لیرشاه
«لیرشاه» یکی از مشهورترین و پرطرفدارترین نمایشنامه‌های ویلیام شکسپیر است که برخی از مورخان تخمین می‌زنند که در سال 1605 میلادی نوشته شده است. «لیرشاه» نیز مانند چندتا از دیگر شاهکارهای جاودان شکسپیر، مانند «هملت» و «مکبث»، یک «تراژدی» بزرگ است.
«لیرشاه» روایتی است عمیق و پر فراز و نشیب از یک تصمیم که توسط شاه لیر صورت می‌گیرد: شاه قدرت و قلمروی خود را می‌خواهد میان دخترانش تقسیم کند. اما این شاه مهربان اما نادان، دو دختر بدجنس و یک دختر مهربان و کم‌گو دارد و در عین حال، اشرافیان و اطرافیانی او را محاصره کرده‌اند که هر یک، یک دنیا خصلت اخلاقی خوب و بد دارند. در این بین، شاه دلقکی دارد که گویا از همه آدم‌های نمایشنامه و مخصوصا، خود شاه لیر داناتر و حکیم‌تر است.
این اقدام عجیب شاه و تناقض خواستۀ درونی او مبنی بر دادن عنوان قدرت به دیگران و در عین حال، حفظ اعتبار خود در میان اطرافیانش، سرنوشتی جز دیوانگی و بدبختی را برای او رقم نخواهد زد. یا در مقیاسی دیگر، سرزمینی که در آن دلقک‌ها از شاهان باهوش‌ترند، پایانی بس تراژدیک و هولناک را تجربه خواهد کرد... .
درباره ترجمه کتاب لیرشاه
- لیرشاه یکی از مشهورترین نمایشنامه‌های شکسپیر است که به زبان‌های مختلف دنیا ترجمه شده است.
- این نمایشنامه در ایران تحت عناوین دیگری همچون شاه‌لیر نیز به فارسی ترجمه شده است.
- از جمله ترجمه‌های خوب این اثر به زبان فارسی می‌توان به ترجمه‌های ابوالحسین تهامی، م.ا.به آذین و جواد پیمان اشاره کرد.
امتیاز کتاب لیرشاه در گودریدز
- تعداد نظرات: 6460
- تعداد امتیازدهی: 212620
- میانگین امتیاز: 3.91
نقل‌قول‌های کوتاه و جذاب از کتاب لیرشاه
- بیش از آنچه نشان می‌دهید داشته باشید. کمتر از آنچه می‌دانید صحبت کنید.
- زمانی که به دنیا می‌آییم، گریه سر می‌دهیم که چرا به روی این صحنهٔ بزرگ که از آنِ احمقان است، آمده‌ایم.
- وقتی به دنیا می آییم، به این خاطر گریه می کنیم که به این صحنه ی نمایش بزرگ احمق ها وارد شده ایم.
- سنگینی این زمانه‌ی افسرده را باید روی شانه‌های مطیع تحمل کنیم و آنچه را احساس می‌کنیم و نه آنچه شایسته را بر زبان آوریم.
- آموختی آن‌که حتی هزار سال هم داشته باشد، باز می‌تواند دوباره زاده شود، دوباره کودک شود. دوباره از آغاز هستی، با خلوص و سپیدی اعتماد و عشق زندگی را از سر گیرد. مرا همین از تو بس.
- آن که پیر است بار بیشتری بر دوش برده است؛ ما که جوانیم کاش هرگز نه آن همه ببینیم و نه آن همه طولانی عمر کنیم.
نظر خوانندگان درباره کتاب لیرشاه چیست؟
یکی از نظرات کوتاه کاربران سایت «طاقچه» را راجع‌به این نمایشنامه بخوانیم:
«یکی از بهترین آثار شکسپیر، اثری تراژیک-کمدی یا یک تراژدی سنگین و جانکاه. فراز و فرودهای این نمایشنامه باعث می‌شود تا احساسات مخاطب درگیر شود. واقعا نمایشنامه‌ی خیلی خوبی است.»
