در این مطلب می‌خوانید:

بررسی و نقد کتاب تکه‌­هایی از یک کل منسجم

کتاب تکه­‌ هایی از کل منسجم، از آن دسته کتاب­های پُرتیراژی است که در زمانی کوتاه به چاپ‌های بعدی رسید. اینکه چه عواملی سبب­ساز این قضیه شد، جای گفتگو دارد؛ از جمله استفاده هوشمندانه از فضای مجازی و پلتفرم­های پُرمخاطب مثل اینستاگرام که پونه مقیمی، نویسندۀ کتاب، بخش­­هایی از کتاب را ابتدا در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده بود.

از طرف دیگر در دورانی به سر می­بریم که هر روز کتاب‌های زرد بیشتری در حال و هوای روان‌شناسانه چاپ می‌شوند. گرچه این طیف از کتاب‌ها در ابتدا مخاطبان بسیاری جذب کردند اما به مرور گرایش شدید آن‌ها به مثبت­اندیشی کاذب و سمّی باعث روی‌گردانی بسیاری از مخاطبان شد. همان چیزی که در کتاب تکه­هایی از یک کل منسجم با آن مواجه نمی­شویم و با فضایی کاملاً واقع­بینانه ملاقات می‌کنیم. در این فضا می‌آموزیم که در زندگی در نهایت از دردها گریزی نیست. در این کتاب با نوعی به اصطلاح «روان­شناسی به زبان ساده» روبه­رو هستیم؛ اما این دال بر غیرتخصصی و زرد بودن کتاب نمی­شود.

از جذابیت­های دیگر کتاب این است که گرچه کتابی غیرداستانی است اما قصه در سرتاسر آن جاری است و کیست که راز تأثیرگذاری قصه­ها را نداند؟ در واقع نویسنده که روان­شناس نیز است، تجربه‌های خود از برخورد با بیماران و موقعیت­های حرفه­ای‌اش را در قالب داستان­هایی با زبانی صمیمی و لحنی ساده می­آورد که بر مدار خودشناسی می‌گردند.

خلاصه کتاب تکه‌هایی از یک کل منسجم

کتاب تکه‌­هایی از یک کل منسجم، 9 فصل دارد و از کنار هم قرارگیری یادداشت­هایی کوتاه شکل گرفته است. همین موضوع یکی دیگر از عوامل موفقیت این کتاب در جذب مخاطب بوده است؛ مخاطبی که چه خوب چه بد، در عصر حاضر به خواندن یادداشت­های کوتاه و ای بسا کپشن­خوانی حول محور یک موضوع در شبکه­های اجتماعی عادت دارد و به راحتی با چنین متن­هایی ارتباط برقرار می­کند.

کتاب با واقعیت­های زندگی آغاز می­کند. در مسیر خود به رابطه با دیگری و چالش­های آن از جمله مسئلهٔ صمیمیت می­پردازد و در نهایت به مفهوم تنهایی می­رسد؛ یگانه مفهومی که چه بخواهیم چه نخواهیم، همۀ ما با آن در زندگی آشنا می­شویم. موضوع اصلی کتاب شناخت خود است؛ یعنی با واقع­نگری خود را بشناسید، خود را بپذیرید و سپس به آرامش در زندگی برسید.

از نام خود کتاب نیز می­توانیم برداشت­های گوناگونی کنیم. تفسیر از همه ملموس­تر، همراه شدن با تکه‌هایی از متن­هایی کوتاه حول خودشناسی است که در پایان قرار است کلّی منسجم را بسازند و ما نیز با خواندن آن‌ها در این مسیر، سیر و سفر کرده و البته که بپذیریم زندگی هرگز قرار نیست دقیقاً مطابق با نقشه­ها و خواسته­های ما پیش برود و این ماییم که باید تکه­تکه همچون پازلی به آن معنا ببخشیم.

