واقعیت ناپیدا

زمان و مکان از چه ساخته شده‌اند؟ ماده از کجا آمده است؟ واقعیت دقیقا چیست؟ کارلو روولی، دانشمند و فیزیکدان معاصر، تمام عمر خود را صرف یافتن پاسخی برای این پرسش‌ها کرده است. او در کتاب واقعیت ناپیدا با جابه‌جایی مرزهای شناخت ما از هستی، توضیح می‌دهد که چگونه تصویر ذهنی ما از جهان پیرامون‌مان در طول قرن‌های متمادی تغییر کرده است. او ما را به یک ماجراجویی شگفت‌انگیز می‌برد؛ سفری تاریخی و علمی که از پیش از ارسطو آغاز می‌شود و تا بعد از اینشتین ادامه می‌یابد. با خواندن کتاب واقعیت ناپیدا، درمی‌یابید که هستی بسیار بزرگ‌‎تر از تصورات کوچک ما است و هنوز بخش‌های اعظمی از آن ناشناخته مانده‌اند که باید کشف شوند. کتاب واقعیت ناپیدا برای چه کسی مناسب است؟ می‌توان گفت که این کتاب مناسب چند گروه است؛ کسانی که به علم فیزیک و کوانتوم علاقه دارند، افرادی که به دنبال مطالعه تاریخ علم و فلسفه آن هستند و در نهایت اشخاصی که از نجوم و اخترشناسی لذت می‌برند. در کنار آن هر فردی که به دنبال گسترش دانش خودش است و می‌خواهد به شیوه‌ای علمی از رازهای کیهان و هستی سر در بیاورد، محتوای این کتاب را جذاب خواهد یافت. چراکه قلم و نحوه بیان مطالب علمی آن به شیوه‌ای کاملا ساده، گویا و صریح است و مخاطب به خوبی محتوای آن را درک خواهد کرد.

جملاتی از کتاب که شاید انگیزه خواندن باشند

در بخشی از کتاب درباره‌ی نظریه‌ی بیگ بنگ می‌خوانیم و یک پرسش اساسی مطرح می‌شود: «تا حدودی با قطعیت می‌توانیم بگوییم چهارده میلیارد سال پیش، وقتی که عالم یک گوی بسیار داغ بود، در مقیاس بزرگ چه اتفاقی برای جهان‌مان افتاد. اسم نظریه مه بانگ را مخالفان این نظریه برای تمسخر ایده‌ای که بسیار عجیب به نظر می‌آمد، روی آن گذاشتند. اما به جای آن در پایان همه قانع شدیم: چهارده میلیارد سال پیش عالم یک گوی فشرده بسیار داغ بود. اما پیش از این حالت اولیه داغ و فشرده چه رخ داد؟»

درواقع نویسنده تلاش کرده است تا ذهن مخاطب را به سوی چیستی و چرایی هستی ببرد و به پیش از بیگ بنگ فکر کند. در قسمتی از کتاب درباره‌ی ماجرای جالب رقابت انیشتین و یک ریاضیدان بزرگ به نام هیلبرت می‌خوانیم: «انیشتین در سال آخر تکمیل نظریه‌اش متوجه شد که در حال رقابت با دیوید هیلبرت، یکی از بزرگ‌ترین ریاضیدانان تاریخ است. هیلبرت در سخنرانی‌ای که انیشتین در گوتینگن داشت شرکت کرد و بلافاصله فهمید که انیشتین در مسیر کشفی بسیار بزرگ قرار گرفته است. او ایده را گرفت و سعی کرد از انیشتین پیش بیفتد و اولین کسی باشد که معادلاتی صحیح برای نظریه‌ای می‌نویسد که انیشتین به کندی سرگرم ساخت آن بود. رقابت دو غول برای رسیدن به خط پایان نفس‌گیر بود و تکلیف آن سرانجام ظرف چند روز مشخص شد. کار انیشتین به آنجا رسید که در کلاسی که در برلین داشت،‌ تقریبا هر هفته، نگران از اینکه هیلبرت زودتر از او به جواب برسد، معادله‌ای جدید ارائه می‌کرد. هر بار هم معادلات اشتباه بود. تا اینکه به فاصله یک تار مو جلوتر از هیلبرت، انیشتین به معادله درست رسید. او مسابقه را برده بود.»

در سراسر کتاب واقعیت ناپیدا می‌توانید جملات قصار و پرمعنایی پیدا کنید که در ستایش علم و روش‌های علمی و در مقابله با جهل و سنت‌های خرافاتی نوشته شده‌اند. برای نمونه به این جملات توجه کنید: ‌«هرگز با پیمودن مسیرهای از پیش‌ مشخص‌شده به جای تازه‌ای نخواهید رسید»، «فیزیک در نظر من هوای تازه‌ای است که وارد خانه‌ام می‌شود» و «ما مشغول شمردن دانه‌های فضا هستیم؛ دانه‌هایی که کیهان از آنها ساخته شده است. کیهان گسترده اما متناهی است. تنها چیز حقیقتاً نامتناهی، جهل ما است.»

درباره نویسنده کتاب واقعیت ناپیدا

کارلو روولی -نویسنده، روزنامه‌نگار، فعال سیاسی و فیزیکدان سرشناس ایتالیایی- زاده سال 1956 میلادی است. او که فارغ‌التحصیل دکترای رشته فیزیک از دانشگاه پادووای ایتالیا بوده، هم‌اکنون استاد فیزیک نظری در دانشگاه اکس‌مارسی است. کارلو روولی همچنین پژوهش‌های فراوانی در حوزه تاریخ و فلسفه علم داشته و از طرف مجله فارن پالیسی به عنوان یکی از 100 متفکر برتر و تاثیرگذار جهان امروز ما معرفی شده است. او تاکنون بیش از 200 مقاله علمی و ده‌ها کتاب نوشته است که از میان‌ آن‌ها می‌توان به کتاب‌های «هفت درس کوتاه درباره‌ی فیزیک»، واقعیت ناپیدا، «گفتارهایی از فیزیک» و «سیر زمان» اشاره کرد. مجموعه این آثار تاکنون به بیش از 41 زبان زنده دنیا ترجمه شده‌اند.
بیشتر بخوانید: 7 رمان فلسفی که خواندنشان خالی از لطف نیست