کتاب «ناتور دشت (The Catcher in the Rye)»، نوشته «جی دی سلینجر» اولینبار در سال ۱۹۵۱ میلادی منتشر شده است و جزو فهرست ۱۰۰ کتاب قرن لوموند و همچنین جزو فهرست برترین رمانهای انگلیسی به انتخاب گاردین است. انتشارات متنوعی این کتاب را در ایران ترجمه و منتشر کردهاند. جالب است که این کتاب به صورت «ناطور دشت» هم شناخته و نوشته میشود که در هر صورت معنای آن «نگهبان یا باغبان» است.
شصیت اصلی کتاب ناطور دشت پسری شانزدهساله به نام هولدن کالفیلد است. همین نوجوان بودنِ شخصیت اصلی داستان است که روایت جذابی از دوران نوجوانی را به تصویر میکشد. نوجوانی با همه تجربههای عاطفی و هیجانی آن.
بعد از انتشار ناطور دشت شخصیت هولدن کالفیلد به دومین شخصیت محبوب داستانی جهان تبدیل شد. شخصیتی که در تنش با واقعیت دچار اضطراب میشود و یکی از راههای بروز اضطرابش خشم و عصبانیت است؛ مانند بسیاری از نوجوانهای دیروز و امروز.
نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره کتاب ناتور دشت چیست؟
در ادامه نظر بعضی از خوانندگان که در سایت گودریدز دیدگاه خود را ثبت کرده بودند را با هم میخوانیم. خوانندهای شخصیت اصلی داستان را با شخصیت تراویس بیکل مقایسه کرده است و مینویسد:
ناتور دشت را میشود بارها خواند و بارها همراه هولدن کالفید در برابر یک جامعهی مزخرف طغیان کرد. لذتِ ایستادن و تسلیم نشدن. هولدن من را بیش از هرکسی یاد تراویس بیکل (نقش رابرت دنیرو در فیلم راننده تاکسی) میاندازد. هر دو از اجتماع بیزار و مجبور به طرد شدهاند و شاید تراویس بزرگسالی هولدن باشد. شاید هولدن هم راننده تاکسی شود و دوس دخترش را بدون هیچ نیت بدی به سینمای پورن ببرد. یا میتواند همچون تراویس با شرارتهای جامعه روبهرو شود اما هنوز پسرکی بیغلوغش باقی بماند.
خواننده دیگری از صداقت شخصیت اصلی داستان میگوید:
اولین نکتهای که به نظرم میرسد، این است که شخصیت هولدن، اصلا و ابدا دوست داشتنی نیست و قرار نیست دوستداشتنی باشد. البته از منظر صداقتش دوستداشتنی است. مانند خیلی از اطرافیانش، خوب بودن یا بد بودن را ادا در نمیآورد. میخواهد به چیزی برسد گرچه خودش هم نمیداند چه چیزی
مخاطب دیگری نیز همنظر با بسیاری از منتقدان است که میگویند عمده نوشتههای سلینجر ضدفرهنگ غرب است:
سلینجر یک نویسنده است که نوشتههایش به شخصیتهای ضداجتماعی آغشته است و این کتاب یکی از بهترینها در این سبکوسیاق است. در جایی خواندم که دو نفر که به ترور دو شخصیت مهم (یکی ریگان رئیس جمهور آمریکا و دومی جان لنون خواننده موسیقی پاپ) محکوم شدند و به زندان افتادند، در جیب کتشان کتاب ناطور دشت پیدا شده است!» باید اضافه کرد که که طی مصاحبهای که با قاتل جان لنون شده است، اظهار داشته است که متاثر از کتاب ناطور دشت بوده است!
بیایید شروع جذاب کتاب که شخصیت اصلی داستان خود را معرفی میکند را از دست ندهیم:
اگه واقعا میخوای قضیه رو بشنوی، لابد اول چیزی که میخوای بدونی اینه که کجا دنیا اومدم و بچگیِ گَندَم چجوری بوده و پدرمادرم قبلِ دنیا اومدنم چیکار میکردن و از این جور مزخرفاتِ دیوید کاپرفیلدی؛ ولی من اصلا حالوحوصلهی تعریف کردنِ این چیزا رو ندارم. أولا که این حرفا کِسِلم میکنه ثانیا هم اگه یه چیز به کُل خصوصی از پدرمادرم تعریف کنم جفتشون خونروش دو قبضه میگیرن. هر دوشون سرِ این چیزا حسابی حساسن، مخصوصا پدرم. هر دوشون آدمای خوبیان-منظوری ندارم-ولی عینِ چی حساسن.
در بخشی دیگر از کتاب با یک شخصیت بددهن و عصبانی روبهرو هستیم. درواقع این شخصیت عصبانی و البته جذاب در جایجای کتاب حضور دارد:
همهی راهو تا دمِ درِ اصلی خونه یهبند دویدم، بعد چَن ثانیه صبر کردم که نفسم جا بیاد. راستشو بخوای خیلی نفس ندارم. یه دلیلش اینه که حسابی سیگاریام-یعنی بودم. مجبورم کردن ترک کنم. دلیل دیگهش این که پارسال شیشونیم اینچ قدم اضافه شد. همین جوری شد که سل گرفتم و مجبور شدم واسه اون آزمایشای کوفتی گُه بیام اینجا. با تمومِ اینا کاملا سالمَم.
جی دی سلینجر ( (J. D. Salinger نویسنده آمریکاییست. او در سال ۱۹۱۹ در نیویورک به دنیا آمد و در زندگی خود چند بار ازدواج کرد. اطلاعات زیادی از زندگی شخصی او در دسترس نیست چرا که خود سلینجر دوست نداشت. ناطور دشت مهمترین اثر اوست و بد نیست بدانید که چاپ این کتاب در مناطقی از آمریکا ممنوع اعلام شده بود چرا که محتوای آن را غیراخلاقی میدانستند.
از کتابهای دیگر سلینجر میتوان به «جنگل وارونه»، «داستانهای پس از مرگ» و «این ساندویچ مایونز ندارد» اشاره کرد. او در سال ۲۰۱۰ درگذشت.
بهطورکلی سلینجر شخصیت گوشهگیری داشت و همواره تلاش میکرد حریم خصوصی خود را بهشدت حفظ کند. با افزایش شهرت کتاب، سلینجر عزلتنشینی را برگزید. بهندرت مصاحبه میکرد و آثار کمتری را منتشر مینمود؛ که این روال تا پایان عمر او ادامه یافت. او حتی شکایت کرد تا یک زندگی نامه نویس را از چاپ مجدد نامههایی که برای دوستان و طرفدارانش میفرستاد، باز دارد؛ اما در مصاحبهای کوتاه در سال ۱۹۵۳ درباره کتاب چنین گفته است: «وقتی نوشتن کتاب را تمام کردم، خیالم آسوده شد. دوران کودکی من بسیار شبیه به پسر در کتاب بود و گفتن این موضوع به مردم برایم بسیار آرامشبخش بود.»
در اینجا برخی از نکات جالب در مورد این کتاب آورده شده است:
اگر به داستانی درباره سلامت روان، بلوغ و طبیعت انسان علاقه دارید، ناطور دشت یک گزینه عالی برای خواندن است.
این پرفروشترین کتاب هرگز به شکل فیلم ساخته نشده است. هولدن کالفیلد در جایی از کتاب میگوید: «اگر از یک چیز متنفر باشم، آن فیلمها است. حتی اسم آنها را نیاورید.» به نظر میرسد نویسنده با قهرمان کتاب همعقیده بود. علیرغم علاقه فیلمسازانی از جمله بیلی وایلدر و استیون اسپیلبرگ، سلینجر اجازه ساخت فیلم از روی رمان را در طول زندگی خود نداد و هر گونه تلاش برای خرید حقوق ساخت فیلم از روی کتابش را رد کرد. همچنین علیرغم تلاش بسیاری از بازیگران برای اقتباس از رمان (از جمله مارلون براندو، جک نیکلسون و لئوناردو دی کاپریو)، این کار هرگز به نتیجه نرسید.
با وجودی که ناطور دشت هرگز اقتباس نشد، اما فیلمی از زندگی جی دی سالینجر به نام یاغی دشت (Rebel in the Rye) به کارگردانی و نویسندگی دنی استرانگ و با بازی نیکلاس هولت در نقش سلینجر در سال ۲۰۱۷ ساخته شد. همچنین فیلم ایگبی به پایین میرود (۲۰۰۲) به کارگردانی بار استیرز تا حدودی بر اساس رمان ساخته شده است و هولدن کالفیلد سالهاست بر روی شخصیتپردازی بسیاری از کاراکترهای سینمایی تأثیرگذار بوده است.
درحالیکه نقدهای اولیه ناطور دشت نوشته جی دی سلینجر تقریباً بسیار مثبت بود، اما برخی از منتقدان آن را نپسندند. در زیر نقدهایی کلی از رسانهها و نظرات افراد مشهور درباره این کتاب آورده شده است:
«با هولدن کشف کردم که افراد دیگری هم هستند که احساس من را دارند. وقتی فهمیدم که این کتاب مدتها پیش نوشته شده است، چیزی در آن یافتم که مرا آرام میکرد. قبل از اینکه این کتاب را بخوانم، برای من اینطور بود که انگار تنها هستم و در حال تجربه چیزی منحصربهفرد و ناشناخته هستم؛ اما ظاهراً دیگران، حتی در گذشته دور، همین تجربه را داشتند؛ بنابراین از آن نتیجه گرفتم که این یک آیین گذر است که برای اکثر مردم دشوار است.» —رائه ارل، خاطرهنویس
اگر اولین باری است که از بوک لند خرید میکنید میتوانید کتاب ناطور دشت را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب میتوانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به ادبیات داستانی علاقهمندید، به صفحه خرید رمان هم سری بزنید.