والدین سمی

کتاب «والدین سمی» در مورد رفتارهای مخرب والدین در خانواده با فرزندان‌شان است که باعث می‌شود فرزندان‌شان در همان‌ کودکی و حتی در بزرگسالی با مشکلاتی جدی روبه‌رو شوند که این مشکلات، ریشه در رفتار‌های آسیب‌زننده‌ آن‌ها دارد. این کتاب به قلم سوزان فوروارد در سال 1989 نوشته و منتشر شد. کتاب «والدین سمی» در ایران نیز توسط نشر درسا و با ترجمه مینا فتحی در 271 صفحه به چاپ رسید. در این کتاب پرسش‌نامه‌ای گردآوری شده است تا شما بعد از پاسخ به آن‌ها، آگاه شوید که خودتان یکی از والدین سمی هستید یا نه؟ و اگر این‌گونه نبود، شما می‌توانید با خواندن این کتاب خود را در مقابل تبدیل شدن به والدین سمی، ایمن کنید. تمرکز این کتاب نه بر والدین، بلکه بر خود شماست و آنچه به آن پرداخته می‌شود این امید واهی نیست که والدین شما به گونه‌ای معجزه‌آسا تغییر خواهند کرد، بلکه هدف، تغییر در نگرش شما و آگاه کردن‌تان از این واقعیت مهم است که می‌توانید خود را از بند اسارت تاثیر و نفوذ قدرت این میراث تلخ و آثار آن برهانید. کتاب «والدین سمی» به دو بخش اصلی تقسیم شده است. بخش اول آن با نام والدین سمی به معرفی والدین سمی و نوع رفتارهای آن‌ها می‌پردازد که در هشت فصل از جمله والدین خداگونه، والدین سلطه‌جو، والدین معتاد، والدین بدزبان و... ارائه شده است. بخش دوم آن با نام کنترل زندگی‌تان را به دست بگیرید، به راهکار‌های کاربردی برای درمان ضربه‌ها و آسیب‌هایی که از طریق والدین سمی ایجاد شده، می‌پردازد. این بخش نیز شش فصل با عناوینی مثل «شما مجبور نیستید ببخشید»، «معنا بخشیدن به خویشتن خویش»، «از توهم تغییر والدین‌تان بیرون بیایید» و «مسئول واقعی چه کسی است؟» دارد.

نظر خوانندگان در سراسر دنیا درباره‌ کتاب «والدین سمی» چیست؟

آذین از تجربه‌ی خواندن این کتاب می‌گوید: «کتاب والدین سمی، به من که والدینم سمی هستند، یکی از نوع عصبی و دیگری منفعل، کمک کرد که واقعیت موجود را بپذیرم و در پی انکار و یا تغییر رفتارشان نباشم. اگر از من بپرسید، همان‌طور که مترجم کتاب هم اشاره می‌کند، خواندن این کتاب را به تمام پدران و مادران توصیه می‌کنم و واقعا یک بار مطالعه‌ی این کتاب برای هرکسی نیاز است. اگر مثل من پدر و مادر سمی داشتید، خواندن این کتاب باعث می‌شود که تمام خشم و سوگ فروخورده خودتان به خودآگاهی عمیقی تبدیل شود.» ساموئل نیز یکی دیگر از خوانندگان این کتاب است که در مورد تجربه‌ی مطالعه‌اش می‌گوید: «من تا چند ماه دیگر پدر می‌شوم و این کتاب را از یکی از دوستان صمیمی‌ام هدیه گرفتم و تبدیل به یکی از بهترین هدیه‌های زندگی‌ام شد. این کتاب درک عمیق و متفاوتی نسبت به نحوه‌ی رفتار با فرزندِ آینده‌ام به من داد؛ درکی که تا قبل از خواندن این کتاب نداشتم و عدم این درک باعث می‌شد لطمه‌ و آسیب جبران‌ناپذیری به کودکی و آینده‌ی فرزندم بزنم.»

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه‌ خواندن باشند

در بخشی از کتاب با یکی از ویژگی‌های والدین سمی آشنا می‌شویم: «برخی از پدر و مادران که به آن‌ها پدر و مادران ناآگاه سمی می‌گوییم، گمان می‌کنند فرزندان‌شان فقط به غذا، سرپناه و لباس نیاز دارند و حتی به این‌که توانسته‌اند این احتیاج‌های فیزیکی آنان را برطرف کنند، بسیار افتخار می‌کنند و گاهی با منت گذاشتن بر سر فرزندان، بزرگواری خود را به رخ آنان می‌کشند. این دسته از پدر و مادرها، گمان می‌کنند فرزندان‌شان هیچ‌ نیاز عاطفی و روحی ندارند یا اینکه آن‌ها باید خود به‌تنهایی، همه‌ی نیازهای روحی و عاطفی‌شان را برطرف کنند و به رشد روانی، استعدادها و توانایی‌های خود بپردازند.» پاراگرافی دیگر از کتاب را که اشاره به توجیهات غیرمنطقی فرزندان دارد، می‌خوانیم: «درست است که پدرم مرا با چوب بیس‌بال می‌زد؛ ولی منظور بدی نداشت. فقط می‌خواست به من درس زندگی بدهد. همه‌ی این توجیهات یک وجه مشترک دارند و آن این است که اشتباهی غیرقابل‌قبول را قابل‌قبول جلوه می‌دهند. این افراد در ظاهر ممکن است مسئله را نزد خودشان توجیه کنند؛ ولی در اصل قسمتی از وجودشان همواره می‌داند که آن کار کاملا غیرقابل‌توجیه است.» در بخشی دیگر از کتاب، نویسنده به توضیح فرایند خنثی‌سازی تاثیرات منفی والدین سمی می‌پردازد: «فرآیند کاهش دادن یا خنثی‌سازی تاثیرات منفی والدین سمی، فرآیندی تدریجی و مستلزم اراده و پایداری است. اما تلاش و اراده‌ی شما به‌مرور، نیروهای درونی‌تان را از بند عادت آزاد می‌کند و خودِ اصیل شما و واقعیت وجودی‌تان که در طول تمام این ‌سال‌ها همواره در سایه‌ی آسیب‌های ناشی از رفتارهای والدین‌تان از شما پنهان مانده بود، کم‌کم آشکار می‌شود.»

درباره‌ نویسنده

دکتر سوزان فوروارد علاوه بر موفقیت خود به عنوان نویسنده، یکی از مطرح‌ترین روان‌درمانگران در سطح دنیاست. او یک مدرس و معلم پویا و مهمان بسیاری از برنامه‌ها و شوهای مطرح تلویزیون نیز بوده است. وی به عنوان درمانگر، مربی و مشاور نیز در بسیاری از مراکز روانپزشکی و پزشکی کالیفرنیای جنوبی خدمت کرده است. از کتاب‌های پرفروش سوزان علاوه بر کتاب «والدین سمی» می‌توان به کتاب‌های «باج‌گیری عاطفی» و «مردان زن‌ستیز» اشاره کرد.