8 اسفند 1402
385 بازدید

بررسی کتاب شازده کوچولو: داستان کودکانه اما عمیق

    در این مطلب می‌خوانید:

کتاب شازده کوچولو رمان مشهوری اثر نویسنده‌ی فرانسوی آنتوان دو سنت اگزوپری است که اولین بار در سال ۱۹۴۳ منتشر شد و در حال حاضر به بیشتر از صد زبان ترجمه شده و عنوان محبوب‌ترین کتاب قرن بیستم و سومین کتاب پرخواننده در جهان را به خود اختصاص داده است. افرادی که با داستان آشنایی ندارند، با دیدن جلد کتاب تصور می‌کنند که شازده کوچولو مخصوص کودکان است، اما حقیقت این است که پشت این تصاویر کودکانه و متن به ظاهر ساده مفاهیم عمیقی نهفته‌اند.

نگاهی به زندگی نویسنده داستان: آنتوان دو سنت اگزوپری

آنتوان دو سنت اگزوپری در سال ۱۹۰۰ در لیون فرانسه در خانواده‌ای از طبقه متوسط به دنیا آمد. چهارساله بوده که مجبور شد غم بی‌پدری را تجربه کند و به دلیل حواس‌پرتی که عمدتاً در مدرسه از خود نشان می‌داد لقب کوچولوی خواب زده را به او اختصاص داده بودند. به این حال این موارد باعث نشدند که او از رسیدن به جایگاه یکی از محبوب‌ترین و پرخواننده‌ترین نویسندگان در جهان باز بماند.

با این حال زندگی چندان با او مهربان نبود چرا که در سال ۱۹۱۷ برادر بزرگ خود را از دست داد و مسئولیت خانواده به او واگذار شد؛ نتیجه‌ی این امر عدم موفقیت او در ورود به دانشکده‌ی نیروی دریایی بود. با این حال آنتوان تصمیم گرفت که به نیروی هوایی ملحق شود و در آنجا بود که استعداد او برای پرواز شکوفا شد و توانست در طی دو سال به یکی از ماهرترین خلبانان در ارتش فرانسه تبدیل شود. در حقیقت همین پرواز و سفرهای هوایی بود که الهام بخش او برای نوشتن بسیاری از آثارش شدند.

با وجود این که آنتوان دوران کودکی چندان راحتی نداشت اما یادداشت‌هایی که از او به جا مانده نشان می‌دهد که عاشق آن دوران بوده است؛ چرا که در کتاب پرواز شبانه‌ی خود در نامه‌ای به همسرش می‌گوید: ((بعد از روزهای فوق‌العاده‌ی کودکی مطمئن نیستم که احساس خوشبختی کرده باشم.))

آنتوان در ژانویه‌ی سال ۱۹۴۴ در حال انجام یک ماموریت شناسایی برای نیروی هوایی فرانسه بود که بر فراز دریای مدیترانه ناپدید شد و دیگر به خانه بازنگشت.

معرفی کتاب شازده کوچولو

شازده کوچولو اثر جهانی مشهور به قلم آنتوان دو سنت اگزوپری است و داستان خلبانی را روایت می‌کند که مجبور به فرود در صحرای آفریقا شده و در آنجا با پسر بچه‌ای روبه‌رو می‌شود که در اصل شاهزاده‌ای از سیاره‌ی دیگر است. شاهزاده کوچک داستان ما با تعریف سفرهای مختلف خود در سیاره‌های دیگر تلاش می‌کند تا مفاهیم اساسی زندگی را به خلبان یادآوری کند.

در حقیقت آقای اگزوپری در این داستان با استفاده از شیوه‌ای سورئالیستی فلسفه‌ی خود را از دوست داشتن، هستی و عشق به ما نشان می‌دهد و بخش‌های ناخوشایند دوران بزرگسالی را به تصویر می‌کشد. در مقابل این دیدگاه کودکان قرار دارند که به شکلی زیبا به این دنیا نگاه کرده و می‌خواهند دنیای اطراف را در درون خود کشف کنند.

بیشتر بخوانید: نقد کتاب کیمیاگر

خلاصه‌ی داستان

همان‌طور که اشاره کردیم داستان در مورد پسر کوچکی است که شاهزاده‌ی سیاره‌ای به نام ب ۶۱۲ بوده و همراه با یک گل سرخ و دو آتشفشان خاموش زندگی می‌کند. با وجود اینکه پسرک داستان ما عاشق گل شده، اما گل با لحن مغرورانه‌ای با او حرف می‌زند که ناراحتی شازده کوچولو را به دنبال دارد؛ همین ناراحتی زمینه‌ساز شروع سفری طولانی برای پسر شده و او راهی هفت سیاره‌ی دیگر می‌شود.