یکی از زیباترین نظرات خوانندگان فارسی‌زبان نمایشنامۀ «لیرشاه»، به این کاربر سایت «گودریدز» تعلق دارد:
«شاه لیر (لیرشاه) را می‌توان دردناک‌ترین نمایشنامه‌ها و اوج بدبینی شکسپیر به انسانها دانست. او اینبار با استفاده از یک اسطوره‌ی قدیمی بریتانیایی (سلتی) به جستجویی مفاهیمی مثل قدرت، حکومت، پادشاهی و شاید بالاتر از همه ذات انسانها رفته و یکی از ماندگارترین تراژدی‌های خود را خلق کرده است. نمایشی جنون‌آمیز از ویرانگری و کشمکش قدرت، در دنیایی که نیرنگ و فریب از صداقت و محبت ارزش بیشتری دارد. کور کردن پدر، خفه کردن همسایه، شوهرکشی، خواهرکشی، دشمنی پدر، نیرنگ فرزند، خیانت، توطئه، آشوب و … تنها بخشی از جنایت‌هایی است که در این جهان اتفاق می‌افتد.»
یکی دیگر از کاربران سایت «گودریدز» نیز، نمایشنامۀ لیرشاه را این چنین پر شور و حرارت توصیف کرده است:
«واقعا واژه کم دارم برای بیان احساسم. بعد از خواندن هملت، فکر نمی‌کردم هیچ‌وقت نمایشنامه‌ای بخوانم که تا این حد زیبا و تاثیرگذار باشد. شاه‌لیر هم مثل هملت فوق‌العاده بود. همه ویژگی‌های یک تراژدی کامل را داشت. همین‌طور که به پایان‌اش نزدیک می‌شدم، اشک‌های من هم جاری شد.»
جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند
شخصیت دلقک در این نمایشنامه، حضور پررنگ و حکیمانه‌ای دارد. یکی از دیالوگ‌های ماندگار این شخصیت این‌چنین است:
«دقت کن عموجانم. بیش از آنچه می‌نمایی دارا باش، کم از آن حدی که می‌دانی سخنران باش، کمتر از دارایی‌ات، وام‌دهنده باش، بیش از آن‌که پیاده باشی سواره باش، بیش از یقین خود، سخنان دیگران را نیوشا باش، به قمار اطمینانی نیست، داوگذار مبلغ کمتری باش، از می و دلبر برحذر باش، خانه‌ات را ترک مکن ای فلانی، آنگه به کامت گردد این زندگانی.»
بسیاری از خوانندگان نمایشنامه لیرشاه، پاراگراف ادبی زیر را دوست داشته‌اند:
«ای بینوایان برهنه بدبخت، هرجا که دچار بارش سخت باران و این توفان بی‌رحم باشید، ژنده‌های سوراخ سوراخِ بسته با طنابتان چگونه خواهد توانست سرهای بی‌سرپناه و پهلوهای لاغر از گرسنگی‌تان را از آسیب همچو هوایی محفوظ بدارد؟ اوه، به این نکته، من بسیار کم توجه داشته‌ام. ای شکوهِ تجمل، خودت را درمان کن؛ خود را بر آن دار که رنج مستمندان را حس کنی و بتوانی آنچه را که در زندگی‌ات زاید است بر آن‌ها بیفشانی، تا نشان دهی که آسمان باز عادل‌تر است.»
ادگار پسر نامشروعِ گلاستر (یکی از اشراف زادگان دربارِ لیرشاه) پس از فهمیدن یک تراژدی مخوف در نمایشنامه، این چنین لب به سخن برمی‌دارد:
«بار سنگین این روزگار را باید به دوش کشید. آنچه حس می‌کنیم، سخن از همان بگوییم، نه آنچه گفتنش بر ما ضرور شمرده می‌شود. آن که پیر است بار بیشتری بر دوش برده است؛ ما که جوانیم، کاش هرگز نه آن همه ببینیم و نه آن همه طولانی عمر کنیم.»
