6 شهریور 1401
2889 بازدید

7 رمان فلسفی که خواندنشان خالی از لطف نیست

    در این مطلب می‌خوانید:

خواندن رمان فلسفی برای علاقه‌مندان به دو ژانر فلسفه و ادبیات داستانی سرشار از لذت است. رمان فلسفی همچنین به کسانی که می‌پرسند فلسفه را از کجا شروع کنیم پیشنهاد می‌شود. مباحث سنگین فلسفی و تفکر نقادانه در رمان‌های فلسفی کم‌کم به ذهن خوانندگان علاقه‌مند به فلسفه و نوجوانان تزریق می‌شود. این کتاب‌ها علاوه‌بر سرگرمی همیشه آموزنده هستند و مثل ورزشی برای ذهن عمل می‌کنند. از خواندن این رمان‌های فسلسفی غافل نشوید:

دنیای سوفی

دنیای سوفی ۱۴ساله از روزی دگرگون شد که دو نامه از فردی ناشناس دریافت کرد. نامه‌ها حاوی دو سوال بودند: «تو چه کسی هستی؟» و «این جهان از کجا آمده است؟». فرستندۀ این نامه‌ها و نامه‌های بعدی که برای سوفی ارسال می‌شوند، فیلسوف 50ساله‌ای به نام آلبرتو ناکس است که سعی دارد تاریخچۀ فلسفه را به ساده‌ترین شکل به سوفی آموزش دهد. خوانندۀ کتاب «دنیای سوفی» مانند یکی دیگر از شاگردان وی در این آموزش سهیم می‌شود و شروع به فراگیری تاریخ فلسفه و نظریۀ فیلسوفان بزرگ می‌کند.

 ماجرای زندگی شخصی سوفی که به‌عنوان جریان فرعی داستان پیش می‌رود، جذابیت خاصی به این کتاب بخشیده و خواندن آن را برای نوجوانان نیز لذت‌بخش ساخته است. درس‌های فلسفی، سوال‌های کاربردی سوفی در مورد عقاید فیلسوفان، استعاره‌های ساده از مضامین دشوار فلسفی و پایان‌بندی رضایت‌بخش داستان، از از دیگر نقاط قوت کتاب «دنیای سوفی» هستند.

 در «دنیای سوفی» به نویسندگی یوستین گردر نویسندۀ نروژی، می‌آموزید چگونه بیاندیشید و چگونه سوال کنید. این رمان فلسفی برای نوجوانان و بزرگسالانی که در ابتدای راه یادگیری فلسفه قرار دارند، یک شروع هیجان‌انگیز و عالی به‌شمار می‌رود.

دختر پرتقالی

رمان «دختر پرتقالی» نمونۀ دیگری از قلم توانای یوستین گردر در آموزش فلسفه به ساده‌ترین شکل است. او در نگارش این رمان آسان‌خوان و پرکشش نیز خوش درخشیده و موضوعات اساسی زندگی و هستی را در قالب نامه‌های یک پدر به فرزندش بیان کرده است.

داستان «دختر پرتقالی» در مورد دختری است که پدر جورج سال‌ها پیش در مترو ملاقات کرده و حالا که یازده سال از فوت پدر می‌گذرد، جورج قادر است از گذشتۀ او از طریق نامه‌هایی که از خود به جا گذاشته مطلع شود. برخلاف رمان درخشان «دنیای سوفی» که بیشتر فانتزی بوده و تخیل در ماجرای  آن راه دارد، رمان «دختر پرتقالی» به زندگی واقعی نزدیک‌تر است. این رمان فلسفی عاشقانه به زندگی واقعی خود یوستین گردر نیز  بی‌شباهت نیست.

رمان «دختر پرتقالی» یک رمان فلسفی برای نوجوانان است که بسیار آموزنده و جذاب است و البته بزرگسالان نیز از خواندن آن لذت خواهند برد.

چنین گفت زرتشت

فریدریش ویلهلم نیچه فیلسوف، شاعر، آهنگساز، لغت‌شناس، استاد زبان و جامعه‌شناس  مشهور آلمانی است. او عنوان کتاب خود با نام «چنین گفت زرتشت» را با الهام از زرتشت، پیامبر ایرانی انتخاب کرده و عقاید خود را از زبان او در این کتاب بیان نموده است. «چنین گفت زرتشت» بهترین کتاب فلسفی نیچه و مهم‌ترین اثر او به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: پرفروش ترین کتاب های روانشناسی را بشناسید

در این کتاب زرتشت در پی کشف و شهود معنای زندگی، سال‌ها در رشته کوه‌های آلپ ریاضت کشیده و زیسته است. او  برای انتشار و نقد اندیشه‌هایش، به محل زندگی مردم قدم می‌گذارد اما آرمان‌ها و عقاید وی بر آنها موثر واقع نمی‌شود و به دیدۀ تحقیر و تمسخر به وی می‌نگرند. زرتشت چندین‌بار این فراز و فرود از کوه به روستا و از عزلت به جمع را در پی فهم و تصدیق آموزه‌هایش در باب حقیقت به انجام می‌رساند و هر بار مفاهیم و نظریه‌های عمیقی به خوانندگان اثر ارائه می‌دهد.

یادداشت‌های زیرزمینی

یادداشت‌های زیرزمینی» اثر فئودور داستایفسکی است و  یکی از عجیب‌ترین رمان‌های اوست که به‌عنوان اولین رمان اگزیستانسیالیسم شناخته می‌شود و در آن به پیچیده‌ترین جنبه‌های روانشناختی انسان پرداخته شده است.

راوی داستان قبلا شغلی دولتی داشته اما اکنون از زندگی عادی فاصله گرفته و زندگی در زیرزمین را برای خود برگزیده است. او با فاصله گرفتن از جامعه و روند معمولی زندگی انسان‌ها، داستانی پراحساس، گزنده و خودمتناقض را روایت می‌کند که هجومی همه جانبه به آرمان‌گرایی‌های اجتماعی، و گواهی بر سرشت اساسا غیرمنطقی انسان است. او نسبت به همه‌چیز شکایت دارد. داستان از دو قسمت تشکیل شده است. در قسمت اول این رمان فلسفی روانشناسی که «تاریکی» نام دارد، این مرد شخصیت خود و نحوه ی جهان بینی‌اش را شرح می‌دهد. در قسمت دوم  با عنوان «بر برف غم‌ناک» یادداشت‌هایی را درباره‌ی حوادث و پیشامدهای زندگی او می‌خوانیم.

آینه‌ای در تاریکی

«آینه‌ای در تاریکی» یک رمان فلسفی ایرانی جالب‌توجهی است که توسط شهاب میردار نوشته شده است. او نویسندگی را به‌طور حرفه‌ای از سال 1395 با نگارش کتاب «آخرین انسانی که حق انتخاب داشت» آغاز کرد و کتاب «آینه‌ای در تاریکی» اولین کتاب او در حوزۀ ادبیات فلسفی است که در سال 1397 به چاپ رسید.

میردار در کتاب خود به شیوه‌ای استادانه و با قلمی توانا ژرفای واقعی مسائلِ به ظاهر پیش‌پاافتاده را به رخ می‌کشد. در این کتاب آنچه هر روزه با آن روبه‌رو هستیم و رنگ عادت به خود گرفته اما این تسلسل بی‌حاصل به باد انتقاد گرفته می‌شود و این حقیقت که چگونه اسیر جبرهای زندگی هستیم، مانند سیلی به صورت‌مان کوبیده می‌شود. جستن روح در کالبد هر پیشامدی از نقاط قوت این نویسنده است.  برای مثال سرنوشت متفاوت کتاب‌ها را از زبان «آینه‌ای در تاریکی» بخوانید:

«یک شومینه ی بزرگ در یک گوشه از اتاق، درست در جای محلِ تلاقیِ پنجره و دیوارِ ضلعِ مجاورش، قرار گرفته است. شومینه‌ای که گویا سال‌هاست از آن استفاده نمی‌شود. چرا که مدفنِ کتابهای کوچک و تکه‌پاره‌ای شده بود که انگار قرار است روزی یک کبریت، صفحات‌شان را دوباره به گرمایِ زمان چاپ‌شان نزدیک کند و بعد به همان دما برساند. از آن دما بگذرد و به چیزی آنها را بدل کند که تابه‌حال نبوده اند. این کتاب‌ها باید خوشحال باشند که به یک امیدی در آن شومینۀ خاموش جای گرفته اند. اینکه یک کتاب از حرکاتِ تکراری چشم‌ها خسته شود طبیعی است. اینکه دستِ افراد مختلف تنها برای آنکه بفهمند در صفحۀ بعد چه چیز پنهان کرده، آنها را ورق بزنند. اینکه چشم‌های آنها همیشه از کلماتِ اولِ صفحه شروع کنند و به کلمۀ آخر برسند. همه‌چیز انگار از قبل برنامه‌ریزی شده باشد.»

همه می‌میرند

نامیرا بودن و داشتن عمر جاودان حتی برای کسانی که زندگانی را چنان جذاب نیافته باشند، وسوسه‌انگیز می‌نماید. در جریان کتاب «همه می‌میرند» نیز زنده ماندن و دیدن آنچه در آینده رخ خواهد داد و جامۀ عمل پوشاندن به اهداف والایی که در ذهن فوسکا است، انگیزۀ لازم را به او می‌دهد تا اکسیر جوانی را بنوشد.

«همه می‌میرند» یک رمان فلسفی معروف است که توسط سیمون دوبووار نویسنده و فیلسوف اگزیستانسیالیست نوشته شده است. دوبووار در این رمان به سراغ یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های بشریت یعنی مرگ رفته است. در این کتاب با دیدگاه جدیدی به مرگ و نامیرایی نگریسته شده و خواننده بارها از خود خواهد پرسید: به‌راستی مرگ بلایی است که بر زندگی حادث می‌شود یا موهبتی که به آن اعطا شده است؟

آونگ فوکو

رمان «آونگ فوکو» یک نمونۀ بی‌نظیر و منحصربه‌فرد از تلفیق ادبیات فلسفی با رئالیسم جادویی است. امبرتو اکو نویسنده، فیلسوف و نشانه‌شناس ایتالیایی برای نوشتن این کتاب پربار، طی هشت سال بیش از هزاروپانصد کتاب را در زمینه‌های نجوم، تاریخ، بشقاب پرنده‌ها، کیمیاگری، فراماسونری، داروسازی، عرفان اسلامی، متون لاادری و... مطالعه کرده است.

او انگیزه و ایدۀ اولیۀ نوشتن این رمان را از موزۀ هنر و صنعت پاریس و وجود ابداعات و اکتشافات جالب موجود در آن کسب کرد. داستان کتاب با ماجراجویی سه تن از کارکنان یک سازمان انتشارات به‌عنوان ویراستار آغاز می‌شود و در ادامۀ این کتاب، حجم اطلاعات مختلفی که در پس اندیشه‌های فلسفی وارد ذهن مخاطب می‌شود به حدی است که پس از خواندن آن به یک استراحت طولانی نیاز پیدا خواهید کرد.

بیشتر بخوانید: بهترین کتاب‌ها برای شناخت زنان

این رمان واقعیت‌های کوچک و بزرگ سیاره را در قالب داستان‎های فلسفی کوتاه و به‌مثابۀ نشانه‌هایی پنهان و آشکار بررسی می‌کند و علاوه‌بر پاسخ دادن به سوالات فلسفی، سوالات جدید بسیاری در ذهن خواننده ایجاد می‌کند. راوی این کتاب اسرارآمیز یک شخصیت کامپیوتری به نام ابولانا است. این داستان در ادامه از فلسفه و تاریخ هم فراتر رفته و پا به ژانر پلیسی-معمایی می‌گذارد.

اگر طرفدار هریک از این ژانرها هستید یا مایلید یک ترکیب عجیب از همۀ آنها را مطالعه کنید، خواندن «آونگ فوکو» را به شما پیشنهاد می‌کنم.

برای خرید آنلاین کتاب های فوق و بسیاری کتاب های دیگر می توانید به سایت خرید آنلاین کتاب بوکلند مراجعه نمایید.

این مطلب را به اشتراک بگذارید:
نظرات کاربران
ملینا
1401/12/26
خیلی مطلب خوبی بود.ممنون
آرزو
1401/11/9
به نظرم همه نوجوونا باید کتاب دنیای سوفی رو بخونن. البته برای کسی که تا حالا کتاب فلسفی نخونده هم خیلی کمک کننده ست.
نظر خود را بنویسید:
پربازدیدترین مطالب