-
در این مطلب می‌خوانید:
باز هم مقایسه. مقایسه دو روش که در نطفه با هم شراکت دارند و در اصل از یک خاستگاه آمده‌اند. تفاوت این دو در زمان ورودشان به هستی است. روزگاری بود که انسان حتی تصور نمی‌کرد بتواند کتابخانه‌اش را که حروف سُربی بر پوست و پاپیروس کتاب‌هایش را ساخته بودند، بتواند با خود برد هرکجا که خواست. انسان تازه پای امروز از درد «محمد غزالی» زمانی که راهزن‌ها تمام کتاب‌هایش را که بر اسب کرده بود، بردند، بی‌خبر است.
حالا به جای قیاس بین کتاب الکترونیکی یا چاپی، یا خرید رمان الکترونیکی یا چاپی، از هر دو هرچه که می‌دانیم را وسط می‌گذاریم. هرکس به دین خود. مهم خواندن است.
مزایای استفاده از کتاب چاپی
اول از هرچیز بیایید به کتاب به عنوان یک محصول نگاه کنیم. برای وجود این محصول چندین کس و چندین جا باید تلاش و مشارکت کنند تا کتاب در دست مخاطب قرار بگیرد. کاغدسازی و کاغذفروش و حروفچین و صفحه آرا و ویراستار و طراح جلد و چاپچی و صحاف و پخش‌کننده و کتاب فروش، فارغ از مولف و مترجم و ناشر، باید چرخه تولید این محصول را بچرخانند. و این محصول با حضورش در اجتماع چرخه‌ای عظیم از اشتغال را ایجاد کرده است که اگر چرخه‌ی صحیحی باشد و درست بچرخد همه می‌توانند از تولید چنین محصولِ فرهنگی‌ای لذت ببرند و نان به کف آرند و به غفلت نخورند.
دومی را باید با نگاه فرهنگی-جامعه شناسی نگاه کنیم. این کتاب چاپی است که فروشگاه و مغازه دارد و سبب می‌شود خواننده و کتابفروش(به معنی مدرن و صحیح آن) با هم تعامل کنند و کتابفروشی‌ها محفل اهل کتاب باشد و آدم‌ها توی میدان انقلاب از جلد کتابی که دست دیگری می‌بینند با هم سر حرف را باز کنند و معاشرت فرهنگی شکل بگیرد. فروشگاه‌های اینترنتی و کامنتِ زیر صفحاتِ کتابفروشی‌های آنلاین چندان بستر مناسبی برای معاشرین و هم‌قطارهای فرهنگ نیست. صد البته که این بستر آنلاین جای تعامل و مشارکت را فراهم می‌کند، منظور اما از حیث پویایی و اجتماعی است که بنظر نویسنده‌ی این سطور، کتاب چاپی مزیت دارد بر الکترونیکی‌اش.
و اما بقیه مزایای کتاب کاغذی(چاپی) چیست؟
داشتن حس خوب
این هم خود یک مزیتِ خاطره انگیز است از حس خوب کتابِ کاغذی. بوی کاغذ و جوهر، داشتن و پیدا کردن و یا ساختن «چوب الف» برای گذاشتن لای کتاب به عنوان نشانه. احساس خوب گرفتن از رنگ و حجم کتاب. لذت صدای ورق زدنِ کتاب کاغذی. و می‌شود با کمی احساس، این فهرست «حس خوب» را کماکان ادامه داد. ...
ملموس بودن
اینجا شاید بشود برای لذت لمس کاغذ و کتاب این حس را گوشزد کرد و به خواست نویسنده این را نیز در فهرست مزایای کتاب چاپی گذاشت.
عدم نیاز به برق و باطری
شنیده‌اید از کهنسالان که در قدیم زیر نور شمع و گردسوز و فانوس، حتی زیر نور ماه، شبی که ماه کامل بود، کتاب خوانده‌اند. کتاب کاغذی، برق و باطری و سیم و پریز و پاور بانک لازم ندارد. کمی اشتیاق و اندکی روشنایی کفایت می‌کند.
بیشتر بخوانید: معرفی ۶ کتاب بازاریابی و فروش که باید بخوانید
استفاده آسان و راحت برای همه
خودمان را نبینیم که کار با گوشی هوشمند برایمان به راحتی استفاده کردن از یخچال و ماشین لباسشویی است. هستند کسانی از نسل‌های گذشته که دانلود کتاب برایشان امری‌ست پیچیده. هستند کسانی که اصولن داشتن گوشیِ هوشمند و قابل برای خواندن کتاب الکترونیکی در فهرست مخارج‌شان جایی ندارد و نمی‌توانند به آسانی گوشی هوشمند داشته باشند و حق اشتراک اپلیکیشن کتاب بدهند و کتاب الکترونیکی بخوانند. استفاده آسان و راحت شامل همه‌ی سنین و همه‌ی شرایط افراد در اجتماع است.
