سرگذشت‏ ندیمه‏

 کتاب سرگذشت ندیمه جزو آثار فاخر انگلیسی معاصر به شمار می‌آید که در بسیاری از مدارس، دانشگاه‌ها و فضاهای آکادمیک، به عنوان یک مرجع ادبیات انگلیسی استفاده می‌گردد. قابل‌توجه است که فیلمی به نام سرگذشت ندیمه به کارگردانی فولکر شلوندورف و همین‌طور سریالی تلویزیونی با همین نام با اقتباس از کتاب ساخته شده‌اند. کتاب سرگذشت ندیمه به زبان انگلیسی نوشته شده اما به سایر زبان‌های زنده‌ی دنیا ازجمله فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی، پرتغالی، ایتالیایی، ترکی، عربی، روسی، هندی، ژاپنی و کره‌ای نیز ترجمه شده است. رمان فوق به کوشش سهیل سُمی به زبان شیرین فارسی ترجمه شده است. همچنین لازم به ذکر است که این کتاب دنباله‌ای به نام «وصیت‌ها» دارد که در سال 2019 میلادی چاپ شده است.

داستان سرگذشت ندیمه در قرن بیست‌و‌یکم و در جایی به نام جمهوری گیلیاد روایت می‌شود. جمهوری گیلیاد یک حکومت تمامیت‌خواه و مردسالارِ مسیحی است که توسط بنیادگران مسیحی اداره می‌شود. بنیادگران مسیحی رئیس‌جمهور و اعضای سابق کنگره ایالات متحده آمریکا را ترور و قانون اساسی را لغو می‌کنند و با اعلام حکومت جدید، جامعه‌ی آمریکا وارد عصر جدیدی می‌شود.

در حکومت جدید بسیاری از آزادی‌های فردی و مدنی شهروندان محدود می‌گردد و اعضای جامعه به پست‌ترین درجات انسانی سقوط می‌کنند. نکته‌ی مهم دیگر داستان، عقیم‌شدن بسیاری از مردم آمریکا طی فجایع زیست‌محیطی است که این مساله منجر به شکل‌گیری طبقه‌ای جدید به نام «ندیمه» می‌گردد. ندیمه‌ها، از معدود دختران جوان مجردی هستند که توانایی باروری دارند. حکومت این دختران را به خانه‌های اشراف و خانواده‌های ممتاز منتقل می‌کند تا شاید بتوانند برای این خانواده‌ها فرزندی به دنیا بیاورند. از این نقطه است که شخصیت اصلی کتاب یعنی آفرِد که او نیز یک ندیمه است، وارد داستان می‌شود. شما می‌توانید ادامه داستان را در کتاب سرگذشت ندیمه دنبال کنید.

درباره ترجمه کتاب سرگذشت‏ ندیمه‏

• سرگذشت‏ ندیمه نوشته مارگارت اتوود به بیش از چهل زبان زنده دنیا ترجمه شده است.
• سرگذشت‏ ندیمه در ایران نیز توسط سهیل سمی در نشر ققنوس، حبیب گوهری راد در نشر جمهوری و منیره ژیان در نشر آذرمیدخت به زبان فارسی ترجمه شده است.

امتیاز سرگذشت‏ ندیمه در گودریدز

• تعداد نظرات: 92,345
• تعداد امتیازدهی: 1,950,295
• میانگین امتیاز (از 5): 4.13

نقل قول های کوتاه و جذاب از کتاب سرگذشت‏ ندیمه

• روی تخت هیچ اتفاقی نمی‌افتد، بجز خواب، یا بی‌خوابی. سعی می‌کنم زیاد فکر نکنم. حالا دیگر فکر کردن هم باید مثل چیزهای دیگر سهمیه‌‌بندی شود. خیلی از مسائل ارزش فکر کردن ندارند. فکر کردن فرصت‌های آدم را از بین می‌برد و من می‌خواهم دوام بیاورم.
• سلامت عقل بهترین ثروت است، آن را همان طور ذخیره می‌کنم که زمانی مردم پول را انباشته می‌کردند. آن را پس‌انداز می‌کنم تا به وقت نیاز به اندازه کافی از آن برخوردار باشم.
• نگرانیشان از بابت فرار ما نیست. نمی‌توانیم زیاد دور شویم. نگران اوج گرفتن خیالمان هستند؛ نگران راه‌هایی که فقط در درون آدم باز می‌شوند و به انسان روحیه و برتری می‌دهند.
• هیچ کس از نبود رابطه جنسی نمی‌میرد. ما از نبود عشق است که می‌میریم.
• بهتر بودن معناش این نیست که بهتر برای همه. بهتر همیشه برای بعضی‌ها یعنی بدتر.
• دوست داریم باور کنیم همه چیز همان طور بوده که در خاطرمان مانده.
• اما وقتی درد پایان می‌یابد، دیگر در یاد چه کسی می‌ماند؟ تنها سایه‌ای از درد باقی می‌ماند، آن هم نه در ذهن که در تن. درد بر بدن تأثیر می‌گذارد؛ تأثیری چنان عمیق که دیده نمی‌شود.
• جلوی احساس رو نمی‌شه گرفت، اما رفتار رو می‌شه کنترل کرد.

نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره کتاب سرگذشت ندیمه چیست؟

رها، یکی از خوانندگان فارسی‌زبان کتاب از تهران، نظر خود را این‌گونه بیان کرده است:

کتاب سرگذشت ندیمه، رمان دردناک، غم‌انگیز و تاریکی بود. درباره‌ی ساختار کتاب می‌توان گفت که از لحاظ فضاسازی و ایجاد یک اتمسفر خوفناک، بسیار فوق‌العاده ظاهر شده است. البته بعضی از شخصیت‌های کتاب را دوست نداشتم چراکه به‌خوبی پرداخته نشده بودند. اما به‌هرحال حس سکون و تعلیقی که تقریبا در تمام صفحات کتاب حاکم بود، به‌قدری اثرگذار و القا‌کننده ظاهر شد که خود من هم ناخود‌آگاه تحت‌تاثیر چنین سکوت و سکونی قرار گرفتم؛ به گونه‌ای که هنگام خواندن کتاب سعی می‌کردم هیچ سروصدا یا حرکت اضافه‌ای‌ نکنم!

امیلی می، یکی از خوانندگان کتاب از بریتانیا، نظر خود را این‌گونه بیان کرده است:

تنها کتاب‌های معدودی هستند که بر من تاثیرات عمیق شخصی گذاشته‌اند و رمان سرگذشت ندیمه یکی از این کتاب‌ها است. حتی می‌توانم بگویم که این کتاب زندگی من را تغییر داد! می‌دانم که این سخن، ادعای بزرگی است اما حقیقت دارد. این کتاب باعث شد تا به حقوق زنان توجه بیشتری داشته باشم و همین‌طور سیاست را دنبال کنم و تبدیل به یک فعالگر فمنیست بشوم. من بسیار جذب دنیای تاریک و پادآرمان‌شهر رمان شدم. مطالب کتاب به گونه‌ای نوشته شده‌اند که می‌توان از آن‌ها برداشت‌ها و تعبیرات گوناگونی داشت. هر چند پایان کتاب کمی مبهم است و دقیقا مشخص نمی‌گردد که چه می‌شود. اما من شخصا پایان باز کتاب را دوست داشتم و معتقدم که این پایان، به داستان قوت بخشیده است.

مایکل فینوکیارو، یکی از خوانندگان انگلیسی‌زبان از ایالات متحده آمریکا، چنین نظری درباره‌‌ی کتاب سرگذشت ندیمه داده است:

رمان اتووود همان اندازه که ترسناک است، می‌تواند یک هشدار جدی برای همه‌ی ما باشد. او جهانی تاریک در آینده را به تصویر می‌کشد که به‌شدت ضدزن است و در آن زنان از بسیاری از آزادی‌های خود محروم می‌گردند. یکی از بهترین کتاب‌های فمنیستی است که خوانده‌ام. هر صفحه‌ی آن شما را به فکر فرو می‌برد و مطالب بسیار خوب نوشته‌ شده‌اند. من مطالعه‌ی این کتاب را به تمام کسانی پیشنهاد می‌کنم که رمان‌هایی با فضای آخرالزمانی و یا داستان‌های در مورد پادآرمان‌شهر دوست دارند.

