دختر خوب/ زندگی پنهانی مادرم

این کتاب نوعی خاطره‌نگاری است که نویسنده در آن به زندگی مادرش پرداخته است. جازمین تنها پنج سال داشت که به همراه خانواده‌اش از ایران به آمریکا آمد. به همین دلیل از تاریخچه‌ی خانوادگی‌ خود اطلاع کمی داشت. داستان از آن‌جایی شروع شد که یک روز، در اوایل بیست‌سالگی، هنگامی که به مادرش برای اسباب‌کشی کمک می‌کرد، عکسی را میان نامه‌های قدیمی او یافت. عکسی از مادرش در لباس عروسی، کنار مردی که جازمین قبلاً هرگز او را ندیده بود.

در ابتدا لیلی، مادر جازمین، از صحبت درباره‌ی ماجرا خودداری می‌کرد. اما چند ماه بعد، جازمین اولین کاست از ده کاستی را دریافت کرد که در آن‌ها مادرش از داستان‌ مخفی خانوادگی‌شان در ایران برای او گفته بود. در این کاست‌ها، لیلی از ازدواجش در سیزده سالگی گرفته تا دختری که به‌اجبار او را رها کرده بود تا بتواند طلاق بگیرد صحبت کرده بود. در کتاب، داستان سه نسل از زنان ایرانی، در یک رمان منحصربه‌فرد به تصویر کشیده شده و نتیجه‌ی آن، یک داستان فراموش‌نشدنی از رازها، خیانت‌ها و پیوند ناگسستنی مادر و دختر شده است.

نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره کتاب دختر خوب چیست؟

«پیچیده، خشن و اصیل. دختر خوب اکتشافی جسورانه و سرسختانه در ایمان، خانواده، عشق، بیگانگی، سرزنش و بخشش است. جازمین با نثر دلپذیر خود در گذرگاه‌های تاریک گذشته‌ی مادرش جست‌وجو کرده است. این خاطرات در عین حال که یک داستان شخصی را روایت می‌کنند، به‌خاطر صداقتی که دارند، به یک حقیقت جهانی تبدیل گشته‌اند.» جینا نهایی، نویسنده‌ی کتاب مشهور مهتاب در خیابان ایمان، نظرش را این‌طور بیان کرده است.

علی محمدی نیز توصیف دقیقی از کتاب ارائه داده است: «دختر خوب بسیار خوش‌خوان است و من از خواندن آن بسیار لذت بردم. این کتاب نگاهی صمیمانه به فرهنگ ایرانی دارد و شرح دقیقی از حال‌و‌هوای ایران در دهه‌ی 30 ارائه می‌دهد. داستان اصلی، داستان زندگی زنی قدرتمند و توانا است که با وجود محدودیت‌های فراوان تسلیم نمی‌شود و آینده‌ای متفاوت برای خود رقم می‌زند. این اثر نوعی خاطره‌گویی است و به رابطه‌ی یک مادر با دخترش می‌پردازد. داستان از جایی شروع می‌شود که یک دختر مدرن آمریکایی به دنبال ریشه‌های خود می‌گردد. خود نویسنده نیز در بخشی از کتاب اشاره می‌کند: «من و مادرم دنیایی دونفره داشتیم. تا این که من تبدیل به یک دختر آمریکایی شدم. آن زمان بود که او شروع به گفتن دختر خوب کرد.» نکته‌ای که درباره‌ی این اثر دوست دارم، روایت صادقانه‌ی نویسنده است.»

مینا نیز از طرفداران سرسخت این کتاب است: «زندگی پنهان مادرم به یکی از محبوب‌ترین کتاب‌های من تبدیل شده است. این کتاب شاهدی بر مقاومت زنان است. تاریخچه‌ی خانوادگی نویسنده خیره‌کننده است و جازمین با نوشتن این کتاب، به زندگی و مبارزات مادرش ادای احترامی زیبا و باشکوه کرده.»

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند

در قسمتی از کتاب دختر خوب می‌خوانیم: «مدت‌ها قبل از آن‌که کاظم برای اولین بار لیلی را ببیند، رضاشاه نیز روی دختران ایران متمرکز شده بود. به فاصله‌ی کمی پس از آن‌که انگلیس‌ها و روس‌ها در اوایل دهه‌ی بیست به قدرت رسیدن او را تسریع کرده بودند، شاه مجموعه قوانینی را وضع کرده بود که هدف آن همزمان رساندن ایران به عصر تجدد و خروج از نفوذ بیگانه بود. طی بیست سال بعدی رضاشاه تا جایی پیش می‌رفت که عکس گرفتن از شترها، آن نمادهای کهنه‌ی عقب‌ماندگی مشرق‌زمین را ممنوع اعلام می‌کرد، و تقریبا همه‌ی روحانیون کشور را خلع لباس می‌کرد. اما بحث‌انگیز‌ترین قوانین و فرامین او به زنان و دختران مملکت مربوط بود.» دارزنیک ادامه می‌دهد: «آن سال زنان محجبه به‌یک‌باره از رفتن به مدارس، سینماها و حمام‌های عمومی منع شدند. به راننده‌های تاکسی و اتوبوس حکم شد که از سوار کردن آن‌ها اجتناب کنند. آن سال وقتی پاسبان‌ها شروع به کندن حجاب از سر و تن زن‌ها کردند، و حتی خانم‌های پا به سن گذاشته‌ای را که اصرار داشتند با چادر بیرون بیایند به باد فحش و کتک گرفتند، بسیاری بر این عقیده بودند که رضاشاه می‌خواهد تمام کوچه و خیابان‌های شهر را از فاحشه‌ها پر کند. تا چند سال بعد که به فرمان پسر و جانشین شاه یعنی محمدرضا پهلوی حکم کشف حجاب اجباری تعدیل شد، واکنش این دسته از افراد به حکم ملوکانه، نگه داشتن زنان و دختران‌شان پشت دیوارهای خانه‌هایشان بود و حتی بعید نبود در برخی مناطق شهر زنان بی‌حجاب با دشنام، تهدید یا حتی بارانی از سنگ مواجه شوند». «خانوم و عمه‌های لیلی فوق‌العاده مذهبی بودند و وقتی شاه حجاب را ممنوع کرد، بنا به تصمیمی که خودشان گرفته بودند، اصلا از خانه بیرون نمی‌رفتند، با این حال نوع تربیت لیلی تا یازده سالگی از رؤیای شاه برای متجدد کردن دختران ایران تبعیت می‌کرد. دلیلش هم این بود که سهراب انتظار داشت هر دو بچه‌اش تمام و کمال تحت آموزش به سبک غربی قرار بگیرند؛ دخترش هم عین پسرش». این جملات بخش‌هایی از کتاب دختر خوب هستند.

درباره نویسنده کتاب دختر خوب

جازمین دارزنیک در ایران به دنیا آمد و در پنج سالگی به همراه خانواده به آمریکا نقل مکان کرد. از دیگر آثار او می‌توان به کتاب «مرغ اسیر» اشاره کرد که از زندگی شاعر مشهور ایرانی، فروغ فرخزاد، برای نوشتن آن الهام گرفته است. او هم‌اکنون در دانشگاه هنر کالیفرنیا در سانفرانسیسکو مشغول تدریس است. او قبلاً در دانشگاه‌های پرینستون، واشینگتن اند لی و ویرجینیا و سانفرانسیسکو نیز به تدریس پرداخته است.

برای مشاهده محصولات مرتبط دیگر  می‌توانید از دسته بندی خرید رمان نیز بازدید فرمایید.