کتاب درباره معنی زندگی ترجمهای است از کتاب On the meaning of life نوشته ویل دورانت، فیلسوف و تاریخنگار معاصر آمریکایی. این کتاب در ایران توسط شهابالدین عباسی به فارسی ترجمه شده و بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه برای اولین بار در سال 1396 آن را منتشر کرده است. نسخه فارسی کتاب درباره معنی زندگی با استقبال خوانندگان مواجه شده و تاکنون چهلبار تجدید چاپ شده است.
ویل دورانت ایده نوشتن این کتاب را از مردی گرفته است که تصادفاً او را میبیند و میگوید که قصد خودکشی دارد. دورانت متوجه میشود که مرد جایگاه اجتماعی خوبی دارد و دلیل دلسردی او از زندگی، بحران مالی نیست؛ بلکه از موضوع دیگری رنج میبرد. پس از این واقعه، او نامهای تهیه کرد و برای صدها نفر فرستاد و از آنها خواست به این پرسشها جواب بدهند: سرچشمههای الهام و انرژی شما چیست؟ هدف یا انگیزه نیروبخش زحمت و تلاش شما چیست؟ از کجا تسلّیخاطر و شادمانی مییابید و گنجتان در کجا نهفته؟ در میان افرادی که دورانت به آنها نامه نوشته بود، نام افراد سرشناسی از جمله مهاتما گاندی، جورج برناردشاو، سینکلر لوئیس، جواهر لعلنهرو و آندره موروئا نیز به چشم میخورد.
بیتا سلطانی عمیدآبادی منتقد ادبی نظر خود را در مورد کتاب درباره معنای زندگی اینطور منعکس کرده است: «این کتاب میتواند کتابی جالب، مهم و آموزنده باشد. چرا که از یک سو بر موضوع بسیار مهمی انگشت نهاده است و از سوی دیگر نیز کوشیده است تا دیدگاههای مختلف پیرامون این موضوع را در کنار هم گردآورد. درواقع اهمیت اصلی این کتاب نیز در همینجا نهفته است. دورانت نخواسته به موضوع معنای زندگی صرفاً از چشمانداز یک فیلسوف بنگرد و بدان پاسخ دهد، بلکه بر آن بوده تا به این موضوع از چشماندازهای متفاوت نگاه کند؛ از چشمانداز اهل ادبیات، هنرمندان، ورزشکاران، سیاسیون، دینداران، بیدینان، شکاکان و حتی زندانیان؛ و البته از این هم مهمتر، او کوشیده تا روشن سازد که افراد شاخص و شناخته شده که هرکدام نماینده یک گونه انسان و یک سبک زیستن هستند، در زندگی شخصی و عملی خود چه پاسخی برای پرسش معنای زندگی دارند.» امین درستی دانشجوی دکتری رشته فاسفه در سایت گودریدز نوشته است: «این کتاب به خواننده یاری میدهد تا بتواند از چشماندازهای گوناگون به موضوع بنگرد و آنها را ارزیابی کرده و چهبسا با تکیه بر آنها، چشمانداز منحصربهفرد و مخصوص به خودش را نیز بیابد. بنابراین در آخرین تحلیل، هدف نهایی این کتاب نیز چیزی جز فراهمکردن امکان نگریستن از چشماندازهای مختلف به مسئله معنای زندگی و تشویق خواننده به یافتن چشماندازی برای خود نبوده است. از این روست که واپسین پیام این کتاب برای خواننده میتواند این باشد که معنای زندگی باید در خود آن نهفته باشد؛ به دیگر سخن معنای زندگی هر کس، در خود او و زندگی او نهفته است، چرا که زندگی معنایی بیرون از خود ندارد. اما افزون بر محتوا، فرم این کتاب که از نامهها و پاسخهایی جداگانه و گوناگون تشکیل شده نیز با توجه به همین هدف با هوشمندی و دقت بالایی برگزیده شده است، چرا که این فرم نیز به معنای دقیق کلمه، چشماندازباورانه است.»
پاسخ مهاتما گاندی به پرسشهای ویل دورانت را با هم میخوانیم: «زندگی در چشم من واقعی است؛ چه، ایمان دارم که زندگی شعلهای است از وجود الاهی. دین، نه در معنای مرسوم و متداول، بلکه در فراخترین معنایش، به ما کمک میکند نظری به ذات الوهی داشته باشیم. این نظر و بینش، بدون بسط دادن کامل حس اخلاقی غیرممکن است. از این رو، دین و اخلاق، در نظر من اصطلاحاتی مترادف هستند. تلاش برای نیل به حقیقت و کمال، مرا سراپا نگه میدارد. این تلاش، منبع هر الهام و انرژی است که دارم. تسلی و دلخوشی و خوشبختی من، در خدمت به همه زندگان نهفته است؛ زیرا ذات الاهی سرجمع و سرچشمه همه حیات است. گنجینه من در نبرد با تاریکی و همه نیروهای شر نهفته است. از من خواسته بودید با فراغت و تا حد امکان مفصل بنویسم. متأسفانه من وقت فراغتی ندارم و بنابراین نوشتن مفصل برای من ممکن نیست.» ویل دورانت فقط به نقلقول از دریافتکنندگان نامه قناعت نکرده و خود نیز جملاتی به کتاب افزوده است: «ارسطو میگوید همهچیز، بارها و بارها کشف شده و از یاد رفته است. او به ما اطمینان خاطر میدهد که پیشرفت یک توهم است؛ امور انسان مانند دریا است که در سطح خود هزاران حرکت و آشفتگی دارد و چنین به نظر میرسد که به سوی جایی پیش میرود، در حالی که در ته خود، بالنّسبه بیتغییر و آرام است.»
ویلیام جیمز دورانت تاریخنگار، فیلسوف و نویسنده آمریکایی که به ویل دورانت شهرت دارد، در سال 1885 چشم به جهان گشود. او پس از ورود به دانشگاه بیشتر علوم پایه را تجربه کرد و سرانجام به سراغ فلسفه رفت. دورانت رشته فلسفه را تا دکتری ادامه داد و کتابهای متعددی در این زمینه تالیف کرد. ویل دورانت را در جهان به خاطر تالیف مجموعه یازدهجلدی تاریخ تمدن میشناسند. او و همسرش آریل برای تالیف هر جلد از این کتاب، به گوشهای از جهان سفر کردند و چهل سال برای نگارش آن تلاش کردند. با مرگ ویل دورانت در سال 1981، این مجموعه ناتمام ماند.
برای خرید آنلاین کتاب میتوانید به سایت بوک لند سر بزنید.