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند

آفرد در قسمتی از کتاب از دلتنگی‌ خود برای همسرش که از او جدا شده است، می‌گوید و بیان می‌کند که چگونه ذهنش درگیر است:

در بخشی از کتاب، آفرد به شرایط نگهداری خود اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه ندیمه‌ها را در خوابگاه‌ها به صورت دستمه‌جمعی نگهداری می‌کردند:

‌همچنین در طول کتاب، جملات قصار و پرمعنای زیادی آمده است که چند نمونه از آن‌ها را با یکدیگر می‌خوانیم:

درباره نویسنده کتاب سرگذشت ندیمه

مارگارت النور اتوود شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و فعال سیاسی سرشناس کانادایی بوده که متولد سال 1939 میلادی در شهر اتاوا است. او که فارغ‌التحصیل رشته‌ی ادبیات انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه هاروارد بوده، یکی از موسسان بنیاد نویسندگان کانادا است. مارگارت اتوود که از فعالان پیشروی فمنیسم است، اولین کتاب خود را یک مجموعه شعری به نام «همزاد پرسفونه» بود، در سال 1961 میلادی منتشر کرد. او از آن زمان تاکنون، بیش از 40 کتاب نوشته و جوایز ادبی بسیاری همچون همت و بوکر کسب کرده است. از مشهورترین آثار مارگارت اتوود می‌توان به کتاب‌های سطح، سرگذشت ندیمه، چشم گربه، گریس دیگر، آدمکش نابینا، اوریکس و کریک و وصیت‌ها اشاره کرد.

نظر نویسنده درباره کتاب سرگذشت‏ ندیمه

در بهار سال 1984، نوشتن رمانی را شروع کردم که ابتدا نامش «سرگذشت ندیمه» نبود. روی کاغذهای چرک‌نویس می‌نوشتم سپس دست‌نوشته‌های تقریباً ناخوانای خود را با استفاده از یک ماشین‌تحریر دستی با صفحه‌کلید آلمانی بزرگ که اجاره کرده بودم، رونویسی می‌کردم. ماشین‌تحریر آلمانی بود چون آن زمان در برلین غربی زندگی می‌کردم که با دیوار برلین از برلین شرقی جدا شده بود: اتحاد جماهیر شوروی هنوز با قدرت سر جایش بود و تا پنج سال بعدازآن هم قرار نبود فروبپاشد. هر یکشنبه، نیروی هوایی آلمان شرقی بمب‌هایی صوتی را منفجر می‌کرد به ما یادآوری کند که آن‌ها چقدر به ما نزدیک هستند.

در سفرهایم به برخی کشورها در آن‌سوی پرده آهنی مثل چکسلواکی و آلمان شرقی، این احساس که زیر نظر هستم را به‌خوبی تجربه کردم؛ سکوت‌ها، عوض کردن موضوع و شیوه‌های عجیبی که مردم به آدم اطلاعات می‌دادند و همه این‌ها بر نحوه نوشتن من تأثیرگذار بود. همین‌طور ساختمان‌های تغییر کاربری داده شده. «اینجا قبلاً متعلق به ... بود، اما بعد ناپدید شدند.» من بارها چنین داستان‌هایی را شنیدم. من که در سال ١٩٣٩ و پیش از جنگ جهانی دوم به دنیا آمده بودم، می‌دانستم که نظم‌های مستقر ممکن است یک‌شبه از بین بروند و تغییر می‌تواند به سرعت یک صاعقه باشد. نمی‌شد به این جمله «که اینجا از این خبرها نیست» اعتماد کرد. هر چیزی در هر جایی ممکن است اتفاق بیفتد.

نکات جالب درباره کتاب سرگذشت‏ ندیمه

در اینجا برخی از نکات جالب در مورد این کتاب آورده شده است:

• عنوان اولیه کتاب آفرد (Offred)، نام شخصیت اصلی رمان بود که نویسنده پس از نوشتن ۱۵۰ صفحه اول کتاب،‌ نام آن را تغییر داد.
• مارگارت اتوود کتاب را علمی تخیلی نمی‌داند، اگرچه اغلب به این صورت طبقه‌بندی می‌شود.
• در سال 2019، اتوود دنباله‌ سرگذشت ندیمه را در کتاب «وصیت‌ها» منتشر کرد که تقریباً 15 سال پس از وقایع رمان اصلی رخ می‌دهد.

اگر به ادبیات دیستوپیایی و داستانی قدرتمند و تأثیرگذار علاقه دارید، سرگذشت‏ ندیمه یک گزینه عالی برای خواندن است.