بیشتر بخوانید: پرفروش‌ترین کتاب‌های روانشناسی و انگیزشی نیویورک تایمز

پونه مقیمی؛ نویسندۀ روان­شناس

پونه مقیمی، نویسندۀ کتاب تکه­‌هایی از یک کل منسجم، یک روان­شناس و دانش­آموختۀ روان‌شناسی بالینی است. او همپای اشتغال به مشاوره، همۀ این سال­ها به نویسندگی نیز پرداخته است. پونه مقیمی که متولد 1361 است، در این سال‌ها به‌عنوان یک روان­درمانگر جوان و به­روز در میان جوانان بسیار مجبوبیت پیدا کرد و به‌عنوان یک نویسنده نیز، از جمله نویسندگان جوانی است که توانسته در عصر اینترنت با آغوشی باز از فناوری‌های جدید مانند شبکه‌های اجتماعی استقبال کند و مخاطبان خاص خود را بیابد و با آن‌ها حتی وارد گفت­وگو شود.

پونه مقیمی در فضای مجازی

آغوش باز او به روی فضای مجازی و پلتفرم­ها، از جمله همین شیوۀ بلاگ کردن کتاب­هایش و انتشار اولیه آن‌ها در اینستاگرام، باعث شده در زمینه­هایی که به فعالیت می­پردازد به شهرت بسیاری دست یابد، چنانکه پیج اینستاگرام او بیش از سیصدهزار نفر فالوئر دارد. از طرف دیگر حضور در همین فضاها و برخورد با مخاطب عام، با تأکید او به پذیرش خود و فرار نکردن از تنهایی و زخم­های زندگی است که شهرت او را از سایر به اصطلاح روان­شناسان زرد و سلبریتی­های این حوزه متمایز می­کند. او در بایوی اینستاگرامش نوشته است: «زخم­هایم را دوست دارم، آنها شاهدان اصلی­ام هستند که چطور شجاعانه زندگی کردم.»

تنها بودن نقص نیست!

شعار اصلی او در نوشته‌­هایش و در فعالیت فضای مجازی این است: «تنها بودن نقص نیست»؛ شعاری که در پس آن بینشی است برای پذیرش خود، مقوله­ای که در کتاب تکه­هایی از یک کل منسجم نیز به آن پرداخته می­شود. در همین راستا به نظر می­رسد بخش عمده­ای از مخاطبان او در فضای مجازی و کتاب او، زنان جوان هستند؛ زنان جوانی که برای پذیرش خود، استقلال و خودباوری چندان آموزشی ندیده­اند. جالب است که بدانید بسیاری از کسانی که برای کتاب تکه­هایی از یک کل منسجم در سایت گودریدز نظر خود را نوشته‌اند، زنان هستند. برای مثال هستی در گودریدز نوشته است:

«تکه‌هایی از یک کل منسجم کتاب بسیار مفیدی ا‌ست که به مخاطبانش کمک می‌کند دنیای درون خود را بهتر بشناسند و برای آن ارزش قائل باشند. نویسنده بسیاری از توهم‌های رایج دربارۀ روابط انسانی را مردود اعلام می‌کند و از مخاطبش می‌خواهد جهان خود را بر پایهٔ حضور خودش بنا کند نه بر پایهٔ حضور شخصی دیگر. و به این شکل با دست یافتن به این بی‌نیازی، با کنار آمدن با خویشتن خود و با درک کردن و بهره‌ ‌گرفتن از تنهایی، می‌توان روابط سالم‌تری را پایه‌ریزی کرد، روابطی که دیگر رنگ احتیاج ندارند و با فرو ریختن‌شان جهان‌مان از حرکت باز نمی‌ایستد و از هم فرو نمی‌پاشد. چرا که دیگر مهمترین عضو جهان­مان خودمان هستیم نه کسی دیگر. به نظرم خواندن این کتاب برای زنان واجب‌تر از مردان است چرا که معمولاً مردان در رابطه به مراتب خودشان را بیشتر از دیگری دوست دارند، اما زنان اغلب در عشق غرق می‌شوند و به هر فداکاری‌ای دست می‌زنند تا یارشان را راضی نگه دارند. شخصاً احساس می­کنم بعد از خواندن این کتاب از خودگذشتگی‌های بی­جا را کنار خواهم گذاشت، اندکی بیشتر خودم را دوست خواهم داشت و در عین حال در برابر خطاهای اطرافیانم، کمتر سختگیری خواهم کرد.»

