تأثیر کتابخوانی بر توسعه شخصی و روانی چیست؟

در این مطلب می‌خوانید:

چقدر به فکر توسعه شخصی خود هستید؟ شخصیت چیزی نیست جز تفاوت‌های فردی در الگوهای فکر کردن، ابراز احساسات و رفتار کردن. اگرچه عوامل بیولوژیکی و محیطی تاثیر زیادی بر روی شخصیت و روان افراد دارد، اما نمی‌توان از تاثیری که کتاب‌ها بر روی ذهن افراد می‌گذارند، غافل شد. عوامل محیطی شامل خانواده، مدرسه و محل کار است که در آن‌ها قرار گرفته‌اید و همه آن ها بر روی توسعه شخصی شما تاثیر گذاشته‌اند. اما کتاب خواندن چقدر روی شکل‌گیری و رشد شخصیت شما تاثیر می‌گذارد؟ آیا کتاب می‌تواند مثل تجربیات ملموسی که در زندگی دارید، به شما اطلاعات مفید ارائه دهند؟ آیا شخصیت افراد کتابخوان با افرادی که مطالعه ندارند، متفاوت است؟ با ما در سایت خرید آنلاین کتاب بوک لند همراه باشید تا به شما پاسخ دهیم.

دلیل اهمیت کتاب خواندن

وقتی مطالعه می‌کنید، می‌توانید با زندگی شخصیت‌های کتاب و یا تجربیات فردی نویسنده آشنا شوید. این تجربیات و اطلاعات شما را از دنیای خودتان خارج و وارد فضای جدیدی می‌کند و در نتیجه به توسعه شخصی کمک خواهد کرد. به طوری که یاد می‌گیرید که زندگی در آن سوی جهان، یا در دوره‌های زمانی متفاوت و یا در طبقات اجتماعی متفاوت چگونه می‌گذرد.

همچنین در کتاب‌ها اطلاعاتی در مورد قومیت‌ها، جنسیت‌ها و نژادهای مختلف ارائه می‌شود. شما می‌توانید در فیلم‌ها نیز شاهد این جریانات باشید، اما در کتاب‌ها خطوط و کلماتی که در کنار هم قرار گرفته‌اند، بیشتر شما را به دنیای دیگر می‌کشاند. شما کارگردان کتابی می‌شوید که در دست گرفته‌اید. کافیست یک قلم به دست بگیرید و دیالوگ‌ها و چکیده کتاب را در جایی یادداشت کنید. حالا همیشه این یادداشت‌ها در ذهن شما باقی می‌ماند و مثل یک چراغ در مقابلتان چشمک می‌زند تا مسیر تاریک زندگی را برایتان روشن کند.

تاثیر کتابخوانی بر روی توسعه شخصی

اجازه دهید در همین ابتدا بین افرادی که کتاب را با هدف یادگیری و براساس علاقه می‌خوانند، با افرادی که فقط برای پرستیژ اجتماعی آن را به دست می‌گیرند، تفاوت قائل شویم. گروه اول افرادی هستند که از کتاب خواندن خسته نمی‌شوند و با خواندن هر صفحه آن، بر اطلاعاتشان افزوده می‌شود. کتاب می‌تواند روی شخصیت این افراد تاثیر مثبت داشته باشد و خیلی واضح تاثیرات آن را مشاهده کنید. اما گروه دوم به کاری که انجام می‌دهند، اعتقاد زیادی ندارند و هرازگاهی دست به کتاب می‌برند.

برای اینکه تاثیر کتابخوانی روی روان و شخصیت خود را مشاهده کنید، باید از دل و جان عاشق کتاب باشید. فهم نوشته‌های کتاب به میزان علاقه شما بستگی دارد و می‌تواند به مرور زمان شما را به فردی توسعه‌یافته، صبور، اهل تفکر و دانا تبدیل کنید. 