اقتباس ها از کتاب سرگذشت‏ ندیمه

درحالی‌که سریال «داستان ندیمه» هولو شناخته‌شده‌ترین اقتباس از کتاب اتوود است، اما اولین اقتباس از آن نیست. اولین اجرای نمایشی رمان چند سال پس از انتشار کتاب در سال ۱۹۸۹ به روی صحنه رفت. در سال 2018 دوباره در بوستون اجرا شد. همچنین در قالب اپرا، باله، نمایش رادیویی و یک فیلم به کارگردانی فولکر اشلوندورف در سال 1990 با فیلمنامه‌ای از هارولد پنتر و با بازی ناتاشا ریچاردسون و فی داناوی مورد اقتباس قرار گرفته بود.

افتخارات و جوایز کتاب سرگذشت‏ ندیمه

• رتبه ۱ در فهرست پرفروش‌ترین‌های ساندی تایمز
• رتبه ۱ در فهرست پرفروش‌ترین‌های نیویورک‌تایمز
• برنده جایزه‌ جنرال گاورنر برای رمان‌های انگلیسی زبان، سال ۱۹۸۵
• برنده اولین جایزه آرتور سی. کلارک ، سال ۱۹۸۷
• نامزد جایزه بوکر، سال ۱۹۸۶
• نامزد جایزه لوکوس برای بهترین رمان علمی تخیلی، سال ۱۹۸۷
• نامزد جایزه Nebula برای بهترین رمان، سال ۱۹۸۷
• نامزد جایزه پرومتئوس، سال ۱۹۸۷

نقد رسانه ها، افراد مشهور، و منتقدین درباره سرگذشت‏ ندیمه

سرگذشت‏ ندیمه نوشته مارگارت اتوود با استقبال بسیار خوبی از سوی رسانه ها و افراد مواجه شده است. در زیر نقدهایی کلی از رسانه ها و نظرات افراد مشهور درباره این کتاب آورده شده است:

• «یک داستان خارق‌العاده و تکان‌دهنده و به‌شدت فمینیستی.» — Bernadine Evaristo

• «از دل روایتی که سایه وحشت بر آن گسترده شده، ادراکات تیزبینانه، تصاویر درخشان و طنز تلخ می‌درخشد.»— Independent
• «آن‌قدر جذاب و گیرا است که شما را وادار به خواندن می‌کند.»—Daily Telegraph
• «سرگذشت ندیمه هم یک اثر علمی تخیلی فوق‌العاده و هم یک داستان اخلاقی عمیق است.»—Angela Carter
• «تکان‌دهنده، احساس‌برانگیز و وحشتناک. فقط امیدوارم که پیشگویی نباشد.»— The Listener
• «به شکلی درخشان برخی از تاریک‌ترین پیوندهای بین سیاست و جنسیت را روشن می‌کند.»—واشنگتن‌پست
• «سرگذشت ندیمه شایسته بالاترین ستایش‌ها است.»— سانفرانسیسکو کرونیکل
• «اتوود بسیاری از روندهایی را که امروزه وجود دارند، اتخاذ می‌کند و آن‌ها را به نتایج منطقی و وحشتناک می‌رساند... . یک رمان عالی درباره جهت‌گیری‌هایی که زندگی ما در حال حرکت به آن‌هاست.» — هوستون کرونیکل
• «بسیار عالی.» — نیوزویک
• «یک رمان مهیج، یک مطالعه روان‌شناختی، یک بازی با کلمات. این رمان حس شوخ‌طبعی در خود دارد و حتی بدترین شخصیت‌های منفی داستان را هم دوسوگرایانه خلق می‌کند.»—مجله نیویورک‌تایمز
• «کتاب در روزگار کنونی به اندازه همان زمانی که اتوود آن را نوشت، مهم و قابل استفاده است.» —گاردین
• «بسیار سیاسی و تلخ، اما درعین‌حال هوشمندانه و عاقلانه...این رمان در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد.»— Observer
• «رمان مبتکرانه اتوود بدون هیستری خطرات واقعی بستن چشمان خود بر روی ستم مردسالارانه را به زنان نشان داد.»— لسلی مک داول
• «قدرتمند... تحسین‌برانگیز»—رابرت اروین، تایم اوت

خرید کتاب سرگذشت ندیمه

اگر اولین باری است که از بوک لند خرید می‌کنید می‌توانید کتاب سرگذشت ندیمه را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه‌ خرید آنلاین کتاب می‌توانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.