معرفی مهم ترین کتاب های فروید

در این مطلب می‌خوانید:

هرکجا پای علم روانشناسی به میان می‌آید، ارجلعلتی به نظریه‌ها و تکنیک‌ها روانشناس معروف اتریشی، زیگموند فروید، صورت می‌گیرد. فروید به‌عنوان بنیان‌گذار علم روانشناسی مدرن و روانکاوی شناخته می‌شود.

بیان مفاهیمی مانند مکانیزم‌های دفاعی، ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه و غرایز زندگی و مرگ و همچنین درمان از طریق گفتاردرمانی، تداعی آزاد و تعبیر رویا همگی از اقدامات مبتکرانه و تاثیرگذار این روانکاو برجسته هستند. فرضیه‌ها و نظریه‌های فروید چنان پیشرو بودند که همچنان مورد بحث بوده و آثار وی از اولین منابع مطالعه هستند که در حوزه‌های روانشناسی و روانکاوی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطلب بوکلند قصد داریم به سراغ معرفی مهم‌ترین کتاب‌ها و جملات فروید برویم که بهتر است علاقه‌مندان حتما مطالعه کنند.

آسیب‌شناسی روانی زندگی روزمره

در این کتاب زیگموند فروید به سراغ نیرویی فراتر از نیروی اراده رفته که اثرش در مکالمات و مراودات زندگی روزمره نمایان می‌شود. یکی از مهم‌ترین نظریه‌های فروید وجود ناخودآگاه است که جایی بیرون از ارادۀ انسان تثبیت شده و گاه اعمال انسان را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد. مثل اعمالی که فرد کنترلی روی آنها ندارد و یکدفعه از جانب وی ظاهر می‌شوند. «کنش‌پریشی» عبارتی است که فروید به این‌گونه اشتباهات کلامی و رفتاری اطلاق کرده است؛ اعمالی مانند خطاهای زبانی و نوشتاری، لغزش‌های زبانی و فراموشی. کتاب «آسیب‌شناسی روانی زندگی روزمره» به تفضیل این اعمال را مورد بررسی قرار می‌دهد.

تفسیر خواب

کتاب دیگری که توسط فروید و با تکیه بر مبحث ناخودآگاه نوشته شده « Die Traumdeutung» نام دارد که به فارسی با نام‌های «تاویل رویا»، «تفسیر رویا»، «تفسیر خواب» و «تعبیر خواب» منتشر شده است. با توجه به کتاب تعبیر خواب فروید بخشی از ناخودآگاه انسان در خواب‌های شبانۀ وی تجلی می‌یابد و در اصل بسیاری از پیشامدها و نمادهایی که به شکل خواب و رویا با آنها روبه‌رو می‌شویم، تعارضاتی‌ست که ناخودآگاه ما را به خود مشغول ساخته و به این شکل بروز پیدا می‌کند. تحلیل رویا همچنان توسط روانکاوان و روانشناسان به‌عنوان ابزاری برای دسترسی به تعارضات پنهان افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سه رساله دربارۀ نظریه جنسی

این اثر یکی از مهم‌ترین آثار زیگموند فروید و حاوی نظریه‌های جنجال برانگیزی از اوست که به رشد روانی و جنسی افراد پرداخته است. طبق این نظریه انسان در مراحل مختلف زندگی اعم از نوباوگی، کودکی، نوجوانی، بلوغ و بزرگسالی به نحوی با جنسیت خود در تعامل و تضاد قرار می‌گیرد. به عقیدۀ فروید نیازهای جنسی و همچنین غرایز فرد در مراحل مختلف رشد به اشکال مختلف او را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند و جالب اینکه قسمت اعظم این فرآیند در دو سال اول زندگی اتفاق می‌افتد. این نظریه سر و صدای زیادی برپا کرد و امروزه نیز هنوز منتقدان و موافقان و مخالفان زیادی دارد. در هر صورت این نظریه پیش‌زمینۀ بسیار مهمی برای فهم تاثیر ارتباط سرپرست و کودک در سال‌های آغازین زندگی وی و اساس شکل‌گیری مفاهیمی چون عقدۀ ادیپ و الکترا بود.

فراسوی اصل لذت

علاوه‌بر غرایز جنسی که فروید تاکید فراوانی به تاثیر آن بر زندگی افراد داشت، در ادامه وی دو اصل زندگی و مرگ را به‌عنوان دیگر انگیزه‌های جهت‌دهندۀ اعمال انسان معرفی کرد. بر اساس این تئوری لذت و مرگ به‌عنوان دو سائق برای ایجاد تعادل در موجود زنده کارکرد دارند.

تمدن و ملالت‌های آن

«تمدن و ملالت‌های آن» در یک کلام بررسی جنبۀ فلسفی دیدگاه فروید است. فلسفۀ او تنها به توجیه سائق‌ها (کشاننده‌های) جنسی در زندگی روزمره محدود نشده و به محدودۀ فرهنگ و سیاست و روش زندگی اجتماعی پا می‌گذارد. سوء‌گیری‌های عاطفی، فکری و فرهنگی سال‌ها پیش از آنکه نام مشخصی برای آنها در نظر گرفته شده باشد، در این اثر فروید مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در «تمدن و ملالت‌های آن» فروید از تاثیر قضاوت‌های بر گرفته از ناخودآگاه انسان را بر روابط او و در گستره‌ای وسیع‌تر در کشور و سیاست گفته است.

او میل به جاودانگی و بقای شخصی انسان را مهم‌ترین عامل واکنش‌های او می‌داند و در کتاب کوتاه اما بسیار پربار خود از موضوعات بحث‌برانگیز دیگری مانند وجدان و اخلاقیات و.... نیز سخن به میان آورده است. بر کسی که به خواندن آثار فروید همت گماشته، مطالعۀ این اثر درخشان واجب است؛ چرا که قضاوت نظریه‌های وی بدون اطلاع از ابعاد فکری و فلسفی او و تنها با استناد بر آثار روانشناسی‌اش می‌تواند گمراه کننده باشد.

فروید

جاناتان لیر، روانشناس، فیلسوف و استاد دانشگاه آمریکایی است که کتابی با نام «فروید» نگاشته است. خواندن کتاب فروید جاناتان لیر می‌تواند پیش‌زمینۀ مناسبی برای شروع خواندن آثار خود زیگموند فروید باشد، چرا که تمامی مفاهیم و نظریه‌های مهم فروید در این کتاب شرح و بسط داده شده است.

به‌عنوان مثال نویسنده در این کتاب ناهشیار (ناخودآگاه) را تفسیر کرده، غریزۀ لذت و زندگی و مرگ را مورد بحث قرار داده و تعبیر خواب فروید را نیز به خواننده معرفی نموده است. اخلاق و مذهب، ساختار روان انسان و مفهوم انتقال از دیگر موضوعات کتاب فروید ِ جاناتان لیر است.