تاثیر کتاب خواندن در کاهش استرس

مهم‌ترین تاثیری که مطالعه روزانه در زندگی هر فرد دارد، درگیر کردن او با موضوعات جدیدی است. به طوری که از موضوعات پیش پا افتاده زندگی روزمره فاصله می‌گیرد. قطعا می‌دانید که این مشکلات در زندگی هر کسی وجود دارند و تنها را مقابله با آن‌ها حفظ آرامش و تصمیم‌گیری عاقلانه است. اما وقتی تمام لحظه‌های زندگی در حال فکر کردن به مشکلات باشید، دیگر آرامشی برای مقابله درست و منطقی باقی نمی‌ماند. اما کتاب شما را به دنیایی می‌برد تا از استرس روزانه و مشغله‌های فکری اضطراب‌آور فاصله بگیرید. پس با کتابخوانی علاوه بر توسعه شخصی می‌توانید استرستان را هم کم کنید.

سپس در بهترین شرایط و با آرامش کامل می‌توانید به جنگ با مشکلات بروید.

بیشتر بخوانید: 10 کتاب که باید در سال 2023 بخوانید

تقویت قدرت «نه» گفتن

اگر که عاشقانه کاری را انجام می‌دهد، قدرت کنار زدن هر پدیده مزاحمی را دارد. اگر این مزاحمت شامل یک پیشنهاد از سوی یک دوست باشد، باز هم قادرید آن را به راحتی رد کنید. مهارت «نه» گفتن زمانی در شما قدرت می‌گیرد که برای وقت و زمان خود ارزش قائل باشید. مدیریت زمان و توانایی رد کردن درخواست‌های دیگران با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند. اما در این بین، علاقه به زمان و کارهایی که انجام می‌دهید، نقش مهمی را ایفا می‌کند.

اثر مطالعات و مطالبی که آموخته می‌شود، به مرور زمان شما را شیفته خود می‌کند. به طوری که قادرید هر پیشنهادی را که باب میلتان نیست، رد و در مقابل، وقت گرانبها را برای توسعه شخصی و زندگی خصوصی خود صرف کنید.

باز شدن ذهن و پذیرش مسائل غیرعادی

یکی از تاثیرات کتاب خواندن باز شدن دید شما نسبت به قضایایی است که تاکنون قدرت پذیرش آن‌ها را نداشتید. شما تا زمانی که در مورد اتفاقات زندگی دیگران حرف‌های جسته و گریخته دیگران را می‌شنوید، نمی‌توانید قضاوت عادلانه‌ای در مورد آن‌ها داشته باشید. از سوی دیگر قادر به ارتباط و همدلی با این افراد واقعی نیستید و چیز زیادی از زندگی آن‌ها نمی‌دانید.

اما وقتی روایت زندگی یک شخصیت داستانی را مطالعه می‌کنید، از لحظه لحظه زندگی او اطلاع دارید و می‌توانید به شکل منطقی او را قضاوت کنید. پس در کنار زدن تعصب‌ها و کج‌اندیشی‌ها موفق‌ترید و در نهایت اگر این شخصیت داستانی در مقابل شما قرار بگیرید، می‌توانید با او همدلی کنید.

این روایت از زندگی یک فرد خیالی به تدریج بر روی احساسات شما نسبت به اطرافیان نیز تاثیر می‌گذارد. به طوری که قادرید دیگران را به شکل بهتری قضاوت کنید. شما تا زمانی که کتاب را تا انتها نخوانید و یا اطلاعات کامل شخصیت‌ها را بدست نیاورید، قادر به قضاوت آن‌ها نیستید. پس در دنیای واقعی هم یاد می‌گیرید بدون اطلاعات کافی، در اشتباهات و سرنوشت دیگران قضاوت غیرمنصفانه نداشته باشید.

افزایش مهارت‌های همدلی

شما با خواندن روایت زندگی شخصیت‌های داستان، قادرید با این افراد (ولو اینکه خلافکار، مجرم، قاتل، دزد و ....) باشند، ارتباط همدلانه برقرار کنید. پس به جای سرزنش کردن، به دنبال علت و چرایی این اتفاقات و راهی برای خلاصی اطرافیان از آن‌ها هستید.

