونگی رفتارهای افراد را تشریح میکند و توضیح میدهد که مغز انسان چگونه دستور هر رفتار را صادر میکند.
بر اساس این تئوری همه رفتارهای انسان از درونیات او سرچشمه میگیرند و یکی از پنج نیاز اساسی (شامل عشق و احساس و تعلق، پیشرفت و خودشکوفایی، تفریح و لذت، آزادی و خودمختاری، بقا و زنده ماندن) را ارضا میکنند. گلسر برخلاف سایر نظریهپردازان روانشناسی که رفتارهای انسانی را به عوامل بیرونی نسبت میدهند، بر این باور است که انسان آنگونه رفتار میکند که خود میخواهد.
اگرچه نمیتوان تاثیر عوامل بیرونی را نادیده گرفت، اما با این حال همهچیز به انتخاب ما بستگی دارد. در کتاب تئوری انتخاب کاربردهای عملی این نظریه در قلمروی سلامت، مدرسه، خانواده، ازدواج و محیط کار نیز مورد مطالعه قرار گرفته است.
مریم نورایی روانشناس درباره نسخه فارسی کتاب میگوید:
«برای ما که روانکاوی را با فروید و نظریاتش شناختهایم، بد نیست که بعضی وقتها از دیدگاههای جدیدتر هم سراغی بگیریم. ویلیام گلسر از جمله کسانی است که نظریاتش تفاوتهای محرزی با روانکاوی کلاسیک فرویدی دارد. اوج این تفاوتهای محرز در تئوری انتخاب او متجلی شده است. تئوری انتخابی که به جای سیر در گذشته و کودکی افراد، سعی میکند بر زمان حال و واقعیت کنونی آنان متمرکز شود. این تمرکز، روش درمانی جدیدی را به روانکاوی مدرن ارائه کرده که از آن با عنوان واقعیتدرمانی یاد میشود. اگر علاقهمند به روانشناسی هستید، نظریات کلاسیک این رشته را میدانید و از چالش میان نظریات قدیم و جدید که مسیرهای متفاوتی را پیشنهاد میکنند، لذت میبرید؛ حتماً این کتاب را بخوانید. ترجمه کتاب بسیار روان و قابلفهم است و خواننده را به فکر درباره واقعیتهای زندگی خودش نیز میاندازد.»
گلسر کتاب خود را اینگونه آغاز میکند:
«اکثر مردم دنیا که مشکلات پایهای گرسنگی، بیماری یا فقر را ندارند، در جواب سوال «چطوری» خواهند گفت: «من آدم بدبختی هستم.» و تقریباً همه آنها کس دیگری را عامل این بدبختی معرفی میکنند. حال این که خودشان این بدبختی را انتخاب کردهاند.»
در جایی دیگر از کتاب تئوری انتخاب میخوانیم:
«تئوری انتخاب میگوید خود ما هستیم که تمام اعمالمان از جمله احساس بدبختیمان را انتخاب میکنیم. دیگران نه میتوانند ما را بدبخت کنند و نه خوشبخت. تمام چیزی که از دیگران میتوانیم بگیریم و تمام چیزی که به دیگران میتوانیم بدهیم، اطلاعات است. ما تمام اعمال، افکار، احساسات و حتی بخشی از فیزیولوژی خود را انتخاب میکنیم.»
ویلیام گلسر در جایی از کتاب میگوید:
«بشر در صدسال گذشته پیشرفت فنی قابلتوجهی داشته، اما در زمینه کنار آمدن با یکدیگر پیشرفت چندانی نداشتهایم.» به عقیده او انسان باید ریشه رفتارهای خود را بیابد و به جای کنترل عوامل بیرونی، عوامل درونی را اصلاح و کنترل کند.
«ویلیام گلسر» -روانشناس و نظریهپرداز سرشناس آمریکایی- در سال 1925 متولد شد. او تحصیلات خود را در رشته مهندسی شیمی آغاز کرد، اما بعد از چند سال تغییر رشته داد و به روانشناسی روی آورد. او تا مقطع دکتری در این رشته تحصیل کرد. گلسر پس از تالیف چند کتاب، برای نهادینه کردن آموزشهای خود و کسب اطمینان از حفظ استانداردهای آنها، اقدام به راهاندازی یک موسسه آموزشی کرد. گلسر در سال 2013 در 88 سالگی دیده از جهان فرو بست. برخی دیگر از آثار مهم او که به فارسی ترجمه و چاپ شدهاند، عبارتند از: «ازدواج بدون شکست»، «مدرسه کیفی» و «واقعیت درمانی».
دکتر علی صاحبی -روانشناس و مترجم- در سال 1343 در گرگان دیده به جهان گشود. او در رشته روانشناسی تا مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران تحصیل کرد و سپس برای دریافت درجه دکترا و فوق دکترا به سیدنی سفر کرد. صاحبی در سال 2008 با دریافت مجوز رسمی از دکتر ویلیام گلسر، مرکز آموزش واقعیتدرمانی ایران را بنیان گذاشت.
ویلیام گلسر در ابتدای پیشگفتار کتاب دربارۀ اهداف خود در این کتاب چنین گفته است:
«این کتاب دربارۀ اهمیت روابط صحیح در زندگی موفق است. در این کتاب خواهم گفت اگر ما بیمار نیستیم، دچار فقر نیستیم یا از کهنسالی رنج نمیبریم مهمترین مشکلاتی که بشر با آنها دستوپنجه نرم میکند مانند خشونت، جرم و جنایت، بدرفتاری با کودکان، بدرفتاری با همسر، اعتیاد به الکل و مواد مخدر، شیوع روابط جنسی زودهنگام و بدون عشق و ناراحتیهای هیجانی، ناشی از نارضایتی روابط است. کل کتاب علت این وقایع را توضیح میدهد و نشان میدهد چه راهکاری برای رسیدن به تفاهم و کنار آمدن با یکدیگر به کار ببندیم.»
اگر اولین باری است که از بوکلند خرید میکنید، میتوانید کتاب معجزهگر خاموش را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب میتوانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به روانشناسی علاقهمندید، به صفحه خرید کتاب روانشناسی مراجعه کنید.