تصویر دوریان گری

«تصویر دوریان گری» نخستین‌بار به سفارش سردبیر مجله‌ی آمریکایی لیپینکات در ۱۸۹۰ در ۱۳ فصل منتشر شد؛ پس از آن، این اثر با بازبینی و افزودن چندین فصل دیگر در ۱۸۹۱ در قالب یک رمان به‌ چاپ رسید.

وقایع رمان در لندن دوران ویکتوریایی اتفاق می‌افتند، شهری که در آن بازیل هالواردِ نقاش با جوانی پری‌رو روبه‌رو می‌شود، و نگاره‌ای دلربا از چهره‌ی ملیح و جمال مسحور‌کننده‌‌‌ی مرد جوان به تصویر می‌کشد؛ تابلویی سحرآمیز، همچون ملهمِ زیبایش. نام این مرد جوان، دوریان گری است. جوانی که هالوارد و خیلی زود بسیاری از اهالی و اشراف‌زادگان لندن شیفته‌ی ملاحت خیره‌کننده‌ی او می‌شوند و تنها ثروتش زیباییست. او نه متعلق به طبقه‌ای اشرافی و نه از منصبی بلند‌مرتبه برخوردار است؛ زیبایی، جوانی و روح معصومش تنها دارایی‌های او هستند.

آشنایی با لرد هنری وتُن، به ذات معصوم دوریان نیز شکل و شمایلی جدید می‌دهد؛ لرد هنری با بیان فریبنده و آداب و اطوار اغواگر خود دوریان را به لذت محضِ فارغ از هر چهارچوب و اخلاقیاتی دعوت می‌کند و معتقد است تنها راه خلاصی از وسوسه، تسلیم است! خیلی زود تعلیمات نامتعارف لرد هنری و هراسِ از دست رفتن زیبایی خیره‌کننده‌ که دوریان را دلواپس روزهای پیشِ روی خود می‌کند، میل به جوانی ابدی را در او زنده می‌کند و این آرزو سرانجام برآورده می‌شود. پس از آن هر گناهی که دوریان مرتکب می‌شود و هر سالی که از عمر او می‌گذرد، نه خود بلکه تصویرش که بازیلِ نقاش آفریده است، تقاص آن را می‌پردازد. دوریان، جوان و زیبا از پس سال‌ها می‌گذرد در حالیکه تصویر نقش‌بسته‌ی او بر روی تابلو، روز به روز کریه‌تر و قبیح‌تر می‌شود. اما جزای چنین معامله‌ای چیست؟ تاوان مبادله‌ی زیبایی در برابرِ روح برای دوریان چه خواهد بود؟

ایده‌ی معامله‌ی آدمی با ابلیس، داستانی جدید نبوده و نیست، اما وایلد با اضافه کردن حال‌وهوایی هوموروتیک و همینطور طعنه به طبقه‌ی بورژوآ و حمله به تفکرات سنتیِ دوران ویکتوریایی، رمان خود را تبدیل به اثری برجسته می‌کند.

«تصویر دوریان گری» نه تنها مخلوقِ برجسته‌ی نویسنده‌ی خود است بلکه بازتاب‌دهنده‌ی اندیشه‌ی وایلد و نیز موضع او نسبت به مقام زیبایی در هنر است. در مقدمه‌ی کتاب «تصویر دوریان گری» به ترجمه‌ی سپاس ریوندی، مفصلاً به چنین سمت و سوهای اندیشه‌های وایلد در عوالم هنر پرداخته شده است.

درباره ترجمه کتاب تصویر دوریان گری

«تصویر دوریان گری» تا به امروز، در طی سال‌ها توسط مترجمان مختلف به فارسی برگردانده شده و توسط انتشارات متفاوت به چاپ رسیده است. اسامی برخی از مترجمان و انتشارات به شرح ذیل است:

