رهنمود های راهب برای پاکسازی ذهن و منزل

«رهنمودهای راهب برای پاکسازی ذهن و منزل» کتابی‌ست در مورد نظافت و پاکیزگی اما نه به معنای لفظی، بلکه به این معنا که از نظر ژاپنی‌ها و به‌ویژه از دیدگاه راهبان بودایی، نظافت و مرتب کردن محیط پیرامون باعث بیداری و آگاهی و کمال روح و ذهن ما نیز می‌شود. این کتاب که نوشته شوکی ماتسومتو است و نرگس مساوات آن را به فارسی برگردانده، اشاره‌ی مفصلی به قوانین و اصول راهبان بودایی در ارتباط با نظافت و پاکسازی و دیگر مسائل دارد. نویسنده در این کتاب خوانندگانش را با قواعد و نوع زندگی راهبان در معبد آشنا می‌کند و جزییات بی‌شماری از این نوع زندگی و دلایل کارهایی که به طور روزانه انجام می‌دهند، ارائه می‌دهد. در این کتاب، خانه را محلی می‌داند برای آرامش و پرورش ذهن و اعتقاد دارد اگر به پاکیزگی و نظم محیط خانه رسیدگی شود، ذهن و روح افراد آن خانه بالنده می‌شود و آرامشی واقعی در خانه جاری خواهد شد.
نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره‌ کتاب «رهنمودهای راهب برای پاکسازی ذهن و منزل» چیست؟
رضا بعد از خواندن این کتاب، نظرش را این‌گونه بیان می‌کند: «کتاب زیبایی بود و تجربه‌ای دیگری به تجربه‌هایم از خواندن کتاب‌های متفاوت اضافه شد و با بودا و مکتب ذن آشنایم کرد. من تا قبل از خواندن این کتاب، آدمی بودم که نظم و پاکیزگی محیط اطرافم برایم مهم بود ولی بعد از خواندن این کتاب دیدگاهم نسبت به نظم اطرافم واقعا تغییر کرد و ارتباط نظافت و پاکیزگی محیط و منزل با ذهن و روح را واقعا درک کردم و حتما خواندن این کتاب را به بقیه هم پیشنهاد می‌کنم.»
جملاتی از کتاب که شاید انگیزه‌ی خواندن باشند
در پاراگرافی از کتاب، نویسنده به یکی از عقاید مردم ژاپن پرداخته است: «مردم ژاپن همواره پاکسازی و نظافت را چیزی فراتر از یک کار معمول می‌دانسته‌اند. در اینجا مرسوم است که دانش‌آموزان دبستانی و دوره‌ی اول متوسطه کلاس‌شان را با هم تمیز کنند، اگرچه شنیده‌ام که چنین کاری در مدارس خارج از کشور انجام نمی‌شود. احتمالاً نظافت کلاس به این مفهوم ژاپنی برمی‌گردد که پاکسازی و نظافت فقط زدودن آلودگی‌ها نیست، بلکه به پرورش ذهن مرتبط است. اگر به یک معبد بیایید؛ خواهید دید که محوطه و فضاهای مسکونی کاملاً مرتب هستند. البته که نظافت و پاکسازی برای استقبال از بازدیدکنندگان انجام می‌شود، اما دلیل دیگرش این است که عمل نظافت یکی از اعمال زاهدانه‌ی مهم راهبانی است که در آنجا زندگی می‌کنند و آموزش می‌بینند. همه جا به‌‌خوبی تمیز و مرتب شده و برق انداخته می‌شود. وقتی در معبدی در کیوتو آموزش می‌دیدم، حتی کوچک‌ترین خطایی در تا کردن یا چیدن لباس‌ها باعث می‌شد که یکی از ارشدها برایم نطقی انگیزشی راه بیندازد.» و یکی از پاراگراف‌های کتاب که در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود، پاراگراف زیر است: «اگر فرصت کردید، حتماً نگاه کنید که راهبان چگونه محوطه‌ی معبدشان را تمیز می‌کنند. راهبان بودایی لباس کار سنتی خود موسوم به ساموئه را می‌پوشند و در سکوت خوش و خرم به انجام کارهایی که به آن‌ها محول شده است، مشغول می‌شوند. پاکسازی و نظافت را کار شاقی نمی‌بینند که به مذاق‌شان خوش نیاید و بخواهند در اسرع وقت از شرش خلاص شوند. می‌گویند یکی از شاگردان بودا جارو می‌زد و می‌خواند: «غبار را پاک کن. چرک را بزدا.» و فقط با همین جارو زدن به بیداری رسید. دلیل نظافت و پاکسازی، وجود گرد و خاک و آلودگی نیست، بلکه از سرِ آن است که طریقتی زاهدانه برای پرورش ذهن به شمار می‌رود.» در پاراگراف زیر با یکی از پنج دستوری که بودایی‌ها از آن پیروی می‌کنند، آشنا می‌شویم: «بودایی‌ها از پنج دستور پیروی می‌کنند و دستور اول، ما را ملزم می‌کند که از گرفتن جان حذر کنیم. همه‌ی جان‌ها به هم پیوسته‌اند و باید به یک اندازه محترم شمرده شوند. نباید بی‌دلیل به موجود زنده‌ی دیگری آسیب برسانید یا آن را بکشید. اما انسان‌ها برای زنده ماندن و به دست ‌آوردن گوشت، ماهی، سبزیجات و غیره مجبورند جانی را بگیرند، بنابراین باید از این نیاز آگاه باشیم و در عین حال که از این کار خود شرمنده هستیم، موجوداتی که جان‌شان را می‌گیریم، محترم بشماریم و از آن‌ها سپاسگزار باشیم.»
درباره نویسنده
شوکی ماتسوموتو یک راهب بودایی در معبد Komyoji در توکیو ژاپن است و از سال ۲۰۰۳ به معبد وارد شد و از همان ابتدای ورود به معبد، روزهای او با تمیز کردن و نظافت تمام معبد آغاز می‌شود و از همین رو شروع به نوشتن این کتاب کرد تا فلسفه‌ی این اقدام همیشگی و تکراری را به گوش کسانی برساند که آشنایی با معابد ندارند و نظافت و پاکیزگی را صرفا برای زدودن گرد و غبار لازم می‌دانند.