در سیاره‌ی اول او با یک پادشاه هم‌صحبت شده و متوجه می‌شود که بعضی از آدم‌ها تصور می‌کنند بیشتر از سایرین در زندگی حق دارند. در سیاره‌ی دوم یک خودشیفته سر راه او قرار گرفته و شازده کوچولو درمی‌یابد که بعضی‌ها عادت دارند که مدام از دیگران ایراد بگیرند. وضعیت سیاره‌ی سوم هم چندان جالب نیست چرا که در آن با شخصی مواجه می‌شود که مدام نگران اتفاق‌های آینده بوده و در مورد گذشته‌ی خود حسرت می‌خورد.

سیاره‌ی چهارم محل سکونت تاجری است که همیشه در حال حساب و کتاب بوده و هیچ‌وقت از زندگی خود لذت نمی‌برد. سیاره‌ی پنجم جایی است که شازده کوچولوی قصه‌ی ما با یک فانوس‌بان آشنا می‌شود که بدون اطلاع از سودمندی کار خود بدون وقفه در حال انجام آن است. سیاره‌ی ششم هم محل سکونت پیرمردی است که همواره از توانایی و دانایی خود بهره می‌برد.

اما می‌رسیم به سیاره‌ی زمین جایی که در آن انسان‌ها در حس تنهایی خود غرق شده و به دنبال به دست آوردن ثروت و قدرت بیشتر هستند. داستان از زبان خلبانی روایت می‌شود که شش سال پیش در صحرای آفریقا به صورت اتفاقی با شازده کوچولو و داستان سفرهای او آشنا می‌شود.

اگر به رمان علاقه دارید، به دسته بندی خرید رمان سر بزنید.

درس‌های آموزنده شازده کوچولو

قضاوت خود پیش از قضاوت دیگران

در سیاره‌ی اول شازده کوچولو با پادشاهی با شکوه آشنا می‌شود که ادعا می‌کند بر همه چیز سلطنت می‌کند اما حقیقت این است که این سلطنت صرفاً توهم بوده و به ما می‌آموزد که قضاوت فردی از قضاوت دیگران دشوارتر بوده و تنها به این روش است که می‌توان به رشد و تعالی شخصی دست پیدا کرد.

آسان گرفتن زندگی

در یکی از سیاره‌های شخصیت اصلی داستان با تاجری آشنا می‌شود که به صورت مداوم در حال شمارش ستارگان است تا بتواند آن‌ها را تصاحب کند. در حقیقت جدی بودن بیش از حد این مرد باعث شده تا زندگی او در تنهایی و یکنواختی، بدون توجه به زیبایی ستارگان سپری شود.

استفاده از قوه‌ی تخیل

انگار بزرگ‌شدن ما با از بین رفتن قوه‌ی تخیل‌مان گره خرده است و به تفسیر کسل‌کننده و بی‌روح از پدیده‌های گوناگون عادت کرده‌ایم. با این حال در این داستان می‌آموزیم که حواس خود را بیشتر جمع کرده و با دید عمیق‌تر و با احساسات بیشتری به اطراف خود نگاه کنیم.

نگاهی نو به اطرافیان و پرهیز از پیش‌داوری

یکی دیگر از درس‌های آموزنده کتاب شازده کوچولو پرهیز از پیش‌داوری و داشتن نگاهی نو به اطرافیان است. ما عادت داریم خیلی زود شخصیت‌ها را دسته‌بندی کرده و به آن‌ها برچسب بزنیم؛ مثلاً با خواندن در مورد روباه به سرعت به این نتیجه می‌رسیم که او شخصیتی حیله‌گر دارد، اما خیلی زود می‌فهمیم که اشتباه می‌کردیم و او در اصل به دنبال دوستی واقعی می‌گردد.

نقد و بررسی کتاب کتابخانه نیمه شب را از ما بخوانید.

پنهان نکردن احساسات واقعی

در سیاره‌ی شازده کوچولو گل زیبایی وجود دارد که پسرک داستان در همه‌ی شرایط به خوبی از او مراقبت می‌کند. اما این گل ادعا می‌کند که به مراقبت نیازی نداشته و می‌تواند نیازهای خود را به تنهایی پیگیری کند. شازده کوچولو هم او را تنها گذاشته و راهی سفر اکتشافی خود می‌شود.

بعدها گل درباره‌ی پسر بامحبت قصه می‌گوید: ((باید به مهر و محبتی که پشت کلک‌های معصومانه‌ی او پنهان بود، پی‌ می‌بردم.))

مشاهده‌ی دنیا از نزدیک

در یکی دیگر از سیاره‌ها شازده کوچولو با جغرافی‌دانی روبه‌رو می‌شود که همه‌ی زندگی خود را به تحقیق و بررسی پرداخته در حالی که جایی نرفته است. گرفتار شدن در دام این موضوع و هیچ‌کاری نکردن بسیار آسان است؛ اما ما باید از این کار پرهیز کرده و دنیا را از نزدیک مشاهده کنیم.