• نخستین ترجمه‌ی این کتاب در سال ۱۳۴۰، توسط انتشارات کانون معرفت و به ترجمه‌ی رضا (فرهاد) مشایخی به‌همراه مقدمه‌ای از آندره موروا، نویسنده، تاریخ‌نویس و مقاله‌نویس فرانسوی و همینطور در ادامه، مقاله‌‌ای به قلم علی دشتی روانه‌ی بازار کتاب ایران شد. این نسخه‌ پس از آن توسط انتشارات دیگر در سال‌های بعدی منتشر شد. از جمله‌ی این انتشارات می‌توان از انتشارات کمان‌گیر نام برد که در ۱۳۶۶ نسخه‌ی برگردانِ فارسی «تصویر دوریان گری» را بار دیگر به ترجمه‌ی رضا (فرهاد) مشایخی منتشر کرد.
• در ۱۳۴۷، این کتاب بار دیگر به ترجمه‌ی داریوش شاهین توسط انتشارات مهرگان منتشر شد. این نسخه بار دیگر در سال ۱۳۹۵ توسط نشر بوتیمار نیز به چاپ رسید.
• ۱۳۶۶، انتشارات دبیر، ترجمه‌ی همایون نوراحمر.
• ۱۳۸۷، انتشارات دکتر بیات، ترجمه‌ی نیوشا ستاری.
• ۱۳۸۸، انتشارات آموزش و سنجش، ترجمه‌ی لیلا فردهی.
• ۱۳۹۲، انتشارات نگاه، ترجمه‌ی ابوالحسن تهامی.
• ۱۳۹۳، نشر افق، ترجمه‌ی محسن سلیمانی.
• ۱۳۹۴، انتشارات طاق بستان، ترجمه‌ی علی اشرف کریمی.
• ۱۳۹۴، انتشارات رادمهر، ترجمه‌ی سید حبیب گوهری‌راد.
• ۱۳۹۴، انتشارات علم، ترجمه‌ی رویا منجم.
• ۱۳۹۸، انتشارات داستان، ترجمه‌ی شیدا کفاش پورفارغانی.
• ۱۳۹۹، انتشارات نگار تابان، ترجمه‌ی فرزانه جعفری.
• ۱۳۹۹، نشر شانی، ترجمه‌ی جعفر قورغانلو.
• در سال ۱۴۰۰، این رمان توسط انتشارات غنچه، به‌همراه نمایشنامه‌ی اقتباسیِ جیل نویل، شاعر، رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس استرالیایی و به ترجمه‌ی شهلا حسامی به‌ چاپ رسید‌.
• ۱۴۰۱، نشر نوین پویا، ترجمه‌ی بتول سبزعلی‌پور.
• ۱۴۰۱، انتشارات آراسبان، ترجمه‌ی ندا صادقی.
• آخرین نسخه‌ی فارسیِ منتشر شده از رمان «تصویر دوریان گری»، توسط نشر مد در پاییز ۱۴۰۲، و به ترجمه‌ی سپاس ریوندی منتشر شد. این نسخه شامل مقدمه‌ای مفصل به قلم مترجم اثر و همینطور یادداشت‌ها و توضیحاتی است که به شناخت و درک عمیق‌ترِ جهان اسکار وایلد و همینطور اثرش کمک شایانی می‌کنند.

امتیاز کتاب تصویر دوریان گری در گودریدز

• تعداد نظرات: ۶۴،۹۷۹
• تعداد امتیازدهی: ۱،۴۶۴،۷۰۲
• میانگین امتیاز (از ۵): ۴.۱۲

نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره‌ی کتاب تصویر دوریان گری چیست؟

روبی گرنگر و استفان، از خوانندگان وبسایت گودریدز، هردو به این رمان امتیاز ۵ از ۵ را داده‌اند و آن را اثری ورای زمانه‌ی خود معرفی کرده‌اند.

استفان «تصویر دوریان گری» را «بی‌شک از بزرگترین آثار ادبی در مورد لذت‌طلبی و عطش انسان برای کمال مطلق»، معرفی کرده است؛ و وایلد را به داستان‌گویی ماهر با دیالوگ‌هایی سحرآمیز تشبیه کرده.

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند

در «تصویر دوریان گری» ما با سوی دیگری از صفات و ویژگی‌های مثبتی که می‌شناسیم، آشنا می‌شویم؛ همانطور که امری چون زیبایی برای دوریان مایه‌ی مکافات و شوربختی می‌شود، صاحبان سایر چنین صفات برتری نیز با چیزی جز مکافات روبه‌رو نیستند. درست همچون سرنوشت خالق رمان، اسکار وایلد.