بیشتر بخوانید: پرفروش ترین کتاب های روانشناسی را بشناسید

جملاتی از کتاب تکه­ هایی از یک کل منسجم

پیشگفتار هر کتابی، بخشی از شناسنامه کتاب است که ما را با هویت آن آشنا می‌کند. می‌خوانیم: «این کتاب برای افرادی نوشته شده است که می‌خواهند با تعمق بیشتری به دنیای درونی خود نزدیک شوند و با بخش‌هایی از دنیای ناشناخته روان­شان آشنا شوند. مطمئناً برای واکاوی دقیق به کمک یک متخصص احتیاج است و این کتاب حکم درمان را ندارد و مطالب آن با زبان ساده همراه با پایه‌های علم روانکاوی نوشته شده است.»

نام کتاب اشاره‌ای است به کل آن چیزی که نویسنده می‌کوشد بیان کند. وی می‌نویسد: «شاید زندگی پیدا کردن بخش‌هایی از خودمان در تکه‌تکه‌هایی از یک کُلِ منسجم است.

پیدا کردنی که به‌ اندازۀ یک عمر طول می‌کشد. و تکه‌هایی که همه‌جا حضور دارند و فقط کافی است ما در مسیرشان قرار بگیریم، آن وقت اگر هشیار باشیم، شاید بخش‌هایی از خودمان را ببینیم. بخش‌هایی از خودمان را در رابطه‌ها و در آدم‌هایی که تجربه می‌کنیم، در موقعیت‌هایی که قرار می‌گیریم، در فیلم‌هایی که می‌بینیم، در تاریخی که مرور می‌کنیم و حتی در کوچه‌ای که هیچ عابری ندارد و باد درخت‌هایش را بدون حضورِ تماشاچیان نوازش می‌کند.»

در بخش نقد کتاب تکه‌­هایی از یک کل منسجم گفتیم که در این کتاب از مثبت­اندیشی­های سمّی و بی­منطق خبری نیست. مثبت­اندیشی­هایی که ما را از چاله­ای به چاهی دیگر رهسپار می‌کند؛ در همین راستا در بخشی از کتاب می­خوانیم: «ما برای قبول اینکه باید با بعضی آدم‌ها، موقعیت‌ها و شرایط خداحافظی کنیم، به زمان احتیاج داریم. زمان باید بگذرد. ذهن ما باید هزاران داستان متقاعدکننده بسازد تا آرام‌آرام به لحظۀ خداحافظی نزدیک شویم. به‌هرحال چه تصمیم بگیریم چه همچنان خودمان را معلق نگه داریم، لحظه‌های خداحافظی فرا می‌رسند. امروز اگر نه، چند سال دیگر. حقیقت این است که فرار کردن به ما کمکی نمی­کند. در خداحافظی‌ها، دردی وجود دارد، دردی پنهان، اصلاً مگر می‌شود خداحافظی دردناک نباشد؟ اگر خیلی وقت است که متوجه شده‌ایم به خداحافظی خاصی نزدیک شده‌ایم بهتر است خودمان را گول نزنیم. بهتر است درد را به رنج تبدیل نکنیم.»

کتاب­های پونه مقیمی

تاکنون تنها کتاب منتشر شده از پونه مقیمی، کتاب تکه­ هایی از یک کل منسجم است، اما همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، او به نویسندگی آنلاین و تولید متن در فضای مجازی می‌پردازد. او بلاگری است که با پیوند روان­شناسی و قصه­گویی تولید محتوا می‌کند و این موضوع برای کسانی که می‌خواهند از او بیشتر بخوانند، خبر خوبی است. جهت خرید کتاب روانشناسی به دسته‌بندی کتاب روانشناسی بوک لند مراجعه کنید.