-
در این مطلب می‌خوانید:
حتما در زندگی بسیاری از ما پیش آمده تا به طور ممتد و شاید آزاردهنده به چیزی بیاندیشیم که الزامی برای آن پیدا نکنیم. کلمه‌ای در ذهن‌مان مدام تکرار شود، شک کنیم که شعله‌ی گاز را خاموش کرده‌ایم یا نه، اضطراب این را پیدا کنیم که به نزدیکان‌مان آسیب بزنیم و... . وقتی موضوعی تکرارشونده باعث تنش و اضطراب درون‌مان بشود، به وسواس فکری عملی مبتلا شده‌ایم. میان بیماری‌های روانی که انسان امروزی به آن مبتلا می‌شود، وسواس فکری برای اطرافیان بیمار، مریضی خطرناکی محسوب نمی‌شود اما می‌تواند خود شخص را آزرده کند و از اعمال روزمره‌اش باز دارد. روانشناسی نوین کوشیده است راهکارهای درمان وسواس فکری را برای مقابله با این مشکل برای بیماران شرح دهد و شرایط درمان را به وجود بیاورد تا آسودگی مطلوب به شخص مبتلا دوباره بازگردد، به همین منظور سعی کرده‌ایم امروز در بلاگ سایت خرید آنلاین کتاب بوکلند به معرفی بهترین کتاب‌های درمان وسواس فکری در این حوزه بپردازیم:
رهایی از افکار وسواسی
در بخشی از این کتاب مثال قابل توجهی آورده شده است: «مایکل در حال رانندگی این فکر به ذهنش خطور می‌کرد که بلافاصله مرتکب خطای انحراف به چپ می‌شود. او فکر می‌کرد: "چقدر برای من عجیب و غریب است که چنین افکاری به ذهنم خطور کند! من آدمی نیستم که در حین رانندگی به کسی آسیب بزند." امّا دیوید نیز همین فکر به ذهنش خطور می‌کند و بلافاصله فکر می‌کند: "آه، خدای من. این فکر احمقانه چیست که به ذهنم خطور کرده است. چرا باید چنین فکری داشته باشم؟ ممکن است باعث کشتن افراد شوم. چی می‌شود اگر طبق این فکر عمل کنم؟ این افکار به ذهن آدم‌های بدطینت می‌رسند.» این فکر می‌تواند مایکل را واقعا آزار دهد و مایکل کنترلی روی آن نداشته باشد، دچار استرس شود و لحظه‌هایش ناخوشایند بگذرند.
کریستین پوردون و دیوید کلارک در حوزه‌ی وسواس شناسی پژوهش‌های گسترده‌ای داشته‌اند، به گفته‌ی خوانندگان بسیاری این اثر بهترین کتاب برای درمان وسواس فکری بوده و به زبانی ساده به شرح وسواس‌های مختلفی پرداخته است که ممکن است در زندگی بسیاری از ما رخ دهد. تاثیر مثبت این کتاب بر خوانندگانش و راهکارهایی که برای رهایی از این افکار مطرح کرده، باعث شده یکی از مورد توجه‌ترین آثار حوزه‌ی کنترل وسواس فکری به حساب بیاید.
وسواس و درمان شناختی رفتاری آن
از آغاز روانپزشکی پرداختن به حوزه‌ی وسواس فکری عملی بسیار مهم لحاظ شده و برجسته‌ترین روانپزشکان، بر روی بیماری اختلال وسواسی بیماران‌شان کار کرده‌اند. این اثر از جاناتان اس آبراموویتز با بررسی نمونه‌های تاریخی راهکارهای درمانی اختلال وسواس فکری عملی، به آزمایش‌های درمانی این حوزه پرداخته است. از همین رو به روش‌های برخورد عملی ساختاریافته‌ای همراه با مطالب آموزشی اشاره کرده که برای بیماران و روان‌درمان‌گران منبع مهم و قابل‌توجهی به حساب می‌آید.
غلبه بر وسواس
عناوین مهمی چون: "اختلال وسواس اجبار چیست، خودآزمایی، تعیین اهداف، چگونگی استفاده از رفتار درمانی برای غلبه بر نشانه‌های خود، تداوم کنترل و..." سرفصل‌های کتابی‌ست که لی بائر با عنوان «غلبه بر وسواس» نوشته است. افرادی که به بیماری خود و اختلالی که در ذهن و روان‌شان پدید آمده آگاه شده‌اند، با مطالعه‌ی این اثر با راهکارهایی برای درمان این اختلال مواجه خواهند شد و می‌توانند از آن به‌خوبی استفاده کنند.
