کتاب «در ستایش ژاندارک (The Selected Writings of Christine de Pizan)» اثر کریستین دو پیزان است که در سال ۱۴۲۹ منتشر شده است. کریستین دو پیزان، نویسنده و شاعر زن بزرگ قرن چهاردهم و پانزدهم میلادی، یکی از فرهیختهترین و نامآورترین زنان تاریخ اروپا میباشد. او در دورانی که زنان معمولاً دسترسی محدودی به تحصیلات داشتند، نگارشهای متعددی در زمینههای ادبیات، فلسفه، تاریخ و امور اجتماعی ارائه کرد. یکی از آثار بزرگ و برجسته او، کتاب «در ستایش ژاندارک» است که در سال ۱۴۲۹ منتشر شده و بهعنوان یکی از مهمترین آثار او شناخته میشود. این کتاب توسط علیرضا اسماعیلپور به فارسی ترجمه شده و انتشارات ماهی آن را به چاپ رسانیده است.
در کتاب «در ستایش ژاندارک»، کریستین دو پیزان با استفاده از قلم خود به بحث در مورد حقوق و جایگاه زنان پرداخته است و تلاش کرده است تا تغییری در نگرش اجتماعی نسبت به زنان به وجود آورد. این کتاب به عنوان یکی از آثار پیشگام در جنبش فمینیستی شناخته میشود و تأثیر فراوانی در جامعه داشته است. از زمان انتشار، این کتاب بهسرعت شهرت جهانی پیدا کرد و توسط مخاطبان و منتقدان با استقبال فراوانی مواجه شد.
نظرات زیر از سایت گودریدز آوردهاند. شایان از تجربه متفاوت این کتاب نوشته است: «مطالعه این کتاب تجربه متفاوتی بود. روایتی از زندگی ژاندارک در قالب یک منظومه شعر و از دیدگاه کریستین دوپیزان که یکی از قدیمیترین بانوان نویسنده بوده است. نگاهی متفاوت به وقایع سال ۱۴۲۹ فرانسه و امید کریستین دوپیزان به ژاندارک، دختری که دلاورتر از مردان است و درصدد بهبود شرایط. فکر کنم بیشتر ما درباره ژاندارک خواندهایم یا حداقل شنیدهایم. ما در این منظومه کوچک نیز با این موضوع مواجه میشویم که همیشه چه درگذشته و چه درحال، جهالت برخی مردم، زندگی اکثریت را در خطر قرار داده است و در بسیاری شرایط، ما به یک منجی نیاز داریم که شاید همان منجی، امید هم بتواند باشد. ترجمه منظومه هم دلنشین بود.»
پیمان نیز از پرداخت کم بزرگان به این قهرمان گلایه کرده است و مینویسد: «۳۳ صفحه از کتاب اشعار مربوط به ژاندارک بود که بسیار زیبا بود و خیلی مختصر و مفید روحیه دلیرانه ژاندارک را ستوده است. ژاندارکی که در تاریخ بسیار مهجور واقع شده و این اشعار دوپیزان حداقل تقدیریست از ژاندارک در برابر بیتفاوتی مشاهیر ادبیات فرانسه به این اسطوره. البته نباید از هنر مترجم چشمپوشی کرد که توانسته این اشعار را از زبان فرانسوی به شیوهای شاعرانه در زبان پارسی جاری سازد. در خصوص پیشگفتار و همچنین مقاله کوزینسکی در انتهای کتاب میتوان با کریستین دوپیزان، آثار، عقاید و همچنین تأثیرش بر جامعه فرانسه قرن ۱۴ و ۱۵ آشنا شد، همچنین کتاب دارای ارجاعات زیادیست که برای من به شخصه بسیار لذتبخش بود.»
در بخشی از این منظومه از تغییر احوال به امید میخوانیم:
«به سال ۱۴۲۹
آفتاب باز درخشیدن آغازید
و روزگارِ نیک نورَس را بازآورد
روزگاری که دیرزمانی به چشم کس نیامده بود، بهراستی دیرزمانی، و انبوه مردمان از رنج این فراق
با جانی اندوهناک روز به شب میآوردند.
لیک دیگر از هیچچیز گلایه نخواهم کرد، چرا که اینک به چشمِ بیدار میبینم، رؤیای دیرینه خویش را.
***
مرا از پس زمانه عزلتنشینی
فصل دگرگونی دررسید
و حالِ دل را
از اندوه کوهوار به شادی نویافته دیگر کرد.
سپاس خداوند را
که فصل دلانگیز آرزوهایم
ردای سبز خویش بر زمین خشکیده کشید
بهار خرّم
که هر جنبندهای در آن جامه نو میکند.
***
اینهمه از آن روست
که فرزند راندهشده پادشاهِ برحقّ فرانسه
پس از هزار رنج و دشواری به روزگارانِ دراز
اینک از راه میرسد
سربرافراشته و استوار
چونان گُلبُنی در بهارِ شکفتن
در جامه شهریاری تاجدار
شگفت و شکوهمند
با مهمیزهای زرین.»
کریستین دو پیزان در سال ۱۳۶۴ میلادی در ونیز به دنیا آمد و در پادشاهی فرانسه بزرگ شد. او در دوران کودکی خود به طور جدی درس خواند و از پدرش، توماس دو پیزان که یک دانشمند مشهور بود، چیزهای بسیاری آموخت. برخلاف معمول آن دوران، پدرش به او اجازه داد که از کتابخانه شخصی خانوادگیشان استفاده کند و فعالیت خود در یادگیری و مطالعه را ادامه دهد.
کریستین دو پیزان یکی از نخستین زنانی بود که در زمینه نوشتن و انتشار آثار مشهور شد. او در دورانی که دسترسی زنان به تحصیلات و فضای عمومی محدود بود، به عنوان یک نویسنده و شاعر موفق به شهرت رسید. آثار او شامل ترجمهها، شعرها، نوشتههای غیرداستانی و کتابهایی در مورد موضوعات اجتماعی، فمینیسم و حقوق زنان بود.
کریستین دو پیزان با آثار خود تأکید میکرد که زنان باید برابری و حقوق مساوی را در جامعه داشته باشند. زندگی و آثار او تأثیر فراوانی بر جنبش فمینیستی و جامعه داشتهاند و او بهعنوان یکی از پیشگامان در جنبش برابری جنسیتی شناخته میشود. از کتابهایی که از وی به فارسی ترجمه شدهاند، میتوان «شهر بانوان» را نام برد.