در بخشی از رمان بازیل هالواردِ نقاش خطاب به لرد هنری می‌گوید:

اما دست شستن از زیبایی‌ها و برتری‌ها هم آسان نیست، زمانیکه دوریان به تصویر خود در تابلو خیره می‌شود، وایلد به زیبایی عطشِ او برای داشتن جوانیِ ابدی را از زبان شخصیت نگون‌بختِ رمانش بازگو می‌کند:

درباره‌ی نویسنده کتاب تصویر دوریان گری

در شانزدهم اکتبر ۱۸۵۴، فرزند دوم ویلیام وایلد و جین فرانچسکا بنام اسکار فینگِل اُفِلِرتی وِلز وایلد (Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde) در دوبلینِ ایرلند متولد شد. پسری که بعدها تبدیل به یکی از مبدع‌ترین و شوخ‌طبع‌ترین نویسندگان و از ادیبانِ سنت‌شکن و پیشروی زمانه‌ی خود شد. وایلد زیر نظرِ وایلدِ پدر، پزشکی حاذق و تحسین‌شده، و مادری شاعر و ملی‌گرا، تربیت شد. تا نُه سالگی در خانه تحصیل کرد و با زبان‌های فرانسوی و آلمانی آشنا شد. در ۱۸۶۴ روانه‌ی مدرسه‌ی سلطنتی پورتورا در شهر انیسکیلن شد، و در این دوره وایلد نبوغ خود در ادبیات و نقاشی را به‌رخ کشید. استعداد او در تند‌خوانی، داستان‌گویی و البته مهارت کم‌نظیرش در ترجمه‌ی شفاهی متون یونانی و لاتین، اسبابِ گزینش او به‌عنوان یکی از دانش‌آموزان برتر را مهیا کرد که به‌واسطه‌ی چنین موفقیتی، تحصیلات خود در کالج ترینیتی را آغاز کرد. درخشش وایلد در این دوران نیز ادامه داشت که منجر به دریافت بورسیه‌ی تحصیلی دانشگاه آکسفورد شد، و در آنجا مهم‌ترین و تأثیرگذارترین افراد در حرفه و زندگی خود را ملاقات کرد. در این دوره وایلد تحت‌تأثیر افرادی چون والتر پِیتر به جنبش زیبایی‌پرستی پیوست، و با لباس‌های پُرطمطراق و موهای بلندش و به‌همراه مقالات تند و سنت‌شکن خود توجه بسیاری را به خود معطوف کرد.

پس از اتمام تحصیلات در ۱۸۷۸ وایلد عازم ایرلند شد اما بار دیگر در ۱۸۷۹ به لندن بازگشت و در آنجا ساکن شد؛ در این سال‌ها اولین نمایشنامه‌ی خود، «ورا»، ملودرامی غم‌انگیز و پوچ‌گرا را در ۱۸۸۰ و پس از آن در ۱۸۸۱ مجموعه‌ اشعار خود را منتشر کرد؛ هیچ‌کدام ازین دو اثر، علی الخصوص مجموعه‌ی اشعارش با استقبال چندانی مواجه نشدند. در طی سال‌های ۱۸۸۰ تا ۱۸۹۱ وایلد علاوه‌بر فعالیت در حوزه‌ی تئاتر، مقالاتی سنت‌شکن و همچنین داستان‌های کوتاهی را خلق کرد که از میان آن‌ها می‌توان به داستان‌‌های کوتاهِ «خانه‌ای از انار»، تقدیم شده به همسرِ وایلد، کنستانس لوید وایلد، و اثر جنجالیِ «تصویر آقای دبیلو‌.اچ» اشاره کرد. آنچه شهرت وایلد را دوچندان کرد، انتشار رمان «تصویر دوریان گری» در سال ۱۸۹۰ در مجله‌ی لیپینکات بود. اثری جنجالی که موضع وایلد نسبت به هنر و پایبندی انسان به خلق آن و نحوه‌ی برخورد با آن را با صراحتی بُرنده نشان می‌داد و همینطور گمانه‌زنی‌های بسیاری را در مورد تمایلات جنسی وایلد نیز به‌دنبال داشت. این شهرت با انتشار نمایشنامه‌ی «سالومه» در ۱۸۹۳ ادامه پیدا کرد.

اما نقطه‌ی عطف زندگی وایلد نه خلق چنین آثاری بلکه محاکمه و پس از آن اسارت او در زندان است؛ رابطه‌ی صمیمی و کم‌وبیش عاشقانه‌ی وایلد با آلفرد داگلاس، خشم پدرش، جان داگلاس را به‌دنبال داشت که به تهدیدِ وایلد و متهم کردن او به لواط ختم شد. به‌دنبال چنین اتهامی وایلد، جان داگلاس را به جرم اتهامی واهی برخلاف توصیه‌ی دوستانش به دادگاه کشاند. در جریان این دادگاه تمامی جزئیات زندگی وایلد، از جمله علایق و مواضع اون نسبت به هنر و لذت و همینطور روابط عاشقانه‌ی او با دیگر مردان در معرض توجه و البته نکوهش جامعه قرار گرفت. نتیجه‌ی این وقایع، تبرئه‌ی جان داگلاس و دربندیِ وایلد به جرم فحشا شد. وایلد دو سال آینده‌ی خود را در زندان‌های لندن گذراند تا سرانجام در میِ ۱۸۹۷ آزاد و برای همیشه رهسپار فرانسه شد. او سه سال نهایی زندگی خود را در فرانسه با روحی شکسته و فقری روزافزون گذراند و سرآخر در ۳۰ نوامبر ۱۹۰۰ به علت مننژیت مغزی درگذشت. از دیگر آثار برجسته‌ی این نویسنده می‌توان به «اهمیت ارنست/ جدی بودن»، «شوهر دلخواه» و «زن بی‌اهمیت» اشاره کرد.

