عبید زاکانی

عبید زاکانی (772-701) شاعر، نویسنده و لطیفه‌پرداز از بزرگ‌ترین شاعران قرن هشتم اهل قزوین بوده است. این‌که عبید را زاکانی می‌خواندند به خاطر آن بوده که او از خاندان زاکان بوده که تیره‌ای از عرب بنی‌خفاجه بودند. از چند و چون زندگی عبید، اطلاعات زیادی در دسترس نیست اما می‌دانیم که او در شیراز درس خواند و علم آموخت و از بهترین اساتید بهره‌مند بود. او زمانی که تحصیلاتش را به پایان رساند به قزوین بازگشت و تا زمانی که زنده بود نیز در قزوین سکونت داشت. او در تألیفاتش از چندین شاه و رجل همعصر خود مثل علاءالدین محمد، شاه شیخ ابوالحسن اینجو، رکن‌الدین عبدالملک وزیر سلطان اویس جلایری و شاه شجاع مظفری حرف زده است و چنان‌که مشخص است در نزد شاهان انسان ارجمندی بوده است. او از نامدارترین شاعران ادبیات قدیم ایران است اما شهرت اصلی او به خاطر توانایی و نبوغی است که در طنز و هزل داشته است تا جایی که او را پدر طنز فارسی معرفی می‌کنند. در میان سروده‌های عبید زاکانی منظومه‌ی «موش و گربه» شهرت بسیار زیادی دارد و ریش نامه و صد پند هم از دیگر آثار او به شمار می‌روند.