کتاب «توپهای ماه اوت (The Guns of August)» اثر باربارا تاکمن است که اولینبار در سال ۱۹۶۲ چاپ شده است. این کتاب بهصورت یک راهنمای جذاب، مفصل و تحلیلی درباره جنگ جهانی اول میباشد. از آن زمان تاکنون، «توپهای ماه اوت» به عنوان یکی از مهمترین منابع مورد استفاده برای درک ریشهها و شرایط شروع این جنگ برشمرده میشود. حال این کتاب را نشر ماهی با ترجمه محمد قائد برای فارسیزبانان منتشر کرده است.
در کتاب «توپهای ماه اوت»، خانم تاکمن بازگویی دقیقی از وقایع و شرایطی که منجر به شروع جنگ جهانی اول شد، ارائه میدهد. او در سطوح مختلفی از جوانب سیاسی، نظامی و اجتماعی به تحلیل این رویداد تاریخی میپردازد و در تلاش برای شناخت این عوامل چندسطحی است. عواملی مانند:
خلاصه که این کتاب یک راهنمای جذاب و مفصل درباره جنگ جهانی اول است. با توجه به تحلیلها و بررسیهای جامع نویسنده، خواننده میتواند درکی عمیقتر از شرایط و رویدادهای مربوط به این جنگ پیدا کند. کتاب توپهای ماه اوت، به عنوان یکی از منابع اصلی و قابل اعتماد در مورد جنگ جهانی اول، به تاریخدانان، دانشجویان و علاقهمندان به تاریخ توصیه میشود.
نظرات زیر از سایت گودریدز و طاقچه آوردهایم. مخاطبی که کتابهای دیگر نویسنده را نیز خوانده است و شناخت خوبی از خانم باربارا تاکمن دارد، نوشته است: «چند سال پیش نسخهی چاپی کتاب را خواندم. کتاب بسیار معتبر، خواندنی و جذابی برای علاقهمندان به تاریخ جهان است. نویسندهی کتاب، باربارا تاکمن، تاریخنگار نامدار و چیرهدستی است که دقت علمی رو با روایت داستانوار و گیرا از تاریخ همراه کرده است. او در این راه جزیئات بسیاری کمک گرفته است اما نه لزوما به این معنا نیست که کتاب ملالآور است. او در این کتاب به زمینهها و رویدادهای آغاز جنگ جهانی اول و سیر وقایع در چند ماه نخست جنگ میپردازد. کتاب برای علاقهمندان به فنون جنگ و لشکرآرایی هم میتواند جذاب باشد چون اطلاعات دقیق و جالبی از تاکتیک و استراتژی طرفهای درگیر در جنگ ارائه میدهد. کتابهای دیگری هم از این نویسنده خواندهام که همه عالی و دلچسب بودن.»
خواننده دیگری نیز به کارهای تحقیقی نویسنده اشاره میکند و مینویسد: «در مجموع کتاب خوبی بود که فکر کنم با کار تحقیقی همراه بوده است. همین موضوع از نویسنده زمان زیادی برده است. برای خواندن کتاب به جستجوهای زیادی در سطح وب نیاز پیدا کردم که باعث شد درک بهتری نسبت به کتاب پیدا کنم. موضوع کتاب فقط تا پایان ماه اول جنگ را به تصویر میکشد بنابراین بهشدت ترغیب شدم دنبال کتاب یا موضوعی که ادامه جنگ را هم شرح میدهد، بروم.»
مخاطب دیگری نیز با مقایسه این کتاب با کارهای تحقیقی درباره جنگ ایران و عراق مینویسد: «اکنون که بیش از سه دهه از جنگ کشورمان با عراق میگذرد، اطلاعات دقیقی از جنگ موجود نیست. اما باربارا تاکمن در این کتاب چند ماه اول جنگ صد سال پیش را با جزیئات موشکافی کرده است. این اثر واقعا میتواند الگوی خوبی برای محققان ایرانی باشد. خالی از لطف نیست که بگویم این کتاب فقط هشتاد صحفه منابع دارد!»
در بخشی از این کتاب درباره نگاه آلمانیها به روسها و بقیه اقوام میخوانیم: «روسها، به نظر آلمانیها، بقایای تاتارهای آسیا بودند که بیعذر موجه در شرق اروپا جا خوش کردند و باید به صحرای اجدادشان برگردانده شوند. فرانسهزبانها باید ایالاتی از امپراتوری پانژرمن باشند و برای لهستانی و صرب و کلا اهل بالکان بهترین موقعیت قابل تصور، کارگری و بردگی، که برای آن به دنیا آمدهاند، تحت قیمومیت امپراتوری یگانه اروپا و قطب فرهنگ جهان است.»
در جایی از کتاب نیز نویسنده از علتهای شروع جنگ صحبت میکند: «در آن روزگار عمدهی ساکنان پروس معتقد بودند که کشورشان باید میان «قدرت جهانی» شدن یا «سقوط» یکی را انتخاب کند؛ در میان ملل جهان، آلمان از جهات اجتماعی - سیاسی در راس پیشرفت در فرهنگ است، اما در محدودهای کوچک و غیرطبیعی فشرده شده و نمیتواند بدون قدرت سیاسی فزاینده، دامنهی بزرگتر نفوذ و سرزمینهای جدید به اهداف اخلاقی بزرگش برسد؛ این افزایش قدرت باید با جنگ به دست آید و نتیجه میگرفتند فتح قانون ضرورت است، جنگ قانون طبیعت است.»
در بخشی دیگر از کتاب نیز میخوانیم: «در مرور بر جنگ جهانی اول هم میتوان دید حتی در جوامعی که گفته میشود آفریننده مدرنیتهاند، هیئتهای حاکمه، رهبران، سیاسیون و تقریبا کل جامعه با اکراه در پی واقعیتهای پیشبینینشده نامطبوع روان بودند و علاقهای به تغییر نداشتند - البته جز فتح سرزمینهای دیگر و نابودی دشمنان. مدرنیته نه فرآیندی آگاهانه، بلکه برچسبی است دلبخواهی و مد روز برای یک کاسه کردن مجموعهای عظیم از تحولات پراکنده در جوامعی دور از هم در گذر زمان.»
باربارا تاکمن یک نویسنده برجسته و تاریخنگار آمریکایی بود که در سال ۱۹۱۲ در نیویورک متولد شد و در سال ۱۹۸۹ در واشنگتن دیسی درگذشت. وی در خانوادهای ثروتمند به دنیا آمد و طی دوران کودکی و نوجوانی خود، فرصت بسیاری برای پژوهش و تحصیل در زمینههای مختلف داشت.
پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی، خانم تاکمن به عنوان یک روزنامهنگار و نویسنده مستقل فعالیت کرد. او در زمینه تاریخ و مطالعات جنگ متخصص شد و کتابهای مهمی در این حوزه منتشر کرد. به عنوان یک نویسنده مطرح، تاکمن به خاطر تحقیقات دقیق، طرح جذاب و سبک قلم پرزرق و برق خود شناخته میشد.
او با تحلیلهای عمیق خود و توانایی بیان قوی، توانست خوانندگان علاقهمند به تاریخ و جنگ را جذب کند. اثرهای باربارا تاکمن همواره تحسین و توجه بسیاری از منتقدان را به همراه داشته است. برخی از کتابهای او شامل «تاریخ بیخردی»، «آینهای در دوردست» و «برج فرازان» میشود که همگی به فارسی ترجمه شدهاند.