نظر نویسنده درباره کتاب تصویر دوریان گری

• وایلد در نامه‌ای در سال ۱۸۹۴ نوشته است: «سه شخصیت اصلی رمان «تصویر دوریان گری» همگی به‌نوعی بازتابی از من‌ هستند. بازیل هالوارد همان چیزیست که من تصور می‌کنم هستم. لُرد هنری وتُن آن تصوریست که جهان از من دارد و دوریان‌‌‌ آن چیزی است که من دوست دارم باشم...شاید در زمانی دیگر.»
• برخلاف همسرش، وایلد توجهی به نقدهای منفی و واکنش‌های تند منتقدین و خوانندگان آن دوره نسبت به اثرش نشان نمی‌داد و اذعان داشت که «تصویر دوریان گری» را تنها برای لذت و اشتیاق خود خلق کرده است و نسبت به محبوب شدن یا نشدن آن موضعی بی‌تفاوت خواهد داشت.
• هنگام انتشار اثر به صورت کتاب، وایلد برخی از مطالب بحث‌برانگیز اثر خود را حذف کرد اما در عین‌حال در مقدمه‌ی کتاب خطاب به منتقدانش نوشت: «چیزی به نام کتاب اخلاقی یا غیراخلاقی وجود ندارد. کتاب‌ها یا خوب نوشته شده‌اند یا بد.»

نکات جالب درباره‌ی کتاب تصویر دوریان گری

• ازین جهت که ماهیت داستان به نوعی ترویج شکل و شمایلی از زندگیست که لذت‌پرستی و تمایلات جنسی و همینطور ستایش و توجه به هنر تنها از حیث زیبایی‌شناسی در آن پسندیده قلمداد می‌شود، انتشار آن در دوران ویکتوریایی لندن ۱۸۹۰ با سر و صدا و مخالفت‌های بسیاری روبه‌رو شد؛ بطوریکه کتابفروشی دبلیو.اچ.اسمیت که مجله‌ی لیپینکات، در آنجا به فروش می‌رسید، پس از چاپ داستان در این مجله، صاحبان این کتاب‌فروشی به دنبال مخالفت‌های پیش‌آمده، این مجله را از غرفه‌های کتاب‌فروشی خود خارج کردند.
• سردبیر مجله‌ی لیپینکات، داستان اسکار وایلد را اثری ناشایست دانست و پیش از انتشار، بدون مطلع کردن وایلد ۵۰۰ کلمه از متن اصلی را که به زعم خود کلماتی اهانت‌آمیز قلمداد می‌شدند را حذف کرد.
• پس از محاکمه‌ی وایلد ناشر رمان «تصویر دوریان گری»، تجدید چاپ و فروش این رمان را متوقف کرد و تا ۲۰ سال پس از وقایع آن سال‌ها، این رمان در انگلستان منتشر نشد.
• در طی رمان «تصویر دوریان گری»، شخصیت دوریان، مشغول مطالعه‌ی رمانی فرانسوی و بی‌نام است که گویا او را به‌سوی باورهای جدیدی مبنی بر لذت‌گرایی و زیبایی‌پرستی سوق می‌دهد. اسکار وایلد در جریان دادگاه خود، اظهار کرد رمانی که دوریان در کتاب مطالعه می‌کند بسیار نزدیک به اثر «علیهِ طبیعت»، نوشته‌ی رمان‌نویس و منتقد هنریِ فرانسوی، یوریس کارل هیوسمانس بوده. هیوسمانس نیز همچون وایلد به مضامینی همچون انحطاط، زیبایی‌شناسی و لذات جنسی در آثار خود پرداخته است.
• شخصیت لرد هنری، الهام‌گرفته از یکی از دوستان اسکار وایلد، بنام رونالد گوور است؛ سیاستمدار، مجسمه‌ساز و نویسنده‌ی اسکاتلندی‌تبار که به روابط جنسی غیرمتعارف خود در آن دوران در میان دوستان خود شهره بود.
• طبق روایات ثبت شده، آلفرد داگلاس، اشراف‌زاده‌ی جوانِ خوش‌سیما و معشوقه‌ی اسکار وایلد، پیش از ملاقات با این نویسنده، با مطالعه‌ی «تصویر دوریان گری» با جهان جنون‌آمیز این نویسنده آشنا و شیفته‌ی او و اثرش شد.
• در سال ۲۰۰۱، سندرومی با الهام ازین رمان و به همین نام نام‌گذاری شد. سندروم دوریان گری، اختلالیست که مردان از عدم بلوغ روانی در آن رنج می‌برند و دچار غرور مفرط و وسواس‌های کنترل‌ناپذیر نسبت جذابیت‌های ظاهری و فیزیکی خود می‌شوند.

