نام من سرخ

ماجراهای کتاب نام من سرخ در شهر استانبول و در زمان زمامداری سلطان مراد سوم روایت می‌شود. داستان از آنجا آغاز می‌شود که سلطان مراد سوم به هنرمندان کشورش دستور می‌دهد تا آثار مصوری از فتوحات و دستاوردهای او با تقلید از سبک نقاشان اروپایی خلق کنند. از آنجا که هنرمندان مسیحی اروپایی هنجارها و اصول متفاوتی را در مقایسه با هنرمندان جهان اسلام دنبال می‌کنند، تعارضاتی فرهنگی آشکاری میان آثار هنری اروپایی و خاورمیانه‌ای وجود دارد. به همین دلیل ممکن است بسیاری از نخبگان و دربار امپراطوری عثمانی که تعلقات مذهبی شدیدی دارند، پروژه را کفرآمیز خطاب کنند و به مخالفت با آن بپردازند.

درنتیجه نقاشان و مینیاتوریست‌ها تصمیم می‌گیرند تا پروژه را به شکل مخفیانه پیش ببرند تا با مخالفتی از سوی دربار و نخبگان مواجه نشوند. اما در این میان یکی از نقاشان پروژه به ناگهان ناپدید می‌شود و نقاشی‌هایش نیمه‌کاره باقی می‌مانند. کسی از سرنوشت این نقاش خبر ندارد و حادثه فوق باعث ایجاد یک موج وحشت و ترس در میان هنرمندان می‌گردد. تنها سرنخی که برای یافتن قاتل نقاش مفقود باقی‌ می‌ماند، آثار نیمه‌کاره‌ی اوست. باقی این ماجرای جذاب را می‌توانید در کتاب نام من سرخ دنبال کنید.

نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره کتاب نام من سرخ چیست؟

«این کتاب فقط در مورد یک ماجرای رازآلود قتل نیست، بلکه یک سفر اکتشافی به دنیای هنر و تاریخ است. در واقع باید گفت که کتاب نام من سرخ دریچه‌ای به دنیای نقاشی و مینیاتور است. داستان کتاب در هر فصل، توسط یک راوی متفاوت جلو می‌رود و مخاطب اصلا احساس خستگی نمی‌کند. این موضوع باعث شده است تا ماجراها را از دریچه‌های مختلفی دنبال کنید. راستی این نکته را هم اضافه کنم که در کتاب از هنرمندان، نویسندگان و شاعران ایرانی نیز یاد شده است. در گوشه و کنار کتاب ‌می‌توانید نمونه‌های زیادی از اشعار، داستان‌ها و حکایت‌های سعدی، فردوسی و نظامی بیابید که برای من ایرانی بسیار افتخارآمیز است. به هر حال پیوندهای فرهنگی، مذهبی و تاریخی عمیقی میان ملت ترکیه و ایران وجود دارد و این قضیه بهخوبی در کتاب مشخص است. ضمن اینکه خود نویسنده هم علاقه زیادی به تاریخ و ادبیات ایران دارد؛ مثلا او عاشق داستان خسرو و شیرین بوده و در کتاب هم اشارات زیادی به داستان عاشقانه‌ی آن‌‌ها کرده است. به هر حال خواندن کتاب را به همگان توصیه می‌کنم؛ به ویژه آن‌هایی که عاشق تاریخ، هنر و نقاشی هستند.» این بخشی از نظر محمدجواد فرج‌الهی درباره‌ی کتاب نام من سرخ بود.

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند

اورهان پاموک در طول کتاب خود ماجراهای عاشقانه بسیاری را روایت می‌کند که از جمله می‌توان به بخشی از داستان عشق حسن به بیوه‌ی برادرش اشاره کرد: «ترک خانه‌ی شوهر مفقودم، همان‌طور که انتظارش را داشتم، عشق وسواس‌گونه و نامحترمانه‌ای را که حسن به من داشت به عطشی ناامیدانه اما قابل‌احترام تبدیل کرد. از آنجا که می‌دانست پدرش او را یاری نخواهد کرد، به‌جای تهدید، نامه‌های عاشقانه‌ای می‌فرستاد که گوشه‌ی هر کدام پرنده یا شیری با قطره اشکی در گوشه‌ی چشم و آهوانی محزون نشسته بودند. اگر این‌ها را دوست نقاش و شاعرمسلکی برایش ننوشته باشد، اعتراف می‌کنم هنگامی‌که با او زیر یک سقف زندگی می‌کردم، خیال پربارش را نشناخته‌ام. از شما چه پنهان، این اواخر، مدام نامه‌هایش را می‌خوانم».

همچنین نباید از جملات قصار و پرمعنایی کتاب غافل شد. برای مثال به این جمله از کتاب توجه کنید: «سگ‌ها هم صحبت می‌کنند، اما فقط برای کسانی که می‌دانند چگونه گوش کنند». پاموک در طول کتاب بسیار هم به بیان توصیفاتی از هنر و نقاشی می‌پردازد؛ مثلا: «نقاشی سکوت فکر و نوای بینایی است»، «هنر واقعی، رسیدن به یک اثر زیبای بی‌نظیر است؛ به شرط آنکه هیچ اثری از خود هنرمند در کارش دیده نشود» و «اگر نمی‌خواهی عشقت به نقاشی و هنر را از دست بدهی، هیچ وقت به عنوان یک شغل به آن‌ها نگاه نکن». به هر حال کتاب نام من سرخ به قدری محتوای عمیق دارد که می‌توان هزاران جمله‌ی آموزنده و پربار از آن مثال زد.

درباره نویسنده کتاب نام من سرخ

اورهان پاموک، نویسنده و رمان‌نویس سرشناس اهل ترکیه، فارغ‌التحصیل رشته‌ی روزنامه‌نگاری بوده اما هیچ‌گاه در این زمینه فعالیتی نداشته است. با این حال پاموک برنده جایزه نوبل ادبیات و استاد رشته‌ی ادبیات تطبیقی در دانشگاه کلمبیا است. او اولین کتابش را با نام «جودت بیک و پسرانش» در سال 1982 میلادی منتشر کرد که برنده‌ی جایزه‌ی نوبل در سال بعد شد. او همچنین رمان «برف» را در سال 2002 نوشته است که اولین اثر سیاسی‌اش به شمار می‌رود. نیویورک تایمز، از نسخه انگلیسی این رمان به عنوان یکی از ده کتاب برتر سال 2004 میلادی یاد کرده است.

اما بی‌شک معروف‌ترین اثر اورهان پاموک که وی را به شهرتی جهانی و بی‌نظیر رساند، رمان نام من سرخ است. او این کتاب را به دلیل علاقه‌ی شخصی‌اش به نقاشی نوشته و در مصاحبه‌ای با علیرضا غلامی، انگیزه‌ی نوشتن کتاب را این‌گونه توصیف کرده است: «بین ۷ تا ۲۲ سالگی‌ام می‌خواستم نقاش شوم. بعدها وقتی نویسنده مشهور ترک شدم همیشه دوست داشتم درباره لذت نقاشی بنویسم. می‌خواستم توصیف کنم که نقاشی کردن چه حسی دارد و یک نقاش چه عقایدی دارد». از سایر آثار اورهان پاموک‌ می‌توان به «قلعه سفید»، «کتاب سیاه» و «زنی با موهای قرمز» اشاره کرد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید او تا به حال دو بار به ایران سفر کرده است.

برای مشاهده موارد مرتبط می‌توانید به دسته‌بندی خرید رمان مراجعه کنید.