تحقیقات نشان می‌دهد که بعد از خواندن داستان‌های تخیلی میزان احساسات شما برای همدلی بیشتر می‌شود. زیرا تا قبل از کتاب خواندن همه چیز را از دیدگاه خود نگاه می‌کردید. اما حالا کتاب به شما دیدگاه جدیدی را ارائه می‌دهد تا از زاویه دید شخص دیگری به موضوعات نگاه کنید.

شما می‌توانید افکار یک فرد را بخوانید و نیت‌های خالصانه‌ای را که گاهی به بدبختی و بیچارگی کشیده می‌شوند، از نزدیک لمس کنید. همچنین وقتی به عنوان یک فرد خارج از محیط اتفاقات کتاب به سرنوشت آدم‌های داخل آن نگاه می‌کنید، می‌توانید این اتفاقات را به شکل بهتری درک کنید. همیشه دید کسی که از دور نظاره‌گر است، نسبت به کسی که در گرداب مشکلات قرار گرفته، بهتر و واقع‌بینانه‌تر است.

توسعه شخصی در مسیر زندگی

یکی دیگر از تاثیرات کتابخوانی بر روی رشد فردی در مهارت‌های برخورد با مشکلات مشخص می شود. مطالعه به شما یاد می‌دهد که چه چیزی را از زندگی بخواهید و چطور برای بدست آوردن آن‌ها تلاش کنید.

برای مثال وقتی کتاب رابینسون کروزئه نوشته دانیل فو توسط یک نوجوان مطالعه می‌شود، او به خوبی یاد می‌گیرد استقلال در کارها اهمیت زیادی دارد. گاهی هیچ کس برای کمک به شما وجود ندارد و یا کسی در اطرافتان نیست که بتواند مشکلات زندگی شما را حل کند. پس باید به تنهایی یاد بگیرید چطور در سختی‌ها و مشکلات از پس همه چیز برآیید و زندگی را آن طور می‌خواهید برای خود رقم بزنید و منتظر نیروهای غیبی و کمک‌های دیگران نمانید.

در کتاب‌ها به خوبی بر روی توسعه شخصی و روانی تاکید می‌شود تا خواننده بیاموزد برای مسیر زندگی و تصمیم‌گیری‌ها تنها به خودش تکیه کند.

دیوید آتنبرو (مستندساز) در رابطه با تاثیر کتابخوانی روی شکل‌گیری شخصیت می‌گوید:

«من یکی از کتاب‌های مورد علاقه خود به نام « سفر آلفرد راسل والاس در شرق دور در جستجوی پرندگان بهشتی» را در سن 12 سالگی خواندم. فکر می‌کردم او یک مرد سرشار از بصیرت و دلسوزی است که به مدت 8 سال در جزایر ملانزیای شرقی در غرب گینه نو و بورنئو تنها و سرگردان بود.»

اگر مستندهای آتنبرو را دیده باشید، به خوبی می‌توانید تاثیر این کتاب بر روی آثار او را مشاهده کنید.

بیشتر بخوانید: نکاتی برای داشتن کتابخانه شخصی منظم و زیبا

در آخر

کتاب‌خواندن علاوه بر توسعه شخصی حتی بر روی تخیل و نگاه ما به جهان نیز تاثیر زیادی دارند و می‌توانند احساسات ما را نیز شکل دهند. احساسات شامل نحوه برخورد افراد با مسائل و یا موقعیت‌های مختلف است و حال آنکه می‌تواند از کتاب‌هایی که خوانده‌اید، تاثیر گرفته باشد. از سوی دیگر کتابخوانی بر روی نحوه رفتار شما با خود و دیگران هم تاثیر عمیق بر جا می‌گذارد. پس اگر به توسعه شخصی و رشد روانی خود فکر می‌کنید، بهترین کتاب‌ها را در مناسب‌ترین موقعیت‌های زندگی خود بخوانید.