آداب دیکتاتوری/ کیش شخصیت در قرن بیستم

اگر بخواهیم تمام آنچه در این کتاب اتفاق می‌افتد که به طور خلاصه بگوییم در واقع یک روایت جذاب و خواندنی از چگونه دیکتاتور شدن هشت فرمانروای قرن بیستم است و این فرمانروایان به ترتیب، موسولینی، هیتلر، استالین، مائو، کیم ایل سونگ، چائوشسکو، دووالیه و منگیستو نام دارند. تمرکز اصلی کتاب آداب دیکتاتوری بر روی کیش شخصیت این دیکتاتورهاست و اشاره دارد که اکثر آنها با استفاده از کیش شخصیت(پدیده‌ای است که در آن یک شخص با استفاده از رسانه‌های گروهی و تبلیغات سیاسی از خود وجهٔ عمومی آرمانی و قهرمانانه‌ای ارائه می‌دهد.) توانستند حتی بدون برگزاری انتخابات برای خودشان در اجتماع و بین مردم توهم مقبولیتی کاذب به وجود بیاورند و این مقبولیت مهمترین روش برای حفظ قدرتی است که طمع آن را دارند و جایگزین بسیار مناسب و بهتری به جای استفاده از قدرت و زور است. فهرست این کتاب شامل هشت فصل است که هر فصل به نام یک دیکتاتور نامگذاری شده و در پایان نیز سخن پایانی کتاب آمده است.

نظر خوانندگان در سراسر دنیا، درباره‌ی کتاب آداب دیکتاتوری چیست؟

یزدان یکی از خوانندگان این کتاب است که نظرش را اینگونه بیان می‌کند: «این کتاب درباره ویژگی مشترک تمام دیکتاتورها و رژیم‌های توتالیتر، نحوه به قدرت رسیدن و در قدرت ماندن با استفاده از زور، ارعاب، راه انداختن حکومت پلیسی، به دست گرفتن تمام رسانه‌ها زیر چتر دولت و ترویج اخبار پروپاگاندایی، تبلیغ ایدئولوژی خود با کمک گرفتن از فیلم، پوستر، کتاب درسی، سرود، شعر و راه انداختن اردوگاه کار اجباری و حذف مخالفان سیاسی، حقیقت جلوه دادن دروغ به توده‌ی مردم ،کیش شخصیت و حزب پرستی در کشور، بالا بردن جایگاه رهبر تا حد خدا است و اطلاعاتی تاریخی و درستی به مخاطب می‌دهد که حاصل سالها مطالعه و تحقیق نویسنده است. من از این کتاب لذت بردم و آن را به تمام کسانی که علاقه به مطلالعات تاریخی به ویژه در مورد حکومت‌های دیکتاتوری دارند پیشنهاد می‌کنم.»

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه‌ی خواندن باشند

در پاراگراف زیر در مورد رفتار مردم در برابر بازیگری دیکتاتورها می‌خوانیم: «موسولینی خودش را بهترین بازیگر ایتالیا می‌دانست. هیتلر هم در اظهارنظری نسنجیده خودش را بزرگ‌ترین بازیگر اروپا نامید. اما در زندگی تحت لوای دیکتاتوری، بسیاری از مردم عادی هم بازیگری را یاد می‌گرفتند. باید دستورات را لبخندزنان می‌پذیرفتند، راهبردهای حزب را طوطی‌وار تکرار می‌کردند، شعارها را فریاد می‌کشیدند و به رهبرشان درود می‌فرستادند. در یک کلام، باید توهم رضایت را می‌آفریدند. کسانی که نمی‌توانستند در این بازی شرکت کنند، جریمه، زندانی و گاهی اعدام می‌شدند.» پاراگرافی از کتاب را که اشاره به اتفاقات شوروی و نقش استالین در آن اتفاقات دارد را در زیر می‌خوانیم: «هیتلر دست استالین را در فنلاند آزاد گذاشت و در نوامبر ۱۹۳۹، اتحاد جماهیر شوروی به همسایه‌ی کوچکش حمله کرد. آنچه قرار بود پیروزی آسانی باشد، شد بن‌بستی خونین و بیش از ۱۲۰ هزار تلفات روی دست شوروی گذاشت. وحشت بزرگ به‌روشنی ارتش سرخ را فلج کرده بود چراکه ۳۰ هزار افسر آموزش‌دیده، قربانی تصفیه‌های استالین شده بودند. سه تن از پنج مارشال ارتش را اعدام کرده بودند. در مارس ۱۹۴۰، پیمان صلحی امضا شد اما این تجربه کرملین را در شوک فرو برد. فنلاند ضعف نظامی اتحاد جماهیر شوروی را بر همه عیان کرد.» و پاراگرافی دیگر از کتاب که اشاره به اهداف سه دسته از آدم‌ها در جامعه دارد را می‌خوانیم: «برای یک دیکتاتور راه‌های بسیاری هست که بتواند به قدرت چنگ بزند و از شر رقیبانش خلاص شود. تصفیه‌های خونین، فریب و تقلب و تفرقه‌انداختن و حکومت کردن فقط بعضی از این راه‌ها هستند. اما در بلندمدت، کیش شخصیت کارآمدترین راه است. این کیشْ متحدان و رقبا را به یک اندازه خوار می‌کند، وادارشان می‌کند به واسطهٔ تبعیت عمومی سبقت بجویند. بیش از هر چیز، دیکتاتور آنها را مجبور می‌کند که در برابر همه ستایشش کنند و با این کار از همه یک دروغگو می‌سازد. وقتی همه دروغ بگویند، دیگر کسی نمی‌داند چه‌کسی دروغ گفته یا نگفته است و پیداکردن همدست برای کودتا دشوارتر می‌شود.»

درباره‌ی نویسنده کتاب آداب دیکتاتوری

فرانک دیکوتر در سال 1961 در هلند زاده شد. او یک تاریخ‌نگار حرفه‌ای است و بیشتر فعالیت‌هایی که در این حوزه انجام داده است در مورد تاریخ معاصر چین و شخصیت مائو تسه‌تونگ بوده است. او همچنین به خاطر نوشتن کتاب قحطی بزرگ مائو، مخاطبان زیادی به دست آورد و توانست در سال 2011 جایزه‌ی ویژه‌ی ادبیات غیرداستانی ساموئل جانسون را از آن خود کند. فرانک دیکوتر کتاب‌های بسیاری به چاپ رسانده است که چند نمونه از آنها کتاب‌های «تراژدی آزادی»، «انقلاب فرهنگی» است. او در گذشته از استادان دانشکده مطالعات مشرق زمین و آفریقا در دانشگاه لندن بوده و هم‌اکنون نیز از استادان دانشگاه هنگ‌کنگ است.
به تاریخ علاقه‌مندید؟ پس به صفحه خرید کتاب تاریخی هم سری بزنید.