مزایای کتاب الکترونیکی
در نگاهِ محصولی به کتاب الکترونیک هم افراد و نهاد‌های مخصوص و مقبولی باید مشارکت کنند تا این محصول به دست خواننده اش برسد. تیم برنامه نویسی برای تولید نرم افزار کتابخوانی، تبدیل کننده کتاب به فرمت مشخص اپلیکیشنِ کتابخوان، صفحه‌آرای کتاب الکترونیکی، تبلیغات، قیمت‌گذاری، سئوی صحیح، فارغ از مولف و مترجم و ناشر، باید مشارکت کنند تا مخاطب کتاب را به دست بگیرد و بخواند. و این طایفه نیز چون هر طایفه‌ی تولیدکننده‌ی دیگری باید از این چرخه نان درآورد و لذت ببرد.
دوم اینکه یک کتاب در یک سایت خرید کتاب آنلاین یا نرم‌افزار کتابخوان امکان گسترش بیشتری از کتاب چاپی را دارد. یعنی در دورترین نقطه‌ی متصور، می‌شود خواننده‌ای کتاب آلکترونیکی‌ای را بر حسب شناخت یا تعاملات خوانندگان قبلی که به صورت کامنت در زیر معرفیِ کتاب گذاشته‌اند، بخرد و بعد از خواندن کتاب خود یکی از معرفین و یا مبلغین همان کتاب در دایره‌های اجتماعیِ مجازی‌ای که دارد، باشد.
اما این مزایا در همین‌جا تمام می‌شود؟
دسترسی و امکان خرید سریع
دانلود کتاب الکترونیک هرچقدر هم که صفحاتش زیاد باشد و یا مرکز نشرش از ما دور باشد، راحت‌تر از رفتن به یک کتابفروشی در آن سر شهر و خریدن کتاب با پول نقد است. این خود یک مزیت است در دوران شتابزده‌ی کنونی.
امکان نگهداری تعداد زیاد
با خانه‌های کوچک شده این روزگار، و یا در زندگی مستاجری، کتابخانه‌ی کاغذی داشتن یا امکانپذیر نیست و یا بسیار بسیار زحمت آفرین است. اما در یک موبایل معمولیِ هوشمند، می‌شود هزار کتاب الکترونیکی رایگان و یا خریداری شده را همیشه همراه داشت، طبقه بندی و استفاده بهینه کرد.
قیمت ارزان‌تر
با حذف کاغذ و چاپ و جوهر و لیتوگرافی و از این دست امور، قیمت کتاب کاهش میابد. با حذف پخش کننده کتاب (به شیوه سنتی و غیر آنلاین) باز هم کاهش قیمت در کتاب الکترونیک را خواهیم دید و به چشم یک مزیتِ کارآمد باید به آن نگاه کنیم.
امکان به روز رسانی
هستند کتبِ بسیاری که در نسخه‌ی اول از مباحثی گفته است که باید در آینده و با پیشرفتِ بشر آن اطلاعاتِ نسخه اول به‌روز رسانی شود. این امکان در کتب چاپی و کاغذی علاوه بر اینکه هزینه‌ی زیادی به گردن ناشر و شرکا می‌گذارد، روندِ کُندی دارد و گاهی نسخه به روز شده از چشم اهل‌اش به دور میماند. امکان به‌روز رسانی و آنهم با سرعت مناسب و گستردگیِ دایره‌ی مخاطبینِ شبانه‌روزی، از مزایای قابل توجه کتاب الکترونیکی است.
نجات طبیعت
این مزیت شاید کمی مبالغه داشته باشد. انسان از نخستین روز حضور بر زمین در حال نابود کردن طبیعت است، و حذف کاغذ برای نجات طبیعت شاید از همان حرکت‌های شیک و قشنگی است که سرمایه‌داری جهانی سعی دارد در اذهان مردم جهان بکارد تا بتواند چرخه مالیِ عظیم‌تری را بچرخاند و جهان را به نفع خودش تغییر بدهد. اما از آن طرف شاید هر درختی که دیرتر کاغذ بشود، بشر چند روزی بیشتر هوا برای نفس کشیدن داشته باشد. شاید کاغذها که زرد شدند و کتاب‌ها که عمرشان سرآمد را نمی‌شود بازیافت به مطلوب کرد. شاید همین یک درد بر سینه‌ی طبیعت است و کتاب الکترونیک مرحمی است بر درد طبیعت. شاید.
بیشتر بخوانید: فیلم یا کتاب؟ کدام بهتر است؟
در پایان
کتاب الکترونیک چیست ؟ همان کتابی که می‌شد روی کاغذ چاپ بشود را در یکی وسیله الکترونیکی یا یک نرم‌افزار کتابخوان با مزایای بیشتری داشتن و «خواندن» را کتاب الکترونیکی می‌گویند. کتاب چاپی یا الکترونیکی تا وقتی که بشر نیازش را در خواندن و آموختن نبیند، محصولی هستند بی‌مصرف. شکوفایی از آنجا شروع می‌شود که هرجور که می‌شود، می‌توانیم، لذتبخش‌تر است، راحت‌تر است، یا کارآمد تر است، برای مثال به صورت خرید آنلاین کتاب، بخوانیم و بفهمیم، بدانیم و بپرسیم، و فکر کنیم. امیدواریم به آن روز.
نظرات کاربران