«سالها» یکی از بهترین و خواندنترین آثار «آنی ارنو» است که برای اولینبار، در سال 2008 منتشر شد. «سالها» یک اثر غیرداستانی در سبکی خاص از «خودزندگینامه» به نام «hybrid memoir» میباشد.
در کتاب «سالها» نویسنده از دیدگاه خنثیِ سوم شخص به زندگی خود در خلال سالهای 1941 تا 2006 میپردازد. این کتاب نهتنها دارای زندگیِ آنی ارنو، آن هم از دیدگاهی مدرن و منحصربهفرد، بلکه شامل تحولات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور فرانسه درست کمی پس از جنگ جهانی دوم تا سالهای ابتدایی 2000 است. در این «خودزندگینامۀ اجتماعی»، زندگی آنی ارنو بهعنوان یکی از زنان جامعه فرانسه، در کنار کشورش دچار تغییر و تحولات عظیمی میشود. این کتاب دریچهای است به یک دنیا تصویر، صدا، ویدئو، خاطره، اصطلاحات و پستیوبلندیهای زندگی همنسلهای نویسنده. به بیانی دیگر، این اثر را میتوان خلاصهای از زندگی یک نسل دانست که از دیدگاهی سوم شخص اما در قالب زندگی خصوصی آنی آرنو و به لحنی صمیمی نوشته شده است.
یکی از خوانندگان کتاب، در سایت «ایران کتاب» نظر کوتاه زیر را برای کتاب سالها ثبت کرده است:
«یک کتاب خوب. گویا نویسنده در قالب تماشای عکسهایی از گذشتهی خودش، این گذشته را روایت میکند. کتاب با نثر روان ترجمه شده و برای من جذاب، گیرا و نوستالژیک بود.»
خلاصهای از نظرات ثبت شده توسط کاربران انگلیسیزبان سایت «گودریدز» برای کتاب حاضر اینچنین است:
«این کتاب اساساً یک اتوبیوگرافی (خودزندگینامه) است که حول گاهشماری تاریخ، سیاست و تغییرات اجتماعی فرانسه از جنگ جهانی دوم تاکنون ساخته شده است. این کتاب یک کلاژ افسانهای از زندگی است. ارنو، تاریخ، فمینیسم و فرهنگ پاپ را با بریدههایی از تجربیات خود از دهه 1940 در هم میآمیزد و با ترکیبی از تصاویر و تحلیلهای شخصی، زندگی خود را به چیزی تسکینآمیز تبدیل میکند. کتاب هر چه پیش میرود غنیتر میشود و با شتاب گرفتن زندگی، سرعت خود را افزایش میدهد. پیوند زندگی با تاریخ دردسرساز است. اگرچه این کتاب کندی خود را دارد، اما من هر روز مشتاق خواندن آن بودم. هر صفحه از این کتاب مانند یک واحد مکعبی از غذایی مغذی بود که ساعتها در افکار من حل میشد. فکر نمیکنم تا به حال چنین نثر فشردهای را خوانده باشم. تا لبه پُر بود از تأملات، مشاهدات و تصاویری که ریشه در خاطرات نویسنده دارد. در این کتاب طنز با شعر، سیاست با تجربه فردی، ادبیات با واقعیت آمیخته میشود.»
در صفحات آغازین کتاب با چنین پاراگراف و لحن کوبندهای مواجه میشویم:
«همهچیز در چشم برهمزدنی از بین خواهد رفت. فرهنگلغتی که از گهواره تا بسترِ مرگ گرد آوردهایم بلااستفاده خواهد ماند. سکوت حکمفرما خواهد شد، بی هیچ کلمهای تا به بیانش درآورد. از دهانهای باز کلیمهای بیرون نخواهد آمد. نه من نه خودم. در غیاب ما زبان همچنان دنیا را به قالب کلمات درخواهد آورد. در گفتوگوهای دور میز در روزهای تعطیل اثری از ما باقی نخواهد ماند جز یک اسم، که به تدریج فاقد چهره میشود، تا اینکه کمکم در تودۀ ناشناس نسلی دور گم شود.»
برخلاف اینکه آنی ارنو در سالهای ابتدایی جنگ جهانی دوم نوزاد بوده است، او این سالهای جنگ جهانی دوم را، این چنین از قول اطرافیانش روایت میکند:
«بعد از جنگ در مهمانیهای روزهای تعطیل، در کندی بیپایان صرف غذا، دورانی که از پیش آغاز شده بود از عدم سر برمیآورد و پیش چشم متا شکل میگرفت، همان دورانی که گاهی وقتی پدر و مادر ماتشان میبرد و حواسشان نبود جوابمان را بدهند به نظر در ان سیر میکردند، دورانی که ما نبودیم، که هرگز نخواهیم بود، دوران گذشته. صدای مهمانها درهم میآمیخت تا روایت عظیم رویدادهای جمعی را بسازد، چنانکه در آخر ما هم تصور میکردیم تمامی آن رویدادها را به چشم دیدهایم. آنها هرگز از تعریف کردن ماجراهای زمستان 1942 خسته نمیشدند؛ یخبندان، گرسنگی و شلغم، کمبود مایحتاج و کوپنهای تنباکو، بمبارانها -شفق شمالی که خبر از جنگ میداد...»
در این پاراگراف نیز، روایتی تأثربرانگیز از روزهای سخت پس از جنگ در میان خانوادهها و جوانان جنگزده ارائه شده است:
«روایت خانوادگی و روایت جامعه کاملا یکسان بود. حرفهایی که سر میز زده میشد محدودۀ زندگی جوانها را ترسیم میکرد: روستا و مزارعی که در آن، از زمانهای دور، مردها گماشته بودند و دخترها خدمتکار، کارخانهای که در آن جوانها همدیگر را دیده و معاشرت و ازدواج کرده بودند، کسبوکارهای کوچکی که جاهطلبترها راه انداخته بودند. در داستانهایی که روایت میشد، جز تولد و عروسی و مرگ، خبری از وقایع شخصی نبود، سفری هم در کار نبود، مگر برای رفتن به سربازی در پادگان شهری دور، زندگیهای سراسر کار سخت و فرساینده، همراه با مخاطرات میخوارگی. مدرسه برایشان گذشتهای دور و افسانهای بود، عصر طلایی کوتاهی که آموزگار خدای خشن آن بود و با خطکشی آهنی که بر نوک انگشتان میکوبید. از رهگذر این حکایات ما میراثدار فقر و محرومیتی میشدیم که به مدتها پیش از جنگ و مصائبش برمیگشت. برشمردن خوشیها و دردها، رسمورسوم و حکمتهای آن دوران ما را در شبی دور، «در روزگار قدیم»، غوطهور میکرد.»
«آنی ارنو» نویسندۀ زنِ بسیار سرشناس فرانسوی است که در سال 2022، موفق به دریافت جایزۀ نوبل ادبیات شد. او این جایزه را برای «شجاعت او در پردهبرداری از ریشهها، بیگانگیها و محدودیتهای اجتماعی در خاطرات شخصی خود» برده است. کتاب «سالها» نقش بزرگی در موفقیت ارنو برای دریافت جایزۀ نوبل ادبیات داشته است.
از جمله مهمترین آثار او که به فارسی نیز ترجمه و چاپ شدهاند میتوان به کتابهای «یک زن»، «شرم» و «مکان واقعی» اشاره کرد.
اگر اولین باری است که از بوکلند خرید میکنید، میتوانید کتاب سالها را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب میتوانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به ادبیات داستانی علاقهمندید، به صفحه خرید رمان هم سری بزنید.