در این کتاب، نقش سه بنیاد کارنگی، فورد و راکفلر در شکلگیری سیاست داخلی آمریکا و در حمایت از سیاستهای خارجی ایالات متحده، بهویژه از 1945 به بعد، مورد بررسی قرار گرفته است. بازتولید انواع خاصی از سرمایۀ فرهنگی همواره کار اصلی این سه بنیاد بوده است. مطالعۀ حاضر به ماهیت فعالیت این بنیادها میپردازد و نشان میدهد چگونه آمریکا ازطریق مؤسسههای گوناگون، که ظاهراً مستقل از هرگونه سیاستی به نظر میرسند، در لفافه و بهشکل نامحسوس ایدههای استعماریاش را در کشورهای جهان سوم رواج میدهد. این در حالی است که سخنگویان بنیادها عموماً بر ماهیت نوعدوستانۀ مؤسسات خود تأکید میورزند و این اتهام را که هدفشان پیشبرد اهداف ملی یا حزبی خاص است، رد میکنند. امکان دارد ایندست بررسیها، تناقضات موجود میان شعارهای علنی و فعالیتهای واقعی این مؤسسات را آشکار سازد.
نویسنده در مقدمۀ کتاب مینویسد: «دخالت بنیادها در تعیین و اجرای سیاست خارجی ایالات متحد برای من چندان شگفتآور نبود، هرچند تناوب و گسترۀ آن خیلی بیش از آن بود که من گمان میکردم. اسناد بهدستآمده از بایگانیها، در کنار مصاحبه با کارکنان بنیادها و کسانی که قبلاً با برنامههای خارجی آن در ارتباط بودند، بهتدریج به من امکان داد تا نقش بنیادها را، بهعنوان شرکای بیسروصدا در تعیین سیاست خارجی ایالات متحد، به صورت عناصر حیاتی در نظام عقیدتی حامی دولت سرمایهداری بهوضوح مشاهده کنم... .»
نظر خوانندگان در سراسر دنیا، دربارۀ کتاب کنترل فرهنگ چیست؟
در بخش نظرات سایت آمازون دربارۀ کتاب چنین آمده است:
کتابی شگفتانگیز دربارۀ بشردوستی و سیاست خارجی آمریکا که حتماً باید آن را بخوانید.
کتابی است شگفتانگیز دربارۀ سه بنیاد بزرگ بشردوستانه در ایالات متحده و اینکه این بنیادها چقدر نخبگان سیاستهای اقتصادی، جامعهشناختی، فرهنگی و مهمتر از همه، آموزشی را کنترل میکنند... .
این کتاب بینشی کمیاب به شما میدهد دربارۀ القا و تداوم یک ایدئولوژی... .
جملاتی از کتاب که شاید انگیزۀ خواندن باشند
در بخشی از این کتاب میخوانیم: «گردانندگان بنیادها بر این اعتقاد بودهاند که مشکلات توسعه در جهان سوم را میتوان با دستیابی به رشد اقتصادی مستمر، ارزشیابی پروژهها و برنامهریزی مفصل و دقیق، و نیز بهکارگیری تکنولوژی مناسب، حل کرد. بنا بر این نظر، وظیفۀ برخورد با این مشکلات و هدایت این کار نیز بر عهدۀ رهبران بومیای است که تحصیلاتشان در داخل و خارج از کشور خود به گونهای بوده است که کمک میکند آنان دربارۀ نگرشهای مربوط به توسعه به نتایجی دست یابند که با خطوط کلی نظریۀ توسعۀ مورد حمایت بنیادها سازگار باشد.»
«بسیاری از دانشگاهها در جهان سوم همان معیارهای دانشگاههای کشورهای پیشرفتۀ غربی را در استخدام هیئت علمی خود به کار میگیرند. این نیز شاهدی بر کارایی انگارههای تربیت حرفهای است که از سوی بنیادها مورد تشویق قرار میگیرد؛ انگارههایی که بر اساس آن دارا بودن مدرک دکتری یکی از شروط حداقل برای عضویت در هیئت علمی دانشگاه است. بسیاری از اتباع جهان سوم که دارای این مدارک تحصیلی هستند در دانشگاههای آمریکای شمالی که دیدگاههای بنیادها در آن نفوذ دارند تحصیل کردهاند. عدهای دیگر هم در آن دانشگاههای جهان سوم تحصیل کردهاند که به همان میزان تحت تأثیر هنجارهای مورد قبول بنیادها قرار دارند. در هر دو مورد، بنیادها با ارائۀ تحصیلات عالی به محققانی که به عضویت هیئت علمی مؤسسات آموزشی جهان سومی درمیآیند، در شکلگیری ساختار دانشگاهی در کشورهای وابسته نقش مهمی ایفا کردهاند. به این ترتیب بنیادها در مشخصکردن حدود سرمایۀ فرهنگی کشورهای وابسته نقشی خطیر ایفا کردهاند.»
دربارۀ نویسندۀ کتاب کنترل فرهنگ
ادوارد اچ. برمن، نویسندۀ آمریکایی متولد 1940، استاد مبانی آموزش در دانشگاه لوئیزویل است. از آثار او، علاوه بر این کتاب، میتوان به مواردی چون African Reaction to Missionary Education، Foundation, United States Foreign Policy, and African Education و ... اشاره کرد.
ازجمله فعالیتهای برمن میتوان به مواردی چون ریاست اتحادیۀ آزادیهای مدنی لوئیزویل، ریاست کمیتۀ منطقهای غرب میانه، عضویت در انجمن مقایسهای و بینالمللی و ... اشاره کرد. نام او همچنین در فهرست یکی از مربیان قابل توجه آموزش و پرورش نیز درج شده است.
برای مطالعه
کتابهای پرفروش پاییز 1401 به انتخاب بوکلند یا
پرفروش ترین رمان های ایرانی که نباید از دست بدهید میتوانید به بلاگ بوکلند مراجعه نمایید.