اقتباس‌ها از کتاب تصویر دوریان گری

شاهکار اسکار وایلد تا به امروز بارها مورد اقتباس‌های گوناگونی اعم از تلویزیونی، سینمایی، نمایشی و همینطور ادبی قرار گرفته است. به دلیل تعدد زیاد این آثار، تنها به برخی از آن‌ها در اینجا اشاره می‌کنیم:

از جمله اقتباس‌های سینمایی «تصویر دوریان گری» می‌توان به آثار ذیل اشاره کرد:

• در ۱۹۱۵، فیلمی کوتاه و صامت با عنوان اصلی کتاب به کارگردانی یوجین مور و بازی هریس گوردون در نقش دوریان گری ساخته شد.
• «تصویر دوریان گری» بار دیگر در ۱۹۴۵ به کارگردانی آلبرت لِوین، و بازی هِرد هَتفیلد در نقش دوریان گری ساخته شد.
• فیلم موفق به کسب جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن با بازی آنجلا لنزبری شد. این فیلم همچنین نامزدی اسکار در رشته‌های بهترین فیلمبرداری و بهترین طراحی صحنه را نیز دریافت کرد.
• در ۱۹۷۴، برایان دی‌پالما موزیکالی گروتسک و اقتباسی مشترک از «شبح اپرا» و «تصویر دوریان گری» را تحت عنوان «شبحی از بهشت» بر پرده‌ی سینماهای جهان به‌نمایش گذاشت.
• این اثر موفق به نامزدی در رشته‌های مختلف از جشنواره‌های متفاوتی شد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به نامزدی اسکار و گلدن‌گلاب برای بهترین موسیقی متن و همینطور نامزدی بهترین فیلمنامه‌ی اقتباسی در انجمن منتقدان آمریکا در ۱۹۷۵ اشاره کرد.

علاوه‌بر اقتباس‌های سینمایی، این اثر مورد اقتباس‌های تلویزیونی و نمایشی نیز قرار گرفته است، اقتباس‌هایی چون:

• ۱۹۷۶، تئاتر تلویزیونی شبکه‌ی بی‌بی‌سی، به کارگردانی جان گُری و بازنویسی جان آزبورن و همینطور نقش‌آفرینی جرمی برت در نقش بازیل هالوارد.
• ۱۹۸۳، فیلمی تلویزیونی با عنوان «گناهان دوریان گری» به کارگردانی تونی میلم و بازی آنتونی پرکینز در نقش لرد هنری از شبکه‌های تلویزیونی آمریکا پخش شد.
• «تصویر دوریان گری» همچنین بارها به‌عنوان یک کتاب صوتی بازخوانی شده است و افرادی همچون هرد هتفیلد(که در نقش «دوریان» در فیلمی سینمایی در ۱۹۴۵ بازی کرد)، مارتین شاو، ادوارد پتربریج، استیون فرای، مایکل شین و مایکل پیج مسئولیت خوانش و روایت این اثر را عهده‌دار بوده‌اند.
• این اثر در سرتاسر جهان نیز بارها به صورت نمایش‌های درام و موزیکال به روی صحنه رفته است و رمان‌نویسان و داستان‌نویسان بسیاری آثاری را با الهام ازین رمان خلق کرده‌اند.
• در فوریه‌ی ۲۰۲۴، اقتباسی جدید ازین اثر با نقش‌آفرینی سارا سنوک و کارگردانی کیپ ویلیامز در سالن تئاتر رویال هِی‌مارکت لندن به اجرا در می‌آید.

درباره‌ خرید کتاب تصویر دوریان گری

اگر اولین باری است که از بوک لند خرید می‌کنید می‌توانید کتاب تصویر دوریان گری را با ۲۵ درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب می‌توانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.