پرهیز از خودپسندی

شازده کوچولو در یکی از سفرهای خود با مردی خودپسند روبه‌رو می‌شود که دائم از خود تعریف کرده و منتظر تعریف و تمجید سایرین است. حقیقت این است که انسان خودپسند هیچ‌وقت تمام و کمال زندگی نکرده و نمی‌تواند عشق به دیگران را تجربه کند.

حقایق جالب در مورد کتاب شازده کوچولو

  • خالق داستان هیچ‌وقت موفق به دیدن نسخه‌ی فرانسوی کتابش نشد، چرا که این نسخه زمانی منتشر شد که او بر اثر سقوط هواپیما ناپدید شده بود.
  • تصویرپردازی‌های موجود در کتاب توسط خود آنتوان انجام شده است.
  • اگزوپری تجربه‌ای در مورد سقوط هواپیما در سال ۱۹۳۹ در صحرای آفریقا دارد و از این تجربه در نوشتن کتاب خود الهام گرفته است.
  • داستان این کتاب از زندگی خود نویسنده الهام گرفته شده است: خلبان در حقیقت دوران بزرگسالی او بوده و شازده کوچولو هم به دوران کودکی او شباهت دارد.
  • اگزوپری در این کتاب به هیچ عنوان از کلمه‌ی adult به معنای بزرگسال استفاده نکرده و به جای آن به سراغ استفاده از big people به معنای آدم‌بزرگ‌ها رفته است.
  • گل سرخ داستان با الهام از همسر آنتوان یعنی کنسوئلو نوشته شده که زنی تند مزاج و مبتلا به آسم بود؛ به همین دلیل گل سرخ در کتاب سرفه می‌کند.

اگر به ادبیات فرانسوی علاقه مندید، مطلب معرفی 7 رمان فرانسوی شاهکار ادبیات فرانسه را مطالعه کنید.

خواندن شازده کوچولو برای چه کسانی مناسب است؟

خوانندگان در هر سنی می‌توانند از مطالعه‌ی این کتاب کلاسیک لذت ببرند. کودکان می‌توانند به این کتاب به عنوان یک ماجراجویی جادویی و خیالی نگاه کنند، در حالی که بزرگ‌ترها می‌توانند از مفاهیم عمیق گنجانده شده در دل این کلمات ساده بهره‌مند شوند.

در صورتی که علاقه‌مند به کشف معنای حقیقی زندگی هستید و از خواندن کتاب‌هایی با حجم کم که در عین حال سرگرم‌کننده باشند، لذت می‌برید شازده کوچولو انتخاب مناسبی برای شما است و تا مدت‌ها در ذهن شما ماندگار خواهد شد.

سخن پایانی

شازده کوچولو کتابی خواندنی است که در کنار جملات ساده و تصویرسازی‌های جذاب خود می‌تواند درس‌های عمیقی را به تمامی خوانندگان یاد دهد. انتشارات گوناگونی این کتاب را در ایران ترجمه کرده‌اند اما یکی از معروف‌ترین ترجمه‌ها در سال ۱۳۶۳ توسط احمد شاملو انجام گرفت. شما می‌توانید ترجمه‌ی دلخواه خود را از این کتاب از طریق وب‌سایت ما خریداری کنید.

برای خرید کتاب‌های پرفروش و روز دنیا، به سایت خرید آنلاین کتاب بوکلند مراجعه کنید.

سوالات متداول شازده کوچولو

۱. شازده کوچولو توسط چه کسی نوشته شده است؟

آنتوان دو سنت اگزوپری نویسنده‌ی مشهور فرانسوی نوشتن این کتاب را در کارنامه‌ی خود دارد.

۲. شخصیت‌های داستان شازده کوچولو از چه کسانی الهام گرفته شده‌اند؟

تعدادی از شخصیت‌های این کتاب از نویسنده (خلبان و شازده کوچولو) و اطرافیان او الهام گرفته شده‌اند.

۳. شازده کوچولو چه درس‌هایی را به ما آموزش می‌دهد؟

این کتاب با وجود سادگی مملو از درس‌های آموزنده است که در متن به صورت کامل به آن‌ها اشاره شده است.

۴. خواندن شازده کوچولو به چه افرادی توصیه می‌شود؟

کودکان و بزرگسالان در سنین مختلف می‌توانند از خواندن این کتاب لذت ببرند.

۵. معروف‌ترین ترجمه شازده کوچولو کدام است؟

ترجمه احمد شاملو معروف‌ترین نسخه‌ی ترجمه شده‌ی این کتاب است.

این مطلب را به اشتراک بگذارید:
نظرات کاربران
نظر خود را بنویسید:
پربازدیدترین مطالب