دربارۀ نویسنده کتاب لیرشاه
«ویلیام شکسپیر» نمایشنامه‌نویس، شاعر و بازیگر شهیرِ انگلستانی بود. بسیاری از صاحب‌نظران ادبی شکسپیر را (بزرگ‌ترین نویسنده انگلیسی‌زبان دنیا) و از (بهترین نمایشنامه‌نویسان) تمام تاریخ ادبیات می‌دانند. آثار نمایشی او تاکنونریال تقریبا به تمام زبان‌های زندۀ دنیا ترجمه شده و بیش از آثار هر یک از دیگر نویسندگان تاریخ ادبیات، به اجرا درآمده است.
برخی از مهم‌ترین آثار او که به فارسی نیز ترجمه و چاپ شده‌اند عبارتند از «هملت»، «مکبث»، «ریچارد سوم»، «اتللو»، «تاجر ونیزی» و «تراژدی قیصر».
نکات جالب دربارۀ کتاب لیرشاه
- شخصیت و روایت کلیِ لیرشاه تحت تاثیر افسانه‌ای انگلستانی (سِلتی) از شاهی به نام «لیر» نوشته شده است.
- اولین نمایش این اثر بر روی صحنه، برای شاه انگلستان در زمان شکسپیر، «جیمز اول»، برگزار شده است.
- از نمایشنامه لیرشاه چندین نسخه متفاوت وجود دارد چراکه شکسپیر، طی سال‌ها، چندین نسخه متفاوت از آن را منتشر کرده است.
- در زمان شاه جورج سوم، اجرای این نمایش در انگلستان کاملا ممنوع بوده است.
- «جورج برنارد شاو» عاشق این نمایشنامه بود و «لئو تالستوی» از آن نفرت داشت! «زیگموند فروید» نیز بارها در نوشته‌هایش به لیرشاه ارجاعاتی داشته است.
اقتباس‌ها از کتاب لیرشاه
از نمایشنامۀ لیرشاه اقتباسات سینمایی، نمایشی، رادیویی، ادبی و اپرایی بسیار زیادی صورت گرفته است. برخی از اقتباسات مشهور این اثر عبارتند از:
- نمایشی در سال 2018 در شکبه BBC که بازیگر بسیار مشهور، «آنتونی هاپکینز» نقش لیرشاه را در آن بازی کرده است.
- در ساخت سریال «empire» از این نمایشنامه الهام گرفته شده است.
- «جین اسمایلی» رمان «چهارصد هکتار» را با اقتباس از لیرشاه نوشت و برندۀ جایزۀ پولیتزر ادبیات داستانی شد.
- «جوزپه وردی» اپرایی بر اساس این نمایشنامه ساخته است.
نقد رسانه‌ها، افراد مشهور، و منتقدین درباره کتاب لیرشاه
کارگردان مشهور و انگلیسی‌تبار تئاتر، اپرا و فیلم سینمایی، «سِر پیتر هال» این‌چنین نمایشنامه لیرشاه را وصف کرده است:
«دارای ایده‌ای کاملا فوق‌العاده. خیلی واضح است که نمی‌توانم بفهمم چرا هیچ‌کس قبلاً به آن فکر نکرده بود. حتماً خودم از متن ها استفاده خواهم کرد.»
خرید کتاب لیرشاه
اگر اولین باری است که از بوک‌لند خرید می‌کنید، می‌توانید کتاب لیرشاه را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب می‌توانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به ادبیات داستانی علاقه‌مندید، به صفحه خرید رمان هم سری بزنید.
سایر آثار ویلیام شکسپیر
کتاب‌های پیشنهادی
