کتاب رضاشاه و قشون متحدالشکل یک کتاب تاریخی است که به اتفاقات پیرامون ارتش رضاشاه میپردازد. باقر عاقلی این کتاب را در سال 1379 شمسی به زبان فارسی نوشت. او در کتاب رضاشاه و قشون متحدالشکل، از شکلگیری قشون متحدالشکل برای ما میگوید و مسئولیت آن را در رویدادهای دوران سلطنت رضاشاه بررسی میکند.
باقر عاقلی همچنین به تحلیل نقش این قشون در سرکوب ناآرامیها و شورشهای آن زمان میپردازد. او سپس نحوهی فروپاشی قشون متحدالشکل ابتدای جنگ جهانی دوم را توضیح میدهد که شما میتوانید تمام این مطالب را در کتاب رضاشاه و قشون متحدالشکل دنبال کنید.
نویسنده در پیشگفتار کتاب، دربارهی تاریخ ایجاد و پایان قشون متحدالشکل نوشته است که آن را با یکدیگر میخوانیم: «این کتاب اثری است مستند و تحقیقی که دربارهی قشون رضاخان تنظیم و تدوین گردیده است. فرمان تشکیل قشون متحدالشکل در روز 14 دیماه 1300 صادر شد و از اول فروردین 1301 موجودیت خود را اعلام کرد و در سوم شهریورماه 1320 ظرف دو روز منهدم گردید.»
در ادامه دربارهی غارت و چپاول اموال مردم توسط قشون نظامی رضاشاه و نحوهی برخورد او با این موضوع میخوانیم: «رضاخان خیلی زود توانست ارتش مجهزی برای خود تدارک ببیند و تمام دوستان و رفقای خود را در قزاقخانه، به مقامات شامخ نظامی منصوب نمود. اساس و نیت آنها بر مبنای چپاول و غارت بود، همانطور که خود وی نیز همین رویه را داشت... برخی از آنان در غارت اموال مردم و کشتار ایلات و عشایر آنچنان سبعیت نشان دادند که رضاخان به مجازات آنها برخاست و حاصل غارتهای آنها را از چنگشان خارج کرد و به خزانه خود ریخت. برخی از آنان را نیز به زندان افکند و از کسوت نظامیگری خارج ساخت.»
نویسنده در انتهای پیشگفتار، دربارهی منابع موجود این کتاب صحبت کرده است. به این قسمت از کتاب توجه کنید: «دربارهی ارتش ایران در عصر پهلوی کتب زیادی منتشر نشده است. یکی از دلایل عدم انتشار حقایق ارتش به علت محرمانه بودن آن میباشد... دربارهی قشون متحدالشکل در دوره رضاشاه، بعد از شهریور بیست و آزادی مطبوعات، چندین کتاب انتشار یافت که بیشتر در زمینهی فروپاشی ارتش بود که نکات مهمی در بر داشتند.... نگارنده از سالیان پیش در صدد تهیهی کتابی پیرامون قشون متحدالشکل رضاخان بودم و بیشتر مطالب را از مصاحبه با اشخاص مطلع به دست آوردهام و اکنون آن را تقدیم خوانندگان ارجمند مینمایم.»
باقر عاقلی، نویسنده، روزنامهنگار و مورخ ایرانی، زادهی سال 1308 شمسی در شهر قزوین است. او که فارغالتحصیل دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران بود، دکترای تاریخ خود را از دانشگاه میشیگان در ایالات متحده آمریکا دریافت کرد. عاقلی که در طول عمر خود بیش از 25 جلد کتاب تاریخی و سیاسی نوشته، عمدهی تمرکزش بر دورههای قاجاریه و پهلوی بوده است.
او سرانجام در سال 1392 شمسی به دلیل ایست قلبی از دنیا رفت. از میان آثار باقر عاقلی میتوان به «داور و عدلیه»، «تیمورتاش»، «خاطرات سیاسی محمد ساعدمراغهای»، «قوامالسلطنه»، «خاندانهای حکومتگر ایران»، «شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران» و «نخستوزیران ایران» اشاره کرد.
برای مطالعه بیشتر کتاب های تاریخ ایران می توانید به صفحه خرید کتاب تاریخی مراجعه نمایید.