ایرج افشار (1389-1304) نویسنده، پژوهشگر، کتابشناس، نسخهپژوه و استاد دانشگاه، در چهارراه سردر سنگی دربند به دنیا آمد. او فرزند دکتر محمود افشار شاعر و ادیب مشهور است. ایرج افشار دوران تحصیلات ابتدایی را در مدارس زرتشتیان و شاهپور تجریش طی کرد و با موفقیت وارد دبیرستان فیروزبهرام شد. در سال 1324 گواهینامهی خود را در رشته ادبی دریافت کرد و در رشتهی قضایی وارد دانشکدهی حقوق دانشگاه تهران شد. او که از همان جوانی استعداد خودش را در کار نویسندگی نشان داده بود و به کتاب عشق میورزید در سال 1323 با سالنامهی شاهپور تجریش همکاری داشت، و تا سال 1325 مدیر داخلی مجلهی آینده بود. همچنین با مجلهی جهان نو تا سال ۱۳۴۰ همکاری داشت و مقالات متعددی در آن مجله که حسین حجازی مدیریتش را برعهده داشت انتشار داد. او در سال 1331 مجله فرهنگ ایران زمین را با همکاری محمدتقی دانشپژوه، منوچهر ستوده، مصطفی مقربی و عباس زریابخویی پایهگذاری کرد که از مجلات وزین آن دوران بود. از آثار او میتوان به «دفتر تاریخ»، «فرهنگ ایران زمین»، «نامههای قزوینی به تقیزاده»، «یادداشتهای قزوینی»، «گلگشت در وطن»، «خاطرات سردار اسعد بختیاری» و «چهل سال تاریخ ایران» اشاره کرد.