دکتر بائر در حوزه‌ی درمان وسواس فکری عملی تخصص ویژه‌ای دارد و مقیاس‌هایی به خوانندگان خود برای شناخت اختلال‌شان معرفی می‌کند که طیف گوناگونی را در بر می‌گیرد. در این کتاب به داروهای موثر، تمرین‌ها و تداوم کنترل وسواس‌ها پرداخته شده است که برای روان‌درمان‌گران نیز بسیار مفید و کاربردی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: کتاب های روانشناسی چه فوایدی برای ما دارند؟
آشنایی با وسواس و شیوه‌های رهایی از آن
کتاب آشنایی با وسواس و شیوه های رهایی از آن که به زبانی بسیار ساده به آشنایی عموم جامعه با وسواس‌های فکری عملی پرداخته است، به سفارش دانشگاه آکسفورد و توسط پادمال دی‌سیلوا و استنلی راکمن نگاشته شده است. این متنِ نسبتا جامع و کاربردی برای مخاطبین تخصصی و غیرتخصصی روانشناسی مورد توجه بوده است.
اختلال وسواس که به مرور زمان می‌تواند بسیار فراتر از حد تصور پیش برود و بیمار را عاصی و زمین گیر کند، تا به امروز در روانپزشکی و روانشناسی جزء بیماری‌های بسیار شایع به حساب آمده و مطالعه و پژوهش در این زمینه همچنان ادامه داشته است. به گفته‌ی روانشناسان این کتاب درمان وسواس فکری نیز می‌تواند برای نزدیکان بیمارانی که از این نوع اختلال رنج می‌برند مفید واقع شود و امید است همراهان بیمار با مطالعه در این زمینه بتوانند مسیر درمان و تداوم کنترل وسواس را برای بیمار هموارتر کنند.
شناخت درمانی اختلال وسواس فکری عملی
بسیاری از بیمارانی که از افکار وسواسی و عملی رنج می‌برند کم‌کم منزوی شده و علائم افسردگی هم در آنها پدید می‌آید. یکی از راه‌های درمانی پیشنهادی از جانب روان‌درمان‌گران این عرصه به وجود آوردن شرایطی برای شناخت اختلالی است که فرد بدان مبتلاست. کتاب «شناخت درمانی اختلال وسواس فکری عملی» که توسط دکتر سابین ویلهلم و دکتر گایل استکتی نوشته شده است، مراحل شناخت این اختلال را به خوبی شرح داده و از همین طریق راهکارهایی را برای درمان معرفی می‌کند.
روانشناسان معتقدند این روش موثر می‌تواند دوره‌های عود بیماری را کوتاه کرده و به حداقل برساند. مسیر این نوع درمان در زمینه‌ی وسواس به جای تمرکز روی خلاصی از شر وسواس‌های فکری عملی، تغییر در عکس‌العمل‌هایی‌ست که فرد در اعمال وسواسی‌اش انجام می‌دهد، به گفته‌ی روانپزشکان و روانشناسان این روش می‌تواند به عنوان اقدامی عملی به غلبه بر وسواس کمک موثری داشته باشد.
درمان وسواس
کتاب درمان وسواس فکری و عملی که لی براسان در سال 2007 نوشته، یکی از آثار برجسته در میان منابع و کتاب‌هایی است که برای درمان وسواس فکری در جهان شناخته شده‌اند. نباید در مسیر درمان این اختلال عجله کرد، به مرور با انجام تمرین‌ها و راهکارها تغییر برای بیمار قابل مشاهده است، همچنین لذت از این تغییر و قدرت غلبه بر وسواس‌ها در مسیر درمان نیز اهمیت دارد. این کتاب سعی کرده است به این مهم هم بپردازد که چرا انسان‌ها به بیماری ocd مبتلا می‌شوند و تاثیر این اختلال در خانواده به چه شکل خواهد بود. لی براسان از روانشناسان بالینی در کمبریج است و کتاب‌های گوناگونی برای بیماری‌های مختلف روانی به چاپ رسانده است. در بخشی از این کتاب با اشاره به زیگموند فروید می‌خوانیم: «امروزه مردم، درباره فروید کم‍‌تر صحبت می‌کنند، اما برخی از عقاید او درباره ocdهمچنان پابرجاست.
فروید اظهار می‌دارد وقتی که اتفاقات ناخوشایندی برای افراد رخ می‌دهد و آنها هیچ کنترلی بر اوضاع ندارند، به شیوه‌ای جادویی درباره‌ی اینکه شرایط را تحت کنترل خود درآورند، فکر می‌کنند. مثلا کودکی که نمی‌تواند بر طلاق والدینش تاثیر داشته باشد، شروع می‌کند به انجام کارهایی که بر آن کنترل کافی دارد. مثلا اسباب بازی‌هایش را هر روز به یک شیوه مشابه می‌چیند و یا دست‌هایش را بسیار دقیق می‌شوید. اگر چه چنین رفتاری، اثر واقعی بر مساله ندارد اما باعث می‌شود که کودک احساس کند برخی از کارها را خودش می‌تواند انجام دهد و در کوتاه‌مدت به او کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشد. مثلا مرد جوانی به نام استیو که با مسائلی مواجه شده است، به این فکر می‌کند که «من باید تمام سربازها را دقیقا در یک صف قرار دهم، اگر چنین کاری را انجام دهم، امشب پدرم داد و بیداد نخواهد کرد». گاهی اوقات به نظر می‌رسد که برخی موارد مشابه با ocd رخ می‌دهد. شما نمی‌توانید رویدادهای ناخوشایند زندگی‌تان را کنترل کنید، بنابراین سعی می‌کنید که مسائل دیگری را تحت کنترل خود درآورید.»
بیشتر بخوانید: بهترین کتاب های روانشناسی که باید خواند
کتاب کار درمان وسواس
ادامه‌ی عنوان کتابی که جان اردن و دانیل دال‌کورسو «راهکارهای جدید برای درمان بهبود زندگی روزمره و دستیابی مجدد به آرامش ذهنی» است. این کتاب به مخاطب خود کمک می‌کند تا زمانی که صرف رفتارهای وسواسی می‌کند را کاهش دهد، مسائلی که موجب اضطراب در فرد می‌شود را معرفی کرده و به بیمار راهکارهایی ارائه می‌دهد که این اضطراب را نیز مدیریت کند. اگر در این زمینه مانعی وجود داشته باشد و بیمار در مقابل آن احساس شکست کند به طراحی برنامه‌هایی دیگر برای پیشگیری از آن می‌پردازد و سعی بر خنثی کردن موانع دارد. احساس توانایی مدیریت کردن این فضا برای بیمار و مراحل درمان او مهم است و با سهیم کردن مراحلی که در این کتاب معرفی شده بیمار می‌تواند رفتارهای اجباری‌اش را کنترل کرده و لذت آرامش زندگی پیش از این اختلال را بازیابد.
زمین بر پشت لاکپشت‌ها
زمین بر پشت لاکپشت‌ها، داستان رنج بی‌پایان، نوشته‌ی جان گرین رمانی در زمینه‌ی درمان و مقابله با افکار ناخوشایند و وسواس‌های فکری عملی‌ست. این رمان که در سال 2017 از سوی آمازون و گودریز به عنوان کتاب برگزیده انتخاب شد، شرح‌حال زنی است که به وسواس مبتلا بوده و در جست‌وجوی چگونگی مقابله با این موضوع دست به اقداماتی می‌زند و تجریباتی عاطفی نیز کسب می‌کند. نویسنده‌ی این کتاب که در بیمارستان کودکان سرطانی نیز کار کرده، تجربه‌ی زیسته‌ی خودش از مشاهده‌ی نزدیک مبارزه‌ی بیماران با بیماری‌هایی سخت باعث شده مسیر زندگی‌اش تغییر کند و سپس دست به نوشتن کتاب‌هایی در این زمینه برده است.
در جایی از کتاب زمین بر پشت لاکپشت‌ها می‌خوانیم: «کوچیک که بودم ناخن انگشت شست دست راستم رو تو انگشت وسطم فرو می‌کردم و حالا رو بند اول انگشت وسطم یه پینه‌ی عجیب شکل گرفته. حالا بعد از سال‌ها تکرارکردن این کار، می‌تونم خیلی راحت پوستش رو با ناخن بشکافم و روی این زخم رو با چسب زخم بپوشونم تا دچار عفونت نشه، ولی گاهی اوقات نگران می‌شم که نکنه عفونت کرده باشه و احساس می‌کنم باید چرکش رو خارج کنم و تنها راه انجام این کار هم بازکردن دوباره‌ی زخمه. باید دو طرفش رو با انگشت‌های دست چپ فشار بدم تا خونابه خارج شه... .» این کتاب به جهت اینکه در قالب‌های آموزشی و علمی نوشته نشده است و روایتی داستانی دارد، می‌تواند برای مخاطبان خود ویژگی‌های متفاوتی در زمینه‌ی غلبه بر وسواس‌ها و افکار آزاردهنده داشته باشد.
بیشتر بخوانید: 5 کتاب روانشناسی برای زنان
سخن آخر
از دست دادن آرامش روزمره در بخش‌های ساده‌ی زندگی می‌تواند بسیار آسیب‌زننده و ناخوشایند باشد. مطالعات روانشناسی این روزها به مخاطبین عام و خاص خود کمک می‌کند تا شناخت بهتر و عمیق‌تری نسبت به خویشتن حاصل کنند و اگر در خود یا اطرافیان‌شان رفتاری را می‌بینند که منجر به برهم خوردن آرامش طبیعی زندگی می‌شود، به کمک خود و دیگری برخیزند و به رفع موانع کمک کنند. سلامت روانی تک‌تک افراد جامعه در مسیر شکل‌گیری جامعه‌ی سالم تاثیرگذار بوده و باعث بالا رفتن کیفیت زندگی اجتماعی همگان نیز می‌شود.
برای مشاهده و خرید سایر آثار در حوزه کتاب روانشناسی می‌توانید به دسته بندی مربوطه مراجعه نمایید.
نظرات کاربران