درباره ی عشق/ فلسفه ای برای قرن بیست و یکم

کتاب «درباره‌ی عشق» نوشته‌ی فیلسوف و سیاست‌مدار فرانسوی، لوک فری است. این کتاب را نرگس حسن‌لی به فارسی بازگردانده شده و توسط نشر بان به چاپ رسیده است. کتاب در قالب یک گفت‌وگو به نگارش درآمده است. این اثر به دنبال پُر رنگ جلوه دادن نقش عشق به عنوان عاملی تعیین‌کننده در معنای زندگی، سیاست، هنر و آموزش است. به گفته‌ی نویسنده ما وارد دورانی شده‌ایم که معنای خوب زندگی کردن در مفهوم عشق مشخص می‌شود. نویسنده در خلال این گفت‌وگوها به طیف گسترده‌ای از دیگر مسائل مرتبط نیز می‌پردازد. در مقدمه‌ی کتاب به چیستی فلسفه و تلاش تاریخی آن برای تعریف مفهوم زندگی به‌خوبی پرداخته می‌شود. و در ادامه با تعریف فلسفه به عنوان «جست‌وجوی سکولار زندگی خوب»، کتاب آغاز و سپس به چهار اصل بزرگ معنا در تاریخ اشاره می‌کند که عبارتند از: اصل کیهان شناختی، الهیاتی، اومانیستی و واسازی. سرانجام از عشق به‌ عنوان پنجمین اصل معنا در تاریخ یاد می‌کند. فری این ادعا را با انواع تحلیل‌های فلسفی، تاریخی و مردم‌شناختی اثبات می‌کند.
نظر خوانندگان در سراسر دنیا، درباره کتاب «درباره عشق» چیست؟
«این کتاب اثری بزرگ در فلسفه‌ی معاصر است که دید شخصی خوبی درباره‌ی نحوه‌ی تفکر جامعه‌ی امروز به من داد. من به امر مطلقی که فری در کتاب درباره‌اش صحبت کرده احترام می‌گذارم.» این نظر یکی از خوانندگان خارجی کتاب در سایت آمازون بود.
ریچارد جوزف گولسِن تاریخ‌دان آمریکایی دیدگاه خود را درباره‌ی کتاب را این‌گونه بیان کرده است: «لوک فری در کتاب جدید خود با وضوح، دقت و هوشمندی معمول خود به موضوع دلهره‌آور عشق، تاریخ آن در فرهنگ و جامعه‌ی مدرن و نقش و مزایای آن برای زمان حال و آینده می‌پردازد. از نظر فری، عشق نه‌تنها امکان پیشی گرفتن از ایده‌آل‌های شکست‌خورده‌ی گذشته، بلکه ایجاد یک اومانیسم جدید را در قرن آینده فراهم می‌کند. خواندن این کتاب را بسیار توصیه می‌کنم.»
جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند
در بخشی از کتاب درباره‌ی چگونگی بدل شدن عشق به عنوان اصل جدید معنا صحبت می‌شود: «اجازه دهید از پرسش اول شروع کنیم: چگونه می‌توان در این تاریخ مفاهیم پی‌درپی برای زندگی خوب که پیش‌تر گفتم، به نحو موجهی عشق را اصل جدید معنای زندگی و در نتیجه اصل فلسفی جدید قلمداد کرد؟ در ادبیات معاصر، چه از فلسفه حرف بزنیم چه تاریخ یا رمان، می‌توانیم سه رویکرد به عشق را تمییز دهیم، حتی اگر سومی که ترجیح‌اش می‌دهم و فلسفی‌ترین آن‌هاست به طور کامل و چنان‌که شاید و باید شکوفا نشده باشد... نخست شاهد تلاش‌هایی هستیم تا با تحلیل مفاهیم درگیر، مقولات مختلف با نام‌های متفاوت عشق و مؤلفه‌های گوناگون شیوه‌ی اندیشیدن به آن تعریف‌اش کند و از دل آن مجموعه‌ای از ایده‌ها را درباره‌ی کارهای لازم برای رسیدن به الگویی آرمانی بیرون بکشد.»
در بخش دیگری از کتاب نویسنده به تشریح سومین سطح عشق می‌پردازد: «سومین سطح عشق همان است که نخستین بار مسیحیان پیش کشیدند و گستره‌ی نوینی به ایده‌ی آگاپه دادند. این واژه نیز به صورت نابه‌جا به «نوع‌دوستی» برگردانده شده است. این روزها نمی‌توان از شنیدن نوعی ترحم در این واژه خودداری کرد، چیزی که با معنای واقعی واژه‌ی آگاپه جور نیست. سیمون وی (که هم یهودی و هم مسیحی بود) با ارجاع به نظریه‌ی یهودی صیمصوم تحلیل حیرت‌انگیزی ارائه داد. طبق این نظریه آفرینش جهان تجلی قدرت خدا در خلق چیزی فراتر از خودش نبود، بلکه کاملا برعکس؛ نتیجه ی عقب نشستن تعمدی‌اش با هدف مجال به وجود یافتن دیگری بود. مانند موجی که پس کشیدنش برای شن جا باز می‌کند، خداوند عقب می‌کشد تا برای جهان و نوع بشر جا باز کند. چیزی که وی می‌کوشد با پیوند دادن آگاپه به نظریه‌ی صیمصوم نشان دهد، ژرفای عشق خداوند به انسان‌ها و ماهیت مطلقاً بلاعوض این عشق است: خدا انسان‌ها را به‌قدری دوست دارد که ، همان‌طور که گفتیم، خودش را به وفقدان بودن بدل می‌کند تا بودنی ممکن شود. بنابراین آگاپه مخالف جاذبه است: نفسِ فیض الهی است. وی آگاپه را قله‌ی عشق انسان و الوهیت می‌بیند.»
درباره نویسنده
لوک فری، متولد 1951، فیلسوف و سیاست‌مدار فرانسوی است. او در رشته‌های فلسفه و علوم سیاسی به تحصیل پرداخته است. او بین سال‌های 2002 تا 2004 وزیر آموزش و پرورش فرانسه بوده است. از دیگر آثار او می‌توان به «انسان و خدا، یا معنای زندگی» و «راهنمای فلسفی زیستن» اشاره کرد.