تاریخ علم
«تاریخ علم؛ تبیین جهان هستی» کتابی است علمی و بسیار جذاب از «استیون واینبرگ» که در سال 2015 برای اولین‌بار به انتشار رسیده است. «تاریخ علم؛ تبیین جهان هستی» کتابی است سراسر علمی و فلسفی از دل تاریخ هستی که نویسندۀ آن، در سال 1979 برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک شده است.
«تاریخ علم؛ تبیین جهان هستی» کتابی است متشکل از درس‌ها، مقالات، گفته‌ها و تجربیات نویسنده در مقام یک استاد درس «تاریخ علم» در دانشگاه است. این اثر مسیری به دارازی تاریخ تعقل بشری را از دوران یونان باستان تا عصر حاضر را می‌پیماید و در این حین، کنکاشی عمیق از چگونگی تشکیل چیزی که آن را «علم» تلقی می‌کنیم، به مخاطب ارائه می‌دهد.
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد و خاص کتاب در این است که نویسندۀ آن برخلاف دیگر کتاب‌های «تاریخ علم» موجود ( که اکثرا تاریخدان و مورخ هستند)، یک فیزیکدان بسیار برجسته و بزرگ است. این ویژگی موجب شده است تا مخاطب با مطالعۀ این کتاب از دریچۀ جدیدی به مقولۀ تاریخ علم نگاه کند و از آن بهره‌برداری کند.
نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره کتاب تاریخ علم؛ تبیین جهان هستی چیست؟
نظر برخی از روزنامه، مجلات و افراد مشهور راجع به کتاب «تاریخ علم؛ تبیین جهان هستی» را با هم بخوانیم:
«تاریخی حساب‌شده و متفکرانه» مجله نیویورکر
«مسیر طولانی تاریخ علم تا رسیدن به روش‌های مدرن برای مورخان تاریخ علم یک مسیر پیموده‌شده و قدیمی است، اما در خلال توصیف این عناوین آشنا، استیون واینبرگ یک نقطه‌نظر متفکرانه و مکمل راجع به تاریخ علم را، ارائه می‌دهد.» روزنامه واشنگتن پست
«این کتاب فلزِ کم‌ارزشِ تاریخ علم را به طلای ناب بدل می‌کند! در واقع، این کتاب تاریخ علم را به تاریخی طولانی، شگفت‌انگیز و باشکوه از کشمکش انسان بر سر فهم طبیعت تبدیل می‌کند که تا زمان حال نیز ادامه دارد. فقط دانشمندی متهعد مانند استیون واینبرگ که از هوش، تجربه و دیدی وسیع برخورددار است، می‌تواند چنین کتابی را بنویسد.» ایان مک یوون
بخشی از نظر خواندنیِ ثبت شده در سایت «طاقچه» این چنین است:
«کتاب تاریخ علم چند ویژگی خوب دارد: 1-آنگونه که پیداست نویسنده برای پرداختن به شخصیت‌های علمی موردنظر خود متون تاریخی زیادی را مطالعه کرده و از دیگران کمک زیادی گرفته ، زیرا بسیار بعید است که خود او این آثار را شخصا خواننده باشد! پس در پرداختن به جزئیات فرد دقت زیادی به خرج داده است. تعداد کسانی که از آنها نام برده شده نیز کم نیست. ٢- جانبداری نکردن از کسی. معمولا در کتاب‌های دیگر اشخاص بسیار خاص و دست‌نیافتنی توصیف می‌شوند!! ۳- کتاب می‌تواند منبع بسیار خوبی برای دانشجویان و علاقمندان به درک کار افراد تاثیرگذار در فیزیک باشد.»
جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند
به بخش بلند و جالب زیر که از زبان نویسنده برای بیان چگونگیِ خلق کتاب حاضر گفته شده است، توجه کنید:
«من یک فیزیکدان هستم نه مورخ، ولی طی چند سال اخیر به شدت به تاریخ علم علاقمند شده‌ام. این یک داستان فوق‌العاده و یکی از جذاب‌ترین آنها در تاریخ بشر است. دانشمندان زیادی هم هستند از جمله خود من که از این تاریخ بهره‌برداری فراوانی برده‌اند. دانش قدیم می‌تواند کمک و راهنما برای تحقیقات امروزی باشد. همچنین دانش حاصل از تاریخ علم، انگیزه‌ای برای پیشبرد کارهای فعلی بسیاری از دانشمندان است. امیدواریم که تحقیقات ما نیز بخش هر چند کوچکی از تاریخ بزرگ علوم طبیعی محسوب شود. با اینکه در کارهای قبلی‌ام اشاراتی به تاریخچه علم داشته‌ام، در این کتاب بیشتری روی فیزیک و نجوم از حدود قرن نوزدهم تا به امروز متمرکز شده‌ام. هر چند در این دوران چیزهای تازه فراوانی آموخته‌ایم، اهداف و استاندارهای علوم فیزیک خیلی تغییر نکرده‌اند. اگر فیزیکدانان در سال 1900 ، از مدل استاندارد کیهان شناسی یا فیزیک ذرات بنیادی آگاهی داشتند، می توانستند موضوعات جالبی را کشف کنند، ولی دانشمندان در جستجوی قوانینی بودند که دارای فرمول‌بندی ریاضی باشند و از نظر تجربی نیز مورد تایید قرار گرفته باشند تا بتوانند پدیده‌هایی را که وجود دارند، توصیف نمایند.
مدتی قبل تصمیم گرفتم که خیلی عمیق‌تر درباره دوران اولیه تاریخ علم، زمانی که اهداف و استاندارهای علمی هنوز به شکل فعلی درنیامده بودند، تحقیق کنم. طبق رسوم آکادمیک، هرگاه می‌خواهیم در مورد موضوعی چیزی فرا بگیریم، داوطلبانه به تدریس درباره آن موضوع می‌پردازیم. طی یک دهه اخیر، در دانشگاه تگزاس بارها و بارها کلاس‌هایی درباره تاریخچه فیزیک در مقطع کارشناسی و برای دانشجویانی که هیچ پیش‌زمینه‌ای دربارۀ علوم، ریاضیات یا تاریخ نداشته‌اند، دایر کرده‌ام. این کتاب حاصل مقالات و درس‌هایم در این کلاس‌هاست. ولی با گذشت زمان، توانستم مطالبی فراتر از یک روایت ساده، گردآوری کنم. این کتاب چشم‌اندازی است از فعالیت‌های دانشمندان عصر جدید، درباره علوم قدیم.»
درباره نویسندۀ کتاب تاریخ علم؛ تبیین جهان هستی
«استیون واینبرگ» فیزیکدان پیشکسوت و بسیار سرشناس آمریکایی است. او علاوه‌بر دریافت جایزۀ نوبل فیزیک در سال 1979، در سال 2004 موفق به دریافت مدال ملی علوم آمریکا نیز شده است.
از جمله آثار مهم او که به فارسی تیز ترجمه و چاپ شده‌اند، می‌توان به کتاب‌های «افکار سوم»، «سه دقیقه اول» و «رویای نظریه نهایی» اشاره کرد.
سایر آثار استیون واینبرگ
کتاب‌های پیشنهادی
خریداران این کتاب، کتاب‌های زیر را هم خریده‌اند
