«از اون روزا که عکسا» عنوان کتابی است که منصور ضابطیان با گردآوری گزیدهای از ترانههای ایرانی تالیف کرده است. این ترانهها را اکثر ایرانیان شنیدهاند و دستکم با تعدادی از آنها خاطره دارند. کتاب «از اون روزا که عکسا» یادآور حس دلانگیز و نوسالژیک دهههای گذشتۀ تاریخ موسیقی ایران است. این کتاب در سال 1400 به همت نشر مون منتشر شده است.
در صفحات کتاب علاوه بر ترانهها، عکسهای متعددی از شهروندان ایرانی در دهههای چهل و پنجاه شمسی به چشم میخورد که حالوهوای آن روزگار را تداعی میکند و میتواند برای متولدین این چند دهه بسیار خاطرهانگیز باشد.
یکی از کاربران خوشذوق سایت «طاقچه» نظری بسیار مثبت و وسوسه برانگیز را برای کتاب حاضر ثبت کرده است:
« اگر ترانه را نشنیده باشید، زیبایی قسمتهای انتخاب شده را کمتر درک میکنید. برعکس، اگر قبلا ترانه را شنیده باشید، با هر صفحه از این کتاب حس و خاطرهی آن آهنگ را تجربه خواهید کرد. این کتاب یک SoundCloud خواندنی است! یا چنان که خود ضابطیان نوشته گردشی خواندنی در باغ ترانههای ایرانی... عالمی از صدا و تصویر و حس و خاطره.»
در مقدمهی کتاب آمده است:
«موسیقی ایرانی در دوران پس از مشروطیت به یمن تصانیف متقدمین و ترانههای متاخرین توانست تاثیرات اجتماعی، سیاسی، عاطفی و ... گوناگونی را بر جامعهی ایرانی بگذارد و در این میان سرودههای تصنیفپردازان و ترانهسرایان نه در گوش ایرانیان که چون عکسی در حافظهی تصویری آنان جا خوش کرد. گرچه در سالهای اخیر هجوم ترانههای کمارزشی از آن سوی آب و سونامی ابتذال در موسیقی این سوی آب، تصویرهای ناب و شاعرانه را مخدوش و در مواردی منهدم کرده است، بااینحال تاریخ ترانهی ایران در صدوبیست سال گذشته چنان سرشار از تصاویر بکر است که مرور آنها شوقبرانگیز مینماید. کتابی که پیش رو دارید نه یک کتاب محققانه که بیشتر یک جستوجوی شخصی بازیگوشانه در مبان صدها ترانه است.»
چند نمونه از اشعار چاپ شده در کتاب را در ادامه میخوانید:
«بهارم دخترم
صحرا هیاهوست
چمن زیر پروبال پرستوست
کبود آسمان همرنگ دریاست
کبود چشم تو
زیباتر از اوست
آسمان کبود (فریدون مشیری)»
«هنوز اون روز فراموشم نمیشه
که با دست قشنگت روی شیشه
کشیدی عکس قلبی و نوشتی
واسه امروز و فردا و همیشه
اون روز فراموشم نمیشه (اردلان سرافراز)»
منصور ضابطیان در سال ۱۳۴۹ در تهران متولد شد. او روزنامهنگار، کارگردان، مجری رادیو و تلویزیون، تهیهکنندهی پادکست، سفرنامهنویس و تهیهکننده است. ضابطیان ابتدا مدرک کاردانی خود را در رشتهی علوم آزمایشگاهی دریافت کرد اما چون به هنر علاقهمند بود تحصیلات خود را در رشته سینما ادامه داد. او مدتی مدرس دورههای آزاد آموزش گویندگی و اجرا در دانشکدهی خبر بود و کار حرفهای را با روزنامهنگاری شروع کرد و مصاحبهها و گزارشهای مختلفی برای مجلات و روزنامههای حیات نو، چلچراغ، گزارش فیلم و کلک مینوشت.
در سال ۱۳۷۸ کار در تلویزیون را آغاز کرد. «سبد»، «مردم ایران سلام»، «جغرافیای فریاد»، «فرش واژه»، «نقره»، «رادیو هفت» و «صدبرگ» از معروفترین کارهای او در تلویزیون است. ضابطیان دو سال متوالی «جایزه قلم بلورین بهترین گفتوگوی سال» را دریافت کرد و موفق شد «جایزه قلم بلورین بهترین گزارش سال» را در جشنواره مطبوعات از آن خود کند. از کتابهای نگاشته شده توسط وی میتوان به «سباستین»، «چای نعنا» و «برگ اضافی» اشاره کرد.
منصور ضابطیان در مقدمه، کتاب از اون روزا که عکسا را چنین توصیف کرده است:
«کتابی که پیش رو دارید نه یک کتاب محققانه که بیشتر یک جستوجوی شخصی بازیگوشانه در میان صدها ترانه است. نویسنده از دل ترانههای ارزشمند و خاطرهانگیز و از دل ترانههای مختلف (عمدتا البته در مواردی هم ترانههای تا حدی سبک) تصویرهایی را بیرون کشیده است که صرف نظر از جایگاهشان در آغاز یا میانۀ آن ترانه، به عنوان یک عکس هویتی مستقل دارند. من در این کتاب درست مثل عکاسی عمل کرده ام که دوربین به دست در باغی پر از گل پرسه میزند و در کار شکار زیباترین عکسهاست. آنچه از این عکاسی باقی میماند شاید تصویری کلی از باغ ارائه ندهد اما حاصلش عکسهایی است که خود به تنهایی زیبا و رنگارنگاند.
در این کتاب سعی کرده ام تنوعی از ترانهها و تصنیفهای دوران مختلف را در نظر داشته باشم، اما طبیعی است که بیشترین سهم از این عکسهای موزیکال از دورانی باشد که ترانۀ نوین ایرانی شکل گرفته و طبیعیتر اینکه ترانه سرایان آن دوره سهم بیشتری از کتاب داشته باشند.
نام کتاب را از دل یکی از زیباترین ترانههای «اردلان سرفراز» استاد مسلم ترانه بیرون کشیدم. عکسهای استفاده شده جنبۀ تزیینی داشته و هدف از استفادۀ آنها صرافا کمک به حال و هوای موردنظر کتاب در پیوند کلام و تصویر بوده است و عمدتا چهرۀ شهروندان دهۀ چهل و پنجاه را به نمایش گذاشته است.»
اگر اولین باری است که از بوکلند خرید میکنید، میتوانید کتاب از اون روزا که عکسا را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب میتوانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به شعر معاصر ایران علاقهمندید، به صفحه خرید شعر معاصر ایران هم سری بزنید.