کتاب «جدال با جهل»، یک مجموعه گفتوگو با بهرام بیضایی است. نوشابه امیری، این کتاب را پس از مصاحبه با او در سال 1388 شمسی نوشته است. امیری در مصاحبههایش، سوالات بسیاری از بهرام بیضایی پرسیده است؛ از زندگی شخصی و دوران کودکیاش گرفته تا نقش زنان در جامعه.
آنها به گفتوگو دربارهی مسائل اجتماعی و فرهنگی متعددی پرداخته و در مورد فیلمهای بیضایی و نمادهای موجود در این فیلمها صحبت کردهاند. شما میتوانید نظرات و دیدگاههای بهرام بیضایی را در کتاب «جدال با جهل» دنبال کنید تا با این کارگردانِ نامی ایران بیشتر آشنا شوید.
ایمان سهرابی، یکی از خوانندگان کتاب، نظر خود را اینگونه بیان کرده است: «بهرام بیضایی آدم عجیب ولی دوستداشتنی¬ای برای من است. البته شاید درستتر آن باشد که بنویسم ما آدمهای عجیبی هستیم و بیضایی انسانی معمولی است. او کار خودش را میکند و اجازه نمیدهد که کسی مانع کارش شود. کتاب «جدال با جهل» هم عنوان بسیار جذابی دارد و حاوی گفتوگوهای شنیدنی و خواندنی از بهرام بیضایی است. آگاهی از ذهنیت و اندیشهاش احتمالا میتواند نظر شما را نسب به او به نحو قابل توجهی تغییر دهد. بههرحال بهرام بیضایی یکی از الگوهای زندگی من بوده و شیفتگی وی به ادبیات و سینما برای من جذاب است.»
«این کتاب مصاحبهای خواندنی با بهرام بیضایی بود. به نظر من دید سینمایی بسیار خوبی دربارهی بهرام بیضایی ارائه میکند که یکی از بزرگترین کارگردانهای ایران است. دغدغهی «زنان» در فرهنگ، هنر و جامعهی ایرانی در سخنان بیضایی بسیار مشهود است. توصیه میکنم که حتما تعدادی از فیلمهای بیضایی را ببینید و بعد به سراغ کتاب بروید؛ چراکه ارجاعات بسیاری به فیلمهای این کارگردان دارد. «مسافران» و «سگکشی» از جمله فیلمهایی هستند که در طول کتاب از آنها صحبت میشود.» این نظر رضا برادری، مخاطب کتاب از تهران بود.
علی، یکی دیگر از خوانندگان کتاب از تبریز، چنین نظری دربارهی کتاب «جدال با جهل» داده است: «نقطهی قوت این کتاب، صحبتهای بهرام بیضایی بود که یک دید کلی از جهانبینیاش ارائه کرد. او چارچوب فکری قوی و نظاممندی دارد و در طول سالهای کاری خود از ارزشهایش عدول نکرده و همیشه ضِد فرهنگِ ارتجاعی بوده است. برای من بیضایی و کیارستمی عزیز ترین هنرمندان ایرانی هستند و خواندن این کتاب هم لذتبخش بود. هر چند سوالات مصاحبه میتوانست به شکل بهتری مطرح شوند اما با توجه به حجم کتاب باید گفت که مناسب بودند.»
در ابتدای کتاب، دربارهی نام خانوادگی آقای بیضایی میخوانیم و درمییابیم که این اسم از کجا آمده است: «کلمه بیضایی از کجا میآید؟ از تخلص عموی بزرگم که شاعر بود. با آمدن شناسنامه، پدرم آن را به عنوان نام خانوادگی اختیار کرد و بعد نام خانوادگی همهی ما شد.»
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید معنای قهرمان چیست و قهرمانهای مردمی چگونه شکل میگیرند. به این قسمت از کتاب توجه کنید: «هر کسی می تواند دست به عمل بزند و تبدیل به یک قهرمان شود، چون هیچ کسی قهرمان به دنیا نمیآید و این ما هستیم که در شرایط و موقعیتها انتخاب می کنیم که چه کسی باشیم.»
در بخشی از کتاب، کارگردان به عشق خود به مردم ایران اشاره میکند و توضیح میدهد که چه چیزی باعث شده است تا عاشق این مردم شود: «عاشق این مردم هستم، منتهی نه عاشق جهالتشان، بلکه عاشق استعداد نهفته در درون آنها که روزی باعث جهش آنها خواهد شد.»
نوشابه امیری متولد 1331، گوینده و روزنامهنگار ایرانی است که به فعالیتهای متعددی نظیر روزنامهنگاری، گویندگی رادیو، دوبله، فیلمنامهنویسی و نقد فیلم مشغول بوده است. وی همچنین همسر هوشنگ اسدی روزنامهنگار و منتقد فیلم است. امیری مصاحبههای زیادی با افراد اهل قلم، فرهنگ و سیاست داشته است. همچنین از او به عنوان اولین خبرنگار زن ایرانی که با امام خمینی (ره) مصاحبه کرده است یاد میشود.