«دختر سروان» رمانی است که نویسنده مشهور روسی، الکساندر پوشکین آن را نوشته است. نوشتن دختر سروان در سال 1836 به پایان رسید و یکی از آثار مهم پوشکین از آن زمان تا کنون بهحساب میآید. داستان این رمان در خلال شورش پوگاچف در قرن هجدهم جریان دارد. رویدادی تاریخی در روسیهٔ تزاری که در آن پوگاچف، یاغی و شورشی آن زمان، به مخالف با حکومت برخواسته است.
داستان دختر سروان دربارهٔ پیتر آندرویچ، نجیبزاده جوانی است که به ارتش روسیه میپیوندد. در دل این سفرِ دور و دراز با اتفاقات و افرادی مختلفی روبهرو میشود و در نهایت به مقصد میرسد. در آنجا با دخترِ سروان آشنا میشود و یک دل نه صد دل عاشق او میشود. بهطور خلاصه این رمان به بررسی مضامین عشق، وفاداری، افتخار و برخورد طبقات مختلف اجتماعی در روسیه در آن زمان میپردازد.
«دختر سروان» بهخاطر نمایش زنده وقایع و شخصیتهای تاریخی و همچنین تسلط پوشکین در زبان و داستاننویسی شهرت دارد. این کتاب اثری کلاسیک از ادبیات روسی در نظر گرفته میشود و اغلب در دورههای ادبیات روسی در روسیه و در سراسر جهان خوانده میشود.
یکی از مخاطبان نوشته است:
ترجمه آقای خانلری را خواندم که بسیار روان و شیرین بود. از آقای خانلری که سرآمد ادبیات معاصر است، غیر این هم انتظاری نباید داشت. درباره داستان هم باید بگویم که رسا و شیوا بود و از آن جهت که ریشههای آن در واقعیت بود، داستان برایم جذابتر هم میشد.
دیگری مینویسد:
نویسندگان روسی بهویژه پوشکین در بیان روزگار مردم عادی، چیرهدست هستند. آنها با چشمان باز در جامعه خود زیستهاند تا بتوانند تفریح، دعوا و جنگ، فقر، عشق و مانند اینها از مردم عادی را بهنیکی ترسیم کنند. رمان دختر سروان نیز از جمله همین رمانهاست.
در بخشی از کتاب میخوانیم:
از این به بعد من مانند بچههای کوچه زیسته، یا دنبال کبوترها میدویدم یا با بچههای مستخدمین، جفتکچهارکش بازی میکردم. به این ترتیب بالاخره به هفدهسالگی رسیدم. در این وقت ناگهان سرنوشت من تغییری عظیم یافت.
یک روز در فصل پاییز، مادرم در اتاق، شیرینی عسلی میپخت و من به کفهای سفید آن نگریسته، لبهای خود را میلیسیدم. پدرم نزدیک پنجره نشسته، سالنامهٔ درباری را که همهساله برای او میآوردند، مطالعه میکرد.
این کتاب همیشه در او تأثیری شدید میکرد. اغلب با ذوقِ عجیبی چندینبار آن را میخواند و از قرائت آن تا مدتی بدخلق میشد. مادرم که از عادات و رفتار او اطلاع داشت، همیشه سعی میکرد که این کتاب منحوس را حتیالامکان از دسترس او دور بدارد و به این سبب سالنامهٔ درباری اغلب چندین ماه به دست پدرم نمیافتاد. در عوض نیز وقتی که آن را مییافت به آسانی از خود دور نمیکرد.
اکنون پدرم به مطالعهٔ این کتاب مشغول بود و گاهبهگاه شانهها را حرکت داده، میگفت:
«سرتیپ!... این شخص در زمان من گروهبانی بیش نبود!... شوالیه... مدتی نیست که ما... .»
آخرالامر سالنامه را روی میز کوچکی انداخت و در افکار عمیقی فرورفت.
ناگاه روی به مادرم کرده، گفت: «آودیتا واسیلیونا، پتروشا چند سال دارد؟»
مادرم جواب داد: «حالا در سال هفدهم است. پتروشا در همان سال متولد شده است که عمه گراسیمونا از یک چشم کور شد و در همان سالی که...»
پدرم سخن او را بریده، گفت: «خیلی خوب، حالا وقتی است که باید داخل خدمت شود. دیگر به قدر کفایت بازی کرده و دنبال کبوترها دویده است.»
مادرم از خیال جدایی من چندان متأثر شد که قاشق از دستش در کُماجدان افتاد و اشک از چشمش سرازیر شد. اما شوق و شعف من از شنیدن این حرف بیانناپذیر است. دخول به خدمت در خیال من با آزادی و عیش زندگانی پترزبورگ اشتباه میشد. تصور میکردم که افسر هنگ خواهم شد و این به گمان من، منتهای درجهٔ سعادت انسانی بود.»
الکساندر پوشکین، یکی از بزرگترین نویسندگان روسی تاریخ است که در تاریخ ۶ ژوئن ۱۷۹۹ متولد شد و در سن سیزدهسالگی با نوشتن شعرهایی، کارهای ادبیاش را شروع کرد. او بهسرعت به یکی از نخبگان ادبیات روسی تبدیل شد و از سن بسیار کم، آثاری برجسته نگاشت.
پوشکین بهعنوان یکی از بزرگترین شاعران روسی نیز شناخته میشود. او آثار زیبا و عمیقی به نظم نوشته است که از جمله مشهورترینهای آنها میتوان به «یوگنی اُنهکین» اشاره کرد. این شعر رمانتیک، درواقع یک رمانِ شعرگونه است و از آثار برجسته پوشکین به شمار میرود.
پوشکین نهتنها یک نویسنده و شاعر بلکه یکی از نخبگان سیاسی روسیه بود. وی به دلیل نوشتن اشعاری انتقادی، ممنوعالکار و دستگیر شد. این اتفاقات موجب تبعید او به منطقهای دورافتاده در روسیه شد.
سرانجام پوشکین در دوئلی که برای اقامه شرف خود راه انداخت، زخمی شد و چند روز بعد در سن ۳۷ سالگی درگذشت. الکساندر پوشکین بهعنوان یکی از بزرگترین نویسندگان روسی و یکی از پیشوایان ادبیات جهانی شناخته میشود که بانگ روح او در آثارش طنینانداز است. از جمله کتابهای وی که به فارسی برگردانده شدهاند، میتوان «بیبی پیک»، «تراژدیهای کوچک» و «سوارکار مفرغی» را نام برد.
در اینجا برخی از نکات جالب در مورد این کتاب آورده شده است:
اگر به ادبیات کلاسیک روسیه و داستانهای عاشقانه و ماجراجویانه علاقه دارید، رمان دختر سروان اثر الکساندر پوشکین، نویسنده شهیر روسی، یک گزینه عالی برای مطالعه است.
این رمان در قالبهای مختلفی از جمله اپرا، فیلم و انیمیشن اقتباس شده است. برخی از این اقتباسها عبارتاند از:
رمان دختر سروان اثر الکساندر پوشکین از زمان انتشارش در سال 1836 تاکنون بهعنوان یکی از شاهکارهای ادبیات روسیه محبوبیت پایداری داشته و تحسین منتقدان و مخاطبان را برانگیخته است. در زیر نقدهایی کلی از رسانه ها و نظرات افراد مشهور درباره این کتاب آورده شده است:
اگر اولین باری است که از بوک لند خرید میکنید میتوانید کتاب دختر سروان را با 25 درصد تخفیف تهیه کنید. برای آشنایی با شیوه خرید آنلاین کتاب میتوانید راهنمای خرید را مطالعه کنید.
اگر به ادبیات داستانی علاقهمندید، به صفحه خرید رمان هم سری بزنید.