کتاب «مرد است و احساسش» اثری از خاویر ماریاس است که بهخاطر مجموعه آثارش موفق به دریافت جایزه آلبرتو موراویا شده است. کتاب «مرد است و احساسش» رمانی عاشقانه است که نگاهی تازه و متفاوت به عشق دارد و روابط بینفردی را از دریچهای نو مینگرد.
مردی جوان که خواننده اپرا است که به خاطر شغلش مدام در سفر است و تجربیات زیادی دارد. او در یکی از سفرهایش دچار عشقی پرماجرا میشود. ماریاس، نویسنده کتاب، بهخوبی توانسته است به عمق درونی احساسات و عواطف این مرد جوان بپردازد. کشمکشها، خاطرات، گذشته، حال و آینده، در این درام زیبا مفاهیمی چالشبرانگیز هستند که خواننده را مجذوب خود خواهند کرد.
«جوزن لیترخ (Quinzaine Litteraire)» نشریهٔ معروف فرانسوی است که نقدهای آثار ادبی و همچنین تاریخی، فلسفی، روانکاوانه یا جامعهشناختی را منتشر میکند. «آلبرت بنسوزان» در این نشریه مینویسد: «کتاب مرد است و احساسش، کمدی شورانگیزی حدفاصل «برگمان» و «وودی آلن» است.»
کاربران سایتهای خارجی کتاب را اینچنین توصیف میکنند:
«من این کتاب را در حالی که عاشق بودم خواندم. شاید به همین دلیل بود که لحن رویایی و احساسی رمان عجیب ماریا خیلی در من طنینانداز شد. این کتاب یک داستان کوتاه است که در آن از حسرت و رویاها در مقابل واقعیت خاطرهگویی میشود. همین موضوع کنجکاوی من را برانگیخت. هر صفحه پر از تعلیق بود. بعد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ ماجرا به کجا میرفت؟ زندگی من به کجا میرفت؟ کتاب زیبا بود.»
«ماریا بهترین نویسندهای است که در سی سالگیام کشف کردهام و شاید اغراقآمیز به نظر برسد اما «مرد است و احساسش» کتابی است که زندگی من را تغییر داد.»
«آنچه در این کتاب جذاب بود، شکاف بین کنشهای راوی و افکار او در مورد این کنشها است که با تلاقی تکههای واقعیت و رویا ترکیب شدهاند؛ بنابراین خستگی و بیحسی را در شخصیت اصلی نشان میدهد. ماریا دوباره، مانند رمانهای دیگر، پایههای خود را به شیوهای ماهرانه بیان میکند که هرگز دست از بازی با انتظارات خوانندگان برنمیدارد؛ در نتیجه ما را وادار میکند عمیقتر کاوش کنیم.»
«به دلیل سبک نوشتاری زیبا و رویایی ماریا، کاوش استادانه او در موضوعات کلیدی و شگفتیهایی که در طول مسیر در روایت خود ایجاد میکند، بسیار توصیه میشود.»
حسام و امیرحسین از کابران سایتهای داخلی مینویسند: «قلم خابیر ماریاس بهشدت گیرا است. شاید بهجرئت تنها نویسنده معاصری است که میتواند با عمق بخشیدن به یک داستان خطی، شما را اینقدر مجذوب کند.»
«کتاب خوبی بود! روایتی از تسلسل باطل عشق و عادت...»
در بخشی از کتاب، نگاه متفاوت نویسنده به عشق را میخوانیم: «معتقدم عشق در نگاه کلی، بر پایهی انتظار و یادآوری خاطرات شکل میگیرد. احساسی است که به بیشترین مقدار تخیل نیاز دارد، و نه فقط زمانی که شخص، حضور آن را حس میکند، بلکه وقتی آمدن آن را نیز میبیند.»
«عشق همیشه وجهی خیالی دارد، صرف نظر از این که در هر زمانی چقدر آن را ملموس یا واقعی در نظر بگیریم.»
«در زندگی، عشق و همهی چیزی هستی که از زندگی میدانم.»
راوی داستان تصمیم گرفته تا خوابش را برای شما تعریف کند اما: «شاید درست نباشد خوابهایم را برایتان تعریف کنم. خوابهای من قدیمیاند و از مد افتاده. خوابهایی که بیشتر مناسب یک پسربچهاند تا مردی بزرگسال.»
در بخشی از کتاب نویسنده زمان را اینچنین توصیف میکند: «دلم نمیخواهد که صرفا به خاطر این که هر دو عمر رقتانگیزی را جدا از هم تاب آوردهایم، بپذیری یا بخواهی سالهای آخر عمرم را در کنارم باشی، این کافی نیست. چیزی که در دم مرگ میخواهم، تجسم حیات خود است، همان که زندگی من بوده است و برای این که تو تجسم حیات من باشی باید از همین حالا تا آن دم آخر در کنارم زندگی کرده باشی. نمیتوانم تحمل کنم که در آن دم تو تنها یک خاطره یا تصویر محو از زمان گذشتهای مبهم و بعید باشی که همین زمان حال روشنی است که آن را زندگی میکنیم، زیرا آن چه بیش از هر چیزی از آن متنفرم و همواره سعی کردهام که به محض به وجود آمدن از آن بکاهم، آن را رد کنم و دفنش کنم همین خاطره و زمان گذشته و ابهام است، همین زمانی که حال بودن لحظه عزیز و اصیل حال تمام میشود و به گذشته میپیوندد و مغلوب آیندهی خود میشود، مغلوب اکنون نبودن، این است که نباید الان ترکم کنی چون اگر بروی علاوه بر اینکه جان، عشق و دانش زیستهام را از من گرفتهای،شیوهی مردنم را هم تعیین کردهای.»
«وقتی آدم چیزی را که میداند دانسته است، دیگر غیرممکن است بتواند بداند که آیا میخواسته آن را بداند یا خیر.»
خاویر ماریاس، نویسنده، منتقد، مترجم و روزنامهنگاری برجسته است که 20 سپتامبر 1951 در مادرید اسپانیا متولد شد. او که از مشهورترین نویسندگان اسپانیایی است، آثارش به بیش از چهل زبان در سراسر دنیا ترجمه شده است. ماریاس از نویسندگان بزرگی تاثیر گرفته است؛ مانند: ویلیام شکسپیر، میگل د سروانتس، لورنس استرن، هنری جیمز، جوزف کنراد، مارسل پروست، ولادیمیر ناباکوف، ویلیام فاکنر، خورخه لوئیس بورخس وتوماس برنهارد.
ماریاس آثار برخی از این بزرگان را به زبان اسپانیایی ترجمه کرده است. از آثار دیگر او میتوان به کتابهای «قلبی به این سپیدی»، «شیفتگیها» و«برتا ایسلا» نام برد که هر سه در ایران توسط مهسا ملکمرزبان ترجمه و انتشارات چشمه آنها را چاپ و منتشر کرده است. خاویر ماریاس سرانجام 11 سپتامبر سال 2022 در سن هفتادسالگی چشم از جهان فروبست.