تفکر انتقادی/ تدابیری برای آگاهانه زیستن و خوب آموختن
کتاب «تفکر انتقادی» کتابی مهم و پایه برای یادگیری تفکری انتقای است. تفکر انتقادی به شما یاد می‌دهد که بهتر از گذشته فکر کنید و در زیر اقیانوس اطلاعات در عصر حاضر دفن نشوید. «تفکر انتقادی» کتابی از ریچارد پل و لیندا الدر است.
نام کامل کتاب «تفکر انتقادی: تدابیری برای آگاهانه زیستن و خوب آموختن» است. تفکر انتقادی یک فرآیند شناختی است که با تحلیل و ارزیابی عینی اطلاعات، استدلال‌ها یا موقعیت‌ها مشخص می‌شود. این شامل توانایی تفکر منطقی، تشخیص الگوها و قضاوت صحیح است. مرکز تفکر انتقادی، ظرفیت زیر سوال بردن مفروضات، در نظر گرفتن دیدگاه‌های جایگزین و سنجش شواهد قبل از رسیدن به نتیجه است. این مجموعه مهارت به افراد این امکان را می‌دهد که به جای تکیه بر شهود یا احساسات، با ذهنیتی متفکرانه و تحلیلی به مشکلات و تصمیمات برخورد کنند.
از نظر عملی، تفکر انتقادی شامل چندین عنصر کلیدی، از جمله توانایی شناسایی و تعریف مشکلات، جمع‌آوری و ارزیابی اطلاعات مربوطه، تشخیص سوگیری‌ها، ارزیابی اعتبار منابع و توسعه راه‌حل‌های مستدل است. این فراتر از پذیرش صرفاً اطلاعات است و افراد را تشویق می‌کند تا در تفکر مستقل و تأملی شرکت کنند. تفکر انتقادی یک مهارت ارزشمند در جنبه‌های مختلف زندگی، از فعالیت‌های تحصیلی گرفته تا محیط‌های حرفه‌ای است، زیرا افراد را قادر می‌سازد تا مسائل پیچیده را هدایت کنند، تصمیمات آگاهانه بگیرند و با چالش‌های جدید سازگار شوند.
دربارهٔ ترجمه کتاب تفکر انتقادی
- این کتاب را اکبر سلطانی به همراه مریم آقازاده ترجمه کرده‌اند. اکبر سلطانی دکتری فوق تخصص غدد است که سال‌هاست به حوزه تفکر انتقادی می‌پردازد و این موضوع مورد علاقه اوست. او در این حوزه کتاب‌های بسیاری را ترجمه کرده است.
- نشر اختران معمولا عمده کتاب‌های تفکر انتقادی را در ایران چاپ کرده است.
امتیاز کتاب تفکر انتقادی در گودریدز
- تعداد نظرات: ۳
- تعداد امتیازدهی: ۱۶
- میانگین امتیاز (از ۵): ۳.۲۵
نقل قول های کوتاه و جذاب از کتاب تفکر انتقادی
- شهامت فکری یعنی مواجهه و برخورد منصفانه با ایده‌ها، باورها یا دیدگاه‌های که فرد نسبت به آن‌ها احساسات منفی شدیدی دارد و پیش از این به طور دقیق به آن‌ها گوش نداده است.
- پرورش استقلال فکری دشوار است؛ زیرا نهادهای اجتماعی به‌شدت به پذیرش منفعلانه‌ی وضع موجود فکری، سیاسی یا اقتصادی وابسته‌اند.
- یکی از بنیادی‌ترین چالش‌هایی که انسان در مسیر آموختن با آن روبه‌رو می‌شود سلطه‌ی تفکر و احساسات خودمحورانه است.
- دو پدیده‌ی خطاپذیری انسان و منافع شخصی تبیین می‌کنند که چرا نادرند رشته‌هایی که به آرمان کسب دانش نزدیک باشند.
نظر خوانندگان در سراسر دنیا دربارهٔ کتاب تفکر انتقادی چیست؟
یکی از خوانندگان، کتاب تفکر انتقادی را کتابی پایه‌ای برای شروع تفکر انتقادی می‌شمارد و می‌نویسد:
«کتاب خوبی برای درک مفهوم تفکر انتقادی است که یک سری تمرین را هم در هر بخش ارائه کرده که مرتبط به توضیحات همان بخش است. تقریباً نیمه اول کتاب خیلی مقدماتی است و برای افرادی که تازه می‌خواهند با این مقوله آشنا بشوند خوب است. در نیمه دوم می‌شود میزان تفکر انتفادی خودتان را بسنجید و به آن فکر کنید که چقدر به تفکر سالم انتقادی نزدیک است.
کتاب زبانی دارد که بیشتر دانشجوها را مخاطب قرار می‌دهد و شاید هم برای آن دوره بهتر باشد ولی خب من هم از خوندانش لذت بردم.»
جملاتی از کتاب که شاید انگیزهٔ خواندن باشند
یکی از اساس‌های تفکر انتقادی را در همان بخش‌های اول، کتاب به ما معرفی می‌کند. بخشی مهم که در جامعهٔ ما کمتر دیده می‌شود. می‌خوانیم:
«چرا تواضع فکری برای تفکر سطح بالا ضروری است؟ زیرا آگاهی یافتن از نادانی‌مان، علاوه بر اینکه کمک می‌کند متفکر منصفی باشیم، باعث می‌شود تفکرمان از جهات مختلفی پیشرفت کند. همچنین ما را قادر می‌سازد تعصب‌ها، باورهای غلط و عادات ذهنی‌ای را تشخیص دهیم که به یادگیری ناقص منجر می‌شوند. برای مثال تمایل خود را برای پذیرفتن یادگیری سطحی را در نظر بگیرید. بخش اعظم یادگیری انسان سطحی است، ما کمی یاد می‌گیریم و گمان می‌کنیم خیلی می‌دانیم، اطلاعات محدودی به دست می‌آوریم و به‌سرعت آن را تعمیم می‌دهیم، تعاریف حفظی را با دانش انتزاعی اشتباه می‌گیریم، بدون تفکر آنچه را می‌خوانیم یا می‌شنویم می‌پذیریم، به‌خصوص اگر این مسائل با باورهای عمیق ما یا باورهای گروه ما همخوانی داشته باشد.
بحثی که در این فصل دنبال می‌شود تواضع فکری را تشویق و به افزایش آگاهی شما از تکبر فکری کمک می‌کند. از این لحظه به بعد سعی کنید محدودیت‌های دانش خود را هر چه بیشتر بشناسید و حساسیت ارج نهید. از بابت پیدا کردن نقاط ضعف تفکرتان به خود جایزه بدهید. تشخیص نقاط ضعف را نقطه‌ای قوتی برای خود بدانید.»
در جایی دیگر از کتاب از اهمیت پرسش‌ها می‌خوانیم. سوال‌هایی که از پاسخ‌ها مهم‌تر هستند:
«نمی‌توان متفکری قوی اما پرسشگری ضعیف بود. محرک تفکر نه پاسخ‌ها که پرسش‌ها هستند. اگر کسانی که رشته‌ای مانند فیزیک یا زیست‌شناسی را پایه‌گذاری کردند پرسش‌هایی را مطرح نمی‌کردند آن رشته اصلاً گسترش نمی‌یافت. هر عرصه‌ی فکری از مجموعه پرسش‌هایی خلق شده که پاسخ می‌طلبد. علاوه بر این، هر رشته تا زمانی زنده و پویا می‌ماند که پرسش‌هایی تازه ایجاد کند و پرسشگری در مقام نیروی محرکِ تفکر جدی گرفته شود. اگر یک رشته‌ی مطالعاتی به دنبال پاسخی برای پرسش‌ها نباشد منقرض می‌شود. فرد برای بررسی و تفکر درباره‌ی هر موضوع باید سوالاتی مطرح کند که تفکربرانگیز باشد.
پرسش‌ها تکالیف را تعریف، مشکلات را بیان و مسائل را مشخص می‌کنند. از سوی دیگر پاسخ‌ها نشانه‌ی توقف تفکر هستند. تنها زمانی که یک پاسخ، پرسش‌های دیگری برمی‌انگیزد تفکر به حیات خود ادامه می‌دهد. از این رو، تنها زمانی که پرسشی دارید واقعاً فکر می‌کنید و یاد می‌گیرید. وانگهی چگونگی پرسش‌هایی که مطرح می‌کنید کیفیت افکار شما را تعیین می‌کند. هنگامی که پرسشی ندارید اهمیتی به یافتن پاسخ نمی‌دهید.
برای مثال زیست‌شناس‌ها و زیست‌شیمیدان‌ها هنگامی پیشرفت می‌کنند که چنین پرسش‌هایی را مطرح کنند: «ما از چه ساخته شده‌ایم؟ جسم ما چگونه کار می‌کند؟ زندگی چیست؟» و هنگامی که پرسش‌های خود را در سطح زیرسلولی و مولکولی مطرح می‌کنند پیشرف‌شان بیشتر است. آن‌ها پرسش‌هایی می‌کنند درباره‌ی مجزا کردن مولکول‌ها و آنچه در سطح مولکولی اتفاق می‌افتد: «پروتئین چیست؟ آنزیم چیست؟ واکنش آنزیم چگونه است؟ چگونه رویدادهای مولکولی پدیده‌های میکروسکوپی را موجب می‌شوند؟» آن‌ها با تمرکز بر این پرسش‌های زیرسلولی به پرسش‌های مهم‌تری می‌رسند، مانند: «چگونه ویتامین‌ها برای تولید عملکرد سالم‌تر با شیمی بدن واکنش می‌دهند؟ سلول‌های سرطانی چه تفاوتی با سلول‌های معمولی دارند؟ چه نوع غذایی برای کاهش احتمال گسترش سلول‌های سرطانی با شیمی بدن واکنش می‌دهد؟»
درباره نویسنده کتاب تفکر انتقادی
ریچارد دبلیو پل از شخصیت‌های برجسته در زمینه تفکر انتقادی و یکی از بنیان‌گذاران بنیاد تفکر انتقادی بود. او به طور گسترده در این زمینه نوشته است و چندین کتاب و مقاله با لیندا الدر، همکارش، تالیف کرده است.
لیندا الدر نیز روان‌شناس تربیتی و از چهره‌های شناخته‌شده در زمینه تفکر انتقادی است. او به خاطر کارش در ترویج تفکر انتقادی در آموزش و پرورش شهرت دارد و چندین کتاب در این زمینه با ریچارد دبلیو پل نوشت.
برخی از آثار آن‌ها عبارتند از: «تفکر تحلیل‌گرانه»، «آشنایی با هنر پرمایه نوشتن» و «استدلال اخلاقی».
لیندا الدر، همراه با ریچارد پل، مدل‌ها و چارچوب‌های تفکر انتقادی که به طور گسترده در محیط‌های آموزشی استفاده می‌شود را توسعه داده‌اند. تلاش های مشترک آن‌ها با هدف افزایش درک و کاربرد مهارت‌های تفکر انتقادی در رشته‌های مختلف بوده است.
خرید کتاب تفکر انتقادی
اگر اولین باری است که از بوک لند خرید می‌کنید می‌توانید کتاب تفکر انتقادی را با 25درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوۀ خرید آنلاین کتاب می‌توانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به کتاب‌های روانشناسی علاقه‌مندید، به صفحه خرید کتب روانشناسی هم سری بزنید.
کتاب